74
№ 2 (14) Yay 2015
– Əyə, səni uşaq saxlamağa
götürmüşəm işə, yoxsa briqadirliyə! Qarnı
yırtılsın Tovuzun,
elə əndamı yansın onun. A qadan alım,
insan bir gündə nə qədər yeyər! Axırda
yeməkdən zadı
yırtılacaq.
Qoşəllə:
– Yoldaş sədr, yeməsə südü olmaz, südü
olmasa uşaq tələf olar axı...
– Ədə, sən zootexniksən!? Vallah səni
fermaya feldşer göndərəcəyəm, sənin əsl
yerin
oradır. Get quzu əmizdir, qoyun-keçiylə
başını qat. Ə, Canbaxış, şeyini aç görüm.
Canbaxış:
– Nəyimi sədr?
– Nə tupoy adamsan ə! Yenə
içmisən!? Şalvarının qabağını demiyəcəm
ki, nağaranı
deyirəm!
Canbaxış nağaranı kisəsindən çıxarıb
çubuğun iplərini barmağına keçirdi.
Sədr:
– Vur görüm ə zadına...
Canbaxış aşılanmış qoyun dərisindən
olan nağarasına bir-iki çubuq vurdu. Səs
dərələrdə
əks-səda verdi. Sədr yenə arxaya çöndü:
– Aaz, indi eşidilirmi?!
Qumru:
– Bax bu başqa məsələ, adamın lap
qulağının pərdələri cırılır!
–
Cırılmaz...
Doğmaqdan
cırılmamısınızsa, qulağınıza da heç nə
olmaz, – Kəkliyə yandıq verdi.
Dursun üzünü zurnaçıya tutdu:
– Ə, pülə görüm. Heç mahnı-zad
bilirsənmi?
– Bilirəm.
– Onda bir diret* “Gödək donlu” havası
çal.
-----------
*Bir ağız
– Baş üstə.
Dağın döşündən dərələrə doğru axan
musiqi, az keçməmiş elə dərədən
dağların
zirvəsinədək yayılırdı. Simavərin səsi
üzümlüyü başına götürmüşdü, – “Ağız
urreyy! Ağız
tullayın səbətləri. Süzün, bir az
sümüklərinizin duzu tökülsün!” – özü də
əl
götürüb quş kimi
əldə səbət tənəklərin arasında süzürdü.
Məktəblilərin hamısı musiqiçilərin başına
toplaşdı.
Əvvəldən də tanıdıqları Qoşəlləni zorla
tutub ortaya çəkdilər, dövrəyə alıb
oynadılar. Qoşəllə
yazıq-yazıq sədrə baxdı. Arıq, çəlimsiz
və qaytan kimi əyri bədəninə abır və
yazıqlıq
çökmüşdü. Oynamağa utanırdı. Dursun
isə, “Oyna əyə!” deyib onun üstünə
çımxırdı.
Amma özü də dayana bilmədi – yerində
dövrə vura-vura üzügöyə ağır-ağır fırlanır,
musiqinin ritmini çiyinləriylə tuturdu.
Oynayanlar
bir-birinə
qarışmışdılar.
Üzümlüyün qırağında bir vurçatlasın vardı
ki, gəl görəsən. Üzümlükdə adam
qalmamışdı – hamı mərəkəyə
toplaşmışdı.
Üzüm dolu səbətlər, vedrələr yerdə
tullanıb
ağzıgünə
qalmışdı.
Amma,
mərdimazar axtarmaqnan deyil ki...
Qəfildən arvadlardan birinin bağırtısı
oynayanların bədənindən ildırım kimi
keçdi:
-İraykom!!!.
Əllər göydə qurudu, ayaqlar yerə
mıxlandı. Gələn “UAZ” mühərriki
söndürməyilə Dursunun qıyya çəkməyi
bir oldu:
-İş başına, beqommm!!!.
Sədr maşına doğru qaçdı. Maşından
düşən katibin qarşısında
ikiqat
əyilib onun könülsüz uzanmış əlini böyük
şərəflə sıxdı. Hamı raykomun qorxusundan
özünü verdi üzümlüyə – yığan da,
yığmayan da.
Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi
75
– Xoş gəlmisiniz, yoldaş Səlimov.
Buyurun. Necəsiniz?
Katib:
– Toy eliyirsən Gülcamalov?
– Yox yoldaş katib, prokuror yoldan
tutub göndərib bura, kolxozçuların zadın
bir az
qaldırmaq üçün...
– Ə zayıllama yenə, ədəbli danış. Sən
öl bu dəfə də səni iş üstündə
görməsəydim, səhər
partbiletini əlindən alıb dalına da bir təpik
vurub qovacıqdım sədrlikdən.
-…
–Yuxarıdan göstəriş veriblər ki, pustoy
mestalarda qoz, gavalı ağacları əkilsin.
Sonra...,
kəndinizdə hamam var?
– Yoox...
–
Tikmək
lazım olacaq, Sekanın
göstərişidir.
– Başım üstünə. Neçəsini tikməliyik?
– 3-4 dənə xvatit.
– Kakraz, Qoşəllə inşaat texnikumunu
bitirib, onu ayıraram
tikintiyə özü
rəhbərlik edər.
– Dövlət əhəmiyyətli işləri uşaq-
muşağa həvalə eləmə, özün üstündə dur.
Bu
musiqiçilər
bir şey bacarırlar? – Katibin gözü bir
əlində vedrə, o birində alətlərini tutub
yerbəyer eləmək istəyən musiqiçilərə
sataşdı.
– Hələ şeyləri... – vedrələri indi əllərinə
vermişik.
Sədr onlara yaxınlaşıb briqadirini katibə
təqdim etdi:
– Tavariş katib, bax texnikom
qurtaran oğlan budur, bizim briqadirdir.
Çox istedadlı,
intizamlı işçidir. Adı Qoşəllədir.
Katib:
– Nə!
– Qoşəllə...
– Bu nə addır ə..!
Qoşəllənin əvəzindən sədr dilləndi:
– Atası rəhmətliyin əlində qoşalülə
tüfəngi partlayıb iç-içalatını dağıtmışdı.
Elə o
gedən
getdi. Yaman ovçuydu rəhmətlik.
Yatanda da zadın əlindən – tüfəngini
qucağından yerə
qoymazdı. Anası da dirəşdi, o zadın adın
qoydurdu buna...
– Ha, ha, ha... Qəribə kəndsiniz ey. Elə
bil orta əsrlərdə yaşayırsınız. Ada bax, –
“Qoşalülə”!
Yox bir TOZ-8! Niyə partlayıb ki tüfəng?
Qoşəllə:
– Əsgərlikdən avtomat patronları
gətiribmiş. Avtomatın barıtını götürüb
doldurub
tüfəngin
gilizlərinə.
Normanı
düz
tutmadığına görə lülə partlayıb.
Sədr katibin soluna yanaşıb astaca
soruşdu:
– Yoldaş Səlimov, bu qoz-hamam
məsələsi hardan çıxdı belə?
– Deyirlər ək, əkək da.
– Əkməyinə əkək ey, amma, bu
dağlarda – örüş yerində qoz, gavalı
bitməz axı, həm də
ilin-günün bu vaxtında.
– Bəs nə bitər?
– İtburnu, dağdağan, qarellə, çaqqala...
– Sən də onlardan ək. Lijbi yaşıl ağaclar
görünsün. Bitməsə, yerə çubuq basdır, yaşıl
rəngdə
kraskala – sən ki bu işdə pərgarsan...
– Bitirərik, siz narahat olmayın.
Katib:
– Bilmirəm bu ruskoyazıçnını hardan
tapıb gətirdilər respublikaya. O günləri bizi
yığıb 5
saat dayanmadan danışdı. Denən kişinin
danışdığından bir şey başa düşdümmü?
Rus dilini bilməyənləri yəqin ki katib
saxlamaz...
Sənin
“şey-zad”ın
mənimkinin yanında toya getməlidir. Ə,
toy demişkən, bu muzıkantları da göndər
bulaq başına. Burda səsləri yaxşı gəldi
qulağıma,
görək
meşədə dərənin dibində nə qələt
eliyəcəklər. Özün də işini bilirsən də, ötən
dəfəkindən olsun,
başıbağlıdan. Bu gün gərək bir az
yorğunluğumu alım, neçə vaxtdı gecəm-
gündüzüm yoxdur.