Uluslararasi sempozyumu

74

Tarihi - Kültürel Gelişim Sürecinde Türk Kadının Konumu 

kazandığı şerefli adını yükseltmek, onun karşılaştığı sorunları modern çağın 

ruhuna uygun çözmek, dahi