TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI 2022/ 5 - SON
34
Key words:
general education schools,
world economic and social
geography, new approach, information technologies, innovative pedagogical
technologies.
Respublikamizda ta‘lim-tarbiya tizimini takomillashtirish
va barkamol
avlodni tarbiyalash masalalari davlat siyosatining ustuvor yo‗nalishi darajasiga
ko‗tarildi. Mamlakatimiz ta‘lim tizimida o‗quv jarayoniga innovatsion texnologiyalar
va axborot-kommunikatsiya vositalarini joriy etish, o‗qitish intensivligi va
samaradorligini
oshirish, ularni jahon andozalariga moslashtirish bo‗yicha keng
ko‗lamli islohotlar amalga oshirilmoqda.
Jumladan, O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019-yil 29-apreldagi PF-
1712-sonli farmoni bilan tasdiqlangan O‗zbekiston Respublikasi Xalq ta‘limi tizimini
2030-yilgacha rivojlantirish konsepsiyasida ―Xalq ta‘limi sohasiga zamonaviy
axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va innovatsion loyihalarni joriy etish;
o‗qitish usullarini takomillashtirish, o‗qituvchilar hamda maktab ma‘muriyatini
zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari va vositalari bilan ta‘minlash;
ta‘lim-tarbiya jarayoniga individuallashtirish tamoyillarini bosqichma-bosqich tatbiq
etish, uzluksiz ta‘lim tizimi mazmunini sifat jihatidan yangilash‖
kabi ustuvor
vazifalari [1] hamda O‗zbekiston Respublikasining 2020-yil 23-sentyabrdagi O‗RQ
637-sonli ―Ta‘lim to‗g‗risidagi‖ qonunning 5-bob 46-moddasida belgilab qo‗yilgan
vazifalari [2] va Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev raisligida 2021-yil 28-dekabr
kuni maktab taʼlimini rivojlantirish masalalari boʻyicha videoselektor yigʻilishida
ko‗plab vazifalar belgilangan [3]. Mazkur vazifalarni bajarishda ta‘lim tizmiga
innovatsion pedagogik texnologiyalarni tatbiq etish noan‘anaviy va yangicha
usuldagi zamonaviy darslarni tashkil etish, o‗qituvchidan yuksak pedagogik mahorat
hamda dars jarayonlariga zamonaviy, yangicha yondoshuv talab etiladi.
Bugungi
kunda har bir fan o‗qituvchisi o‗z fani bo‗yicha dars samaradorligiga ta‘sir etuvchi
omillarni chuqur bilishi va ulardan dars jarayonida foydalana olishi zarur bo‗ladi.
Hozirgi kunda umumiy o‗rta ta‘lim maktablarida barcha fanlar kabi
―Geografiya‖ kursi fanlarini samarali tashkil etish muhim o‗rin tutadi. Chunki tabiat
va unda yuz berayotgan voqea, hodisa va tabiiy-geografik
jarayonlardan xabardor
bo‗lish hamda jahon mamlakatlarining dunyo siyosiy xaritasida tutgan siyosiy va
tabiiy geografik o‗rni, tabiiy resurslari, aholisi va mehnat resurslari,
iqtisodiyot
ko‗rsatkichlari, tashqi iqtisodiy aloqalari kabi ma‘lumotlardan xabardor bo‗lib borish,
o‗quvchilarning tabiat va jamiyat haqidagi ilmiy dunyoqarashlarini shakllantirishga
yordam beradi. Umumiy o‗rta ta‘lim maktablarining 9-sinfida o‗qitiladigan ―Jahon
iqtisodiy ijtimoiy geografiyasi‖ fani dunyoning tabiiy resurslari, aholisi va xo‗jalik
faoliyatini o‗rganishi hamda iqtisodiy-ijtimoiy hayotning hududiy tashkil etish
qonunyatlarinini tavsiflaganligi uchun bu fan mamlakatimizning
jahon hamjamiyati