Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi №2(14)
Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi
Yüklə 275,5 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi 9
- AZAD QARADƏRƏLİ Q Ə LƏM ADAMLARI, ZĠYALILAR SABĠR
- Əkrəm Əylisli ***
- Vaqif Yusifli
Üç aylıq ədəbiyyat dərgisi 9 açılır. Və buna alternativ olan xalq oyunu – şah, vəzir, vəkil və onların çıxardığı “oyun”lar... Sabir Əhmədli neçə il əvvəl vəfat edib. Onu Fəxri Xiyaban deyilən yerdə dəfn etmədilər. Əsərlərinin çapına qadağa qoydular... Yasaq ədəbiyyatın üstündən yasaq hələ də götürülmədi ki... Bu günlərdə ustadın “Yazılmayan yazı” memuar romanı ikinci dəfə nəşr edildi. Başlandı! Artıq Sabir Əhmədli yaradıcılığının ikinci dövrü başlandı. Gün gələcək, onun cild-cild əsərlərinin çap edildiyini də görəcəyik. AZAD QARADƏRƏLİ Q Ə LƏM ADAMLARI, ZĠYALILAR SABĠR Ə HM Ə DLĠ HAQQINDA: Dostlarımız, qələmdaşlarımız haqqında ən xoş sözləri biz, adətən, dostlar dünyadan köçəndən sonra deyirik. Ancaq mənim mətbu çıxışlarıma – məqalələrimə, müsahibələrimə bələd olanların yəqin yadlarındadır ki, hələ Sabir Əhmədli sağ olanda da mən bütün məqalə və çıxışlarımda onun barəsində həmişə söz açmışam, Sabirin təzə çıxan hər bir əsəri barədə sevinclə, fərəhlə danışmışam. Sabir ədəbiyyatımızda öz sözünün yiyəsi olan nadir yazıçılarımızdandır. Onun yaratdığı əsərlərin böyük əksəriyyəti bu gün də aktualdır. Sabirin “Yaşıl teatr” romanı sanki bu günümüzdən yazılıb. Onun “Yamacda nişanə”, “Qanköçürmə stansiyası” povestləri də ədəbiyyatımızın həqiqi təəssübkeşləri üçün heç vaxt köhnəlməyəcək nəsr nümunələridir. Sabir Əhmədli yaradıcılığı təəssüf ki, lazımi qədər tədqiq və təhlil olunmayıb. Bu baxımdan, biz onu hələ ki, tutduğu yüksəklikdə görə bilmirik. Ancaq vaxt gələcək, biz Sabiri o yüksəklikdə görəcəyik. Çünki Sabir Əhmədli ədəbiyyatımızın yüksəkliyindən bizə baxmağa layiq olan böyük sənətkarımızdır. Əkrəm Əylisli *** Sabir Əhmədli Azerbaycan ədəbiyyatında fərqli bir yerə sahib olan yazıcıdır. Belə deyək,ayrıca bir adadır, kimsəyə qarışmayan özgür bir ada. Ədəbiyyata hardan gəlmişdi, xalqın içindənmi, oxuduğu əsərlərdənmi?Məncə, o ədəbiyyata hardansa fərqli bir yerden gəlmişdi. Bu fərqlillik onun nasir üslubunda, şəxsi davranışlarında apaydın görünürdü. Təkcə "Yamacda nişanə" povestinin təsiriylə yağlaya-ballaya tərəfkeş tənqid tərəfindən göylərə qaldırılan altmışıncı illər yazıçı nəslinin yazdığı neçə əsər saymaq olar. O yaşadığı zaman və rejimlə müxalifətdə olan (əsl sənətkara, kişiye məxsus özəllik!!!) nadir yazıcımız idi. Belə olduğuna görə də, "Ədəbiyyat qəzeti"ndən dışlandı, belə olduğuna görə də sənətkar böyüklüyünə ləkə qondurmaq mümkün olmayan bir sənətkar olsa