Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi №2(14)
Yüklə 275,5 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Markes Bakıda Nobel mükafatlı Kolumbiya
- Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi 7 SABİR ƏHMƏDLİNİN XATİRƏSİ YAD EDİLİB
6 № 2 (14) Yay 2015 Ə DƏBİYYAT XƏBƏRLƏRİ Markes Bakıda Nobel mükafatlı Kolumbiya yazıçısı, "Yüz ilin tənhalığı", "Patriarxın payızı" kimi Ģedevrlərin müəllifi Gabriel Garcia Markes Bakıda anıldı. Tədbir Müasir İncəsənət Muzeyində Kolumbiyanın Azərbaycandakı səfirliyinin dəstəyi ilə baş tutub. Anım tədbirində Kolumbiyanın Azərbaycandakı müvəqqəti işlər vəkili Assad Jose Gater, tanınmış Kolumbiya yazıçısı Oktavio Escobar da iştirak ediblər. Escobar Markesə Kolumbiya cəmiyyətində münasibətdən və yaradıcılığının qaynaqlandığı Kolumbiya mühitindən danışıb. Tədbirdə Markesin yaxın dostlarından biri olmuş fotoqraf Nereo Lopezin onun həyatının müxtəlif illərində çəkdiyi, əsasən ağ-qara fotolar sərgilənir. Ziyarətçilər burada Marquezin dünyanın bir çox ölkəsində çap olunmuş onlarca kitabıyla, bəzi şəxsi əşyalarıyla və həyatı haqda çəkilmiş filmlə tanış ola bilərlər. Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi 7 SABİR ƏHMƏDLİNİN XATİRƏSİ YAD EDİLİB Böyük tarixi hadisələr adətən zamanında qiymətləndirilə bilmir. Məsələn, müharibələr haqda ən yaxşə əsərlər həmin müharibələrdən 20-25 il sonra yazılır. Böyük şəxsiyyətlər də belədir. Ustad yazıçı Sabir Əhmədli nəsri ən böyük qiymətini zaman keçdikcə alacaq. XAN nəşriyyatı onun “Yazılmayan yazı” memuar romanını müəyyən ixtisarlarla (layihənin tələbinə görə) çap edib . “Yazı” dərgisində isə həmin əsərin bütöv şəkildə (760 min işarə) çapına başlanılıb. Yaxın gələcəkdə yazıçının mütün külliyyatının çapı barədə də düşünülür. Bir sözlə, Sabir Əhmədli Azərbaycan oxucusu üçün öz önəmini bu gün də saxlayır və əminik ki, 100 il sonra da belə olacaq. Bütün bunlarla bərabər, aprelin 17-də ustad yazıçının vəfat etdiyi gün olduğundan qələm dostları ailəsi və oxucuları ilə birgə onun Mehdiabad qəbiristanlığındakı məzarını ziyarət etmişlər. Əkrəm Əylislinin əsərləri xarici ölkələrdə nəĢr olunur Yazıçı Əkrəm Əylislinin əsərləri xarici ölkələrdə nəşr olunmaqda davam edir. Onun bir cildliyi Rusiyada nəfis şəkildə nəşr olunub, Latviyada da çap olunacaq. Bundan başqa yazıçının “Daş yuxular” romanı Almaniyada və Finlandiyada çapdan çıxıb. Eyni zamanda Ə.Əylislinin yeni kitabları İtaliya və Slovakiyada da nəşrə hazırlanır. Yazıçının redaksiyamıza verdiyi məlumata görə qardaş Türkiyədə də onun bir cildliyinin çapı nəzərdə tutulmuşdur. 8 № 2 (14) Yay 2015 Sözümüzün yiy ə l ə ri Sabir Əhmədli 85 YASAQ Ə D Ə BĠYYATIN YARADICISI Sabir Əhmədli... Bu ad uzun zaman Azərbaycan ədəbiyyatını məşqul edib. Bu, onun sağlığında baş verib. Zira sağlığında dildə-dişdə olanları çox görmüşük. Ruhu bədənindən çıxan kimi, cismi soyumamış yazdıqları ömrünü başa vurub. Sizə uzun bir siyahı göstərə bilərdim, fəqət böyük ustadın yazısına kiçik adamların adını bulaşdırmağı rəva görmədim. Özü həyatda olmayanda haqqında daha çox danışılanlar isə əsl ədəbiyyat adamlarıdır. Bu dəfə onların əvəzinbdən yazdıqları, yaratdıqları şəhadət verər. Məsələn, “Dünyanın arşını” romanı deyəcək ki, məni yazan adamın başına olmazın əzablarını açmışam. Mən çap olunandan sonra onu o ki var incitdilər. Əsərlərinin çapını qadağan etdilər. Hətta rus və başqa dillərdə çıxası kitablarının çapına belə əl qoydular. Adı Mərkəsi Komitənin qərarına düşdü və hakəza... “Yamacda nişanə” sübüt edəcək ki, məni yazmaqla Sabir müəllim “möhtəşəm sovet gəncliyi” deyilən bir anlayışın əslində fiasko olduğunu göstərdi. Bu əsər və onun talesiz qəhrəmanı bir faciəvi filmə ssenari ola bilərdi. Amma... film qəhrəmanı olan yazıçılar varkən, Sabir Əhmədlinin əsərlərini kinolaşdıran kim idi? “Toğana”, “Yaşıl teatr”, “Yasamal gölündə qayıqlar üzürdü” kimi möhtəşəm romanlar Azərbaycanda roman janrının inkişafına mühüm töhfələr verdi. Amma bu əsərlər Sovet rejiminin necə bir dayanaqsız, içdən çürümüş bir quruluş olduğunu da təsdiqləməklə müəllifinə böyük təhlükə yaradırdı. Lakin yazıçı öz düz yolundan bir an belə sarpmır, icazəli qəhrəmanlıqlar edən yazçıların yoluyla deyil, Azərbaycan Sovet ədəbiyyatının əksinə olaraq, YASAQ ƏDƏBİYYATIN izi ilə irəliləyirdi. Əslində bizdə bu yeni ədəbiyyatın yaradıcısı da o özü idi. Yasaq demişkən, yazıçının “Yasaq edilmiş oyun” adlı bir romanı var. Qeyri-adi üslubada qələmə alınan bu əsər rus ədəbiyyatında Bulqakovun, Platonovun yaradıcılığında verilən sosializmin, əslində anti-humanist bir cəmiyyət olduğunu açıb ortaya qoyurdu. Romanda xalq oyun üslubuyla roman təhkiyəsi elə birləşib və qara yumorla elə çuğlaşıb ki, ayıq oxucu sözün nədən getdiyini yaxşı bilir. “Allahsızlar cəmiyyəti”ndən tutmuş məşhur “Üçlük”lərəcən əsərdə böyük bir qorxulu dəstənin sifəti Yüklə 275,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|