Toziholmasael
Yüklə 4,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Məsələ 2663
- AND İÇMƏYİN HÖKMLƏRİ Məsələ 2679
544 NƏZR, VƏ ƏHDİN HÖKMLƏRİ
çıxa bilər və oruc tutmaya bilər. Səfərdə olsa, iqamət qəsdi edib, oruc tutması lazım deyildir. Əgər səfərə çıxmaq səbəbindən, ya xəstəlik və ya heyz kimi digər üzr səbəbindən o günü oruc tutmasa, lazımdır ki, o gününün qəzasını tutsun.
gərək keçən məsələdə deyilən qədər kəffarə versin. Məsələ 2664: Əgər müəyyən bir vaxtadək bir əməli tərk etməyi nəzr etsə, o vaxt keçəndən sonra o əməli edə bilər. Əgər vaxt keçməmişdən qabaq unudaraq, yaxud naçar olaraq o işi etsə, heç nə vacib olmur. Amma yenə də, o vaxta qədər həmin əməli etməməlidir. Əgər həmin vaxt qurtarmamışdan qabaq üzrsüz olaraq yenidən o əməli etsə, 2662-ci məsələdə deyildiyi qədər kəffarə verməlidir.
üçün vaxt təyin etməybsə, unutqanlıqdan, naçarlıqdan ya da bilməməzlikdən o əməli yerinə yetirsə, ona kəffarə vacib deyildir. Amma sonra hər vaxt ixtiyarlı olaraq onu etsə; kəffarə verməlidir.
cümə gününü oruc tutmağı nəzr etsə və cümələrdən biri Fitir və Qurban bayramına düşsə, yaxud cümə günü başqa üzr tapılsa, məsələn: heyz vaxtına düşsə, gərək o günü oruc tutmasın və qəzasını tutmalıdır.
və sədəqə verməmişdən qabaq ölsə, həddi-büluğa çatan vərəsə, o miqdarı onun malından sədəqə verməlidir.
etsə, başqa fəqirə verə bilməz. O fəqir ölsə, ehtiyata əsasən, onun vərəsələrinə verməlidir.
həzrəti Əba Əbdillahın (ələyhis-səlam) ziyarətinə getməyi nəzr edib başqa İmamın ziyarətinə getsə, kifayət deyil. Əgər müəyyən
İzahlı şəriət hökmləri 545
üzr səbəbilə həmin İmamı ziyarət edə bilməsə, ona bir şey vacib deyil. Məsələ 2670: Ziyarətə getməyi nəzr edən, amma ziyarət qüslü və ziyarət namazını nəzr etməyən bir şəxsin, onları yerinə yetirməsi lazım deyil.
birinin hərəmi üçün bir şeyi nəzr etsə, o şey hərəmə sərf edilməlidir. Təmir etməyə, xalça, pərdə, işıq avadanlıqları və digər işlərə sərf edilməli yaxud oranın xidmətçilərinə verilməlidir.
özü üçün bir şey nəzr edib, müəyyən bir yerə xərcləməyi qəsd etsə, həmin yerə sərf etməlidir. Əgər müəyyən yerə xərcləməyi qəsd etməsə, daha yaxşı olar elə yerə xərcləsin ki, imam ilə bağlılığı olsun, məsələn: fəqir zəvvarlara versin və ya imamın hərəminin təmiri kimi işlərinə istifadə etsin. İmamzadələr üçün də bir şey nəzr etsə, eyni qayda ilə. Məsələ 2673: Sədəqə, yaxud İmamlardan birinə nəzr olunan qoyun, əgər nəzr üçün sərf olunmazdan qabaq süd versə, yaxud doğsa, nəzr edən şəxsin malıdır. Amma yunu və kökəldiyi miqdar, nəzrin bir hissəsidir. Məsələ 2674: Əgər xəstəsi sağalarsa, yaxud səfərdə olanı qayıdarsa, filan əməli yerinə yetirəcəyini nəzr etsə, bu halda nəzr etməmişdən qabaq xəstənin sağaldığı, yaxud səfərdə olanın qayıtmış olduğu məlum olsa, nəzrə əməl etmək lazım deyil. Məsələ 2675: Əgər ata və ya ana, öz qızımı seyyidə ərə verəcəyini nəzr etsə, qız təklifə çatdığı zaman, özü bu işdə ixtiyarlıdır və onların nəzri etibarsızdır.
yetirəcəyini Allah ilə əhd etsə, istəyi yerinə yetdikdən sonra o işi yerinə yetirməlidir. Həmçinin, əgər istəyi olmadan, xeyir bir iş görməyi əhd etsə, o əməli yerinə yetirmək ona vacibdir. 546 NƏZR, VƏ ƏHDİN HÖKMLƏRİ
etdiyi iş, gərək ibadət olsun (vacib və müstəhəb namaz kimi) və ya elə bir iş olsun ki, onu yerinə yetirmək, yetirılməməsindən daha yaxşı olsun. Məsələ 2678: Əgər öz əhdinə əməl etməsə, kəffarə verməlidir. Yəni, ya 60 fəqiri doyurmalı, yaxud iki ay oruc tutmalıdır.
İzahlı şəriət hökmləri 547
etməsi üçün məsələn: oruc tutmasına, yaxud siqaret çəkməməyə and içib qəsdən bu andına müxalif çıxsa, kəffarə verməlidir. Yəni ya 10 fəqiri doyurmalı, ya da onları geyimlə təmin etməlidir. Əgər bunları edə bilməsə, üç gün oruc tutmalıdır.
1. And içən şəxs, gərək baliğ və aqil olsun, məqsədli və ixtiyarlı and içsin. Deməli, uşaq, dəli, sərxoş və məcburi olaraq and içənin andı, düz deyildir. Həmçinin, əsəbi halda, ixtiyarsız and içənin də andı, düz deyildir. 2. Yerinə yetirməsi üçün and içdiyi iş, haram və məkruh olmasın. Tərk etməsi üçün and içdiyi iş, vacib və müstəhəb olmasın. Əgər and içir ki, mubah bir işi yerinə yetirsin, gərək onu tərk edilməsi, camaatın nəzərində yerinə yetirilməsindən yaxşı olmasın. Əgər mubah bir işi tərk etmək üçün and edirsə, gərək camaatın nəzərində onu etmək, tərk edilməsindən yaxşı olmasın. 3. Gərək Allah-təalanın müqəddəs zatından qeyrisinə dəlalət etməyən adlarından birinə and içilsin, məslən; “Tanrı” və “Allah” adları kimi. Əgər Allahdan başqasına da aid olan adlara and içsə, amma o adlar, o qədər Allahın haqqında işlədilibdir ki, insan hər vaxt onu eşitsə Allahın müqəddəs zatını nəzərə gətirir, məsələn: “Xaliq” və “Raziq”-ə and içsə, səhihdir. Əgər bir ada and içsə ki, and içilən zaman yalnız Allahın zatı nəzərə gəlirsə məsələn: “Eşidən” və “Bilən” kimi yenədə andı səhihdir. 4. Andı dilinə gətirsin. Yazarsa və ya qəlbindən keçirərsə, səhih deyildir. Amma lal adamın işarə ilə andı səhihdir. 5. Ona mümkün olan əməli edəcəyinə and içsin. Amma and içdiyi zaman mümkün olub, sonradan ona əməl etməkdə aciz qalarsa, o and, aciz olduğu vaxtdan etibarən ləğv olur. Həmçinin,
Yüklə 4,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|