da, məzarı hardasa bir kənd qəbristanlığındadır. Amma bu olumsuzluqlar Sabir Əhmədli ruhunu 10 № 2 (14) Yay 2015 əsla rəncidə etməz. Bu ruh hardan gəlmişdisə, oraya da qayıdacaqdı, yəni ulu göylərə, yəni layiq olduğu yerə!!! Məmməd İsmayıl *** Azərbaycanın böyük qələm sahiblərindən biri, xalq yazıcısı Sabir Əhmədli dünyasını dəyişəndən sonra yuxarılardan gələn məsləhətlə dəfni bir gün yubadılsa da, bütün cidd-cəhdlərimizə baxmayaraq, Fəxri Xiyabana buraxılmadı. II Dünya Savaşında ən gənc Sovet İttifaqı Qəhrəmanı olmuş qardaşı Cəmil Əhmədov Varşava ətrafındakı qardaşlıq qəbiristanında (hər dəfə Polşaya yolum düşəndə onu ziyarət edirəm), bığ yeri yenicə tərləmiş oğlu, Kəlbəcərə qış yürüşündə şəhid olmuş Məhəmməd Bakıda, İkinci Şəhidlər Xiyabanında, ata-anasının, böyük qardaşının qəbirləri və hələ içinə girib divarlarını isitmədiyi yeni evi Cəbrayılda, düşmən əlində, özü də başqa bir “müharibə qurbanı”, ata ocağını, malını-mülkünü Ermənistanda tərk edib gəlmiş dostumuz Fərman Kərimzadənin qonşuluğunda, Binəqədi qəbiristanında… Xalq yazıçısına hətta İkinci Fəxri Xiyabanın da qapısı bağlandı. Allah binəqədililərdən razı olsun… Ailəsi yalnız onların qəbiristanında yer tapa bilmişdi… Vətən torpağıdır, nə fərqi? Ancaq görünür, kimlər üçünsə fərqi var… Yoxsa heç olmasa, ölənlərimiz arasında ayrı-seçkilik qoymazdılar… Sabir Rüstəmxanlı *** Onunla sağlığında dəfələrlə üz-üzə gəlmiş, görüşmüş, oturub söhbət etmişdim. Bu böyük Azərbaycan yazıçısının yaradıcılığı barədə, xüsusilə, onun romanları haqqında bir neçə məqalənin də müəllifi olmuşam. Sabir Əhmədli mənim üçün XX əsr Azərbaycan yazıçıları arasında ən doğmalarından biri , ən çox oxuduğum nasirlərdən biri idi. XX əsr Azərbaycan gerçəkliyini, istər yaxından bələd olduğu kəndi, istərsə də şəhəri təsvir etsin, Sabir Əhmədli son dərəcə həyati bir yazıçı idi və deyim ki, onun əsərlərində təsvir etdiyi həyat canlı həyatın özü idi. Sadəcə, bədii naxışlarla, rənglərlə, sözün yaratdığı ecazlarla cilalanmışdı bu həyat. Həm də sərtliyi, mürəkkəbliyi, təzadları ilə seçilirdi. Vaqif Yusifli *** Sabir Əhmədli 20-ci əsr Azərbaycan nəsrinin, ədəbiyyatımızın nəhəng simalarındandır. Onun ciddi sosial-mənəvi problemlərə toxunan romanları milli ədəbiyyatımıza tamamilə yeni miqyas gətirib. Hələ sovet dövründə ədəbiyyatın, yazıçının missiyasını həqiqətə, ictimai düşüncəyə və insan ləyaqətinə xidmət etməkdə görən Sabir Əhmədov bir- birindən parlaq əsərləri, yaratdığı parlaq obrazları, fərdi üslubu ilə ədəbiyyat tariximizdə xüsusi mövqe tutur. Tək ona təəssüflənirəm ki, belə nəhəng bir yazıçı nə sağlığında, nə də əbədiyyətə qovuşandan sonra öz layiqli qiymətini almayıb. Yüklə 275,5 Kb. Dostları ilə paylaş:
|