Tolerantliq kitab-15. indd
Yüklə 6,27 Kb. Pdf görüntüsü
|
145 Tolerantlıq: bildiklərimiz və bilmədiklərimiz mənəvi dəyərlərini qorumaq bu böyük şəxsiyyətin təkcə prinsipinə yox, hətta deyərdim ki, həyat tərzinə çevrilmişdi. Ümummilli Lider Heydər Əliyev Ümrə ziyarətində. O, Sovetlər dönəmində uzun illər rəhbər vəzifələrdə çalışdığı üçün cəmiyyətdəki mənəvi boşluqları çox gözəl bilirdi. Əslində, Onun müstəqillik dövründə Azərbaycana rəhbərlik etməsi həmin boşluqları doldurmaq üçün gözəl fürsət oldu. Bu böyük dövlət adamı qısa bir zamanda Azərbaycançılığın hakim ideologiya kimi qəbul edildiyi şah əsərini – milli dövlətimizi formalaşdırdı. Əsasını qoyduğu milli siyasətin, milli ideologiyanın tərkib hissəsi kimi xalqın milli-mənəvi dəyərlərinə böyük diqqət yetirən Ulu Öndər dini milli ideologiyamızın tərkib hissəsi, dövlətimizin və xalqımızın ən böyük istinadgahı və dayağı hesab edirdi. Bu ba- xımdan O, dövlətimizin və xalqımızın gələcək taleyinin müəyyən mənada milli-mənəvi dəyərlərə qayıdışdan asılı olduğunu, bu prosesin incəliyini nəzərə alırdı. “Azərbaycan dövləti müstəqillik əldə etdikdən sonra xalqımızın mənəvi dəyərləri canlanıb bərpa 146 Gündüz İsmayılov edilibdir” - deyən Ümummilli Lider bu sahədə qarşıya qoyulan məqsədləri də müəyyənləşdirmiş, həmin məqsədlərdən birini belə açıqlamışdır: “Biz Azərbaycanda öz milli-mənəvi dəyərlərimizə söykənərək, eyni zamanda xalqımızın elminin, mədəniyyətinin in- kişafına, milli-mənəvi dəyərlərin ümumbəşəri dəyərlərlə zəngin- ləşməsinə və vəhdətinə xüsusi əhəmiyyət veririk”. Bu böyük şəxsiyyət 1994-cü il avqust ayının 26-da Məhəmməd Peyğəmbərin mövludu günü münasibətilə Təzəpir məscidində çıxışı zamanı bununla əlaqədar başqa bir məqama da toxunmuşdur: “İs- lam dini başqa dinlərə qarşı heç vaxt düşmən olmamışdır. Çünki bu dinlərin hamısı Allahdan gəlir. Azərbaycanda müsəlmanlarla yanaşı başqa dinlərə etiqad edən adamlar da yaşayır. Onlar da Azərbaycanın bərabərhüquqlu vətəndaşlarıdır. Çalışmalıyıq ki, dini, milli mənsu- biyyətindən asılı olmayaraq Azərbaycanın bütün vətəndaşları eyni hüquqlu olsunlar və onların hamısının birliyini, vəhdətini təşkil edək. Bu da Allah-Təalanın buyuruğu, bizim yolumuzdur”. Son dövrlər bəzən dini dəyərlərlə dünyəvi dəyərlər qarşılaş- dırı lır, dünyəvi anlayışının dini dəyərlərlə ziddiyyət təşkil etməsi istiqamətində əsassız fi kirlər səsləndirilir. Bu da bəzən İslam dün- yasında ciddi fi kir ayrılıqlarına, ideoloji ziddiyyətlərə yol açır. Heydər Əliyev bu iki anlayışın sərhədlərini dəqiqliklə müəyyən- ləşdirən, onların uzlaşmasından və uyuşmasından ibarət ideologi- ya ortaya qoyan böyük şəxsiyyətdir. “Bizim dövlətimiz dünyəvi dövlətdir. Ancaq biz dindən ayrı deyilik” fi krini dövlət quruculuğu prosesinin əsas prinsiplərindən birinə çevirən Ümummilli Lider bu fi kri həm beynəlxalq konfranslarda, həm də ölkə ictimaiyyəti qarşısında çıxışlarında dəfələrlə vurğulamışdır: “Bizim Konstitu- siyamıza görə ölkəmizdə dünyəvi dövlət qurulur. Din dövlətdən ayrıdır. Təbiidir ki, bütün dünyəvi ölkələrdə bu belədir. Bu, heç kəsdə təəccüb doğurmasın. Bu, bizim dinə münasibətdə başqa bir mövqe tutmağımızı göstərmir”. Heydər Əliyev milli-mənəvi dəyərlərə, xalqımızın min illər boyu formalaşan adət-ənənələrinə bağlı olduğu qədər də müasirlik, 147 Tolerantlıq: bildiklərimiz və bilmədiklərimiz yenilik tərəfdarı idi. O deyirdi ki, müasirlik və dini-mənəvi dəyərlər bir-biri ilə uzlaşdırılmalıdır. Dini-mənəvi dəyərlərimizdən müasir həyatımızın daha da genişlənməsi və inkişaf etməsi üçün istifadə etməliyik. Yəni dini dəyərlərə qayıdış adı altında keçmişə qayıt- mamalı, əksinə, bu mənəvi mənbələrdən faydalanaraq daha da irəli gedib parlaq gələcəyimizi qurmalıyıq. O, tarixçi kimi İslam dininin mənəvi dəyərlərinin cəmiyyəti və insanları həmişə inkişafa apardı- ğını çox gözəl bilirdi. Ona görə də, milli-hüquqi dövlət quruculu- ğunda və vətəndaş cəmiyyətinin inkişaf etdirilməsində İslam dini- nin mənəvi dəyərlərindən maksimum istifadə olunmasına çalışırdı. Ulu Öndərimiz dinə düzgün yanaşılmayacağı təqdirdə onun cəmiyyət və dövlətimiz üçün ciddi problemlər yarada biləcəyini də nəzərə alırdı. Ona görə də, dini maarifl əndirmə istiqamətində lazımi tədbirlər görülməsini, gənc nəslin düzgün tərbiyə olunma- sını vacib sayır, bu sahədə atılan addımlara lazımi dəstək verir- di: “Gənclərimizin İslam dinini mənimsəməsində hesab edirəm ki, lazımi tədbirlər görülməlidir. Çünki bu tədbirlərin olmama- sı nəticəsində bəzi mənfi hallar meydana çıxır, ayrı-ayrı qruplar gənclərə fanatizm əhval-ruhiyyəsi aşılamaq istəyirlər və bunlar da bizim gənclərin tərbiyəsinə zərər vurur...” Din insanların şüuruna və cəmiyyətə təsir göstərmək üçün güclü vasitədir. Onun cəmiyyət, ümumilikdə bəşəriyyət üçün əhəmiyyətini qara qüvvələr də yaxşı başa düşür və bəzən bun- dan məharətlə istifadə edirlər. Nəticədə insanları birliyə, vəhdətə çağıran dinlər mahiyyətindən uzaqlaşdırılaraq kimlərinsə əlində radikal ekstremist, xurafat, antimilli formaya salınır. Bu baxım- dan milli dövlətimizin ideologiyasının tərkib hissəsi olan dindən dövlətçiliyimizə qarşı istifadə edilməsi də mümkündür. Təəssüf ki, son illər bu cür hallar müxtəlif vaxtlarda müşahidə olunmuş, ancaq onun qarşısı vaxtında alınmışdır. Heydər Əliyevin böyüklüyü onda idi, o, yeni yaranmış, milli dövlətçilik ənənələri təzə-təzə formalaşmış gənc bir dövlətə qarşı qara qüvvələrin bu cür vasitələrdən istifadə etməsinin mümkün- Yüklə 6,27 Kb. Dostları ilə paylaş:
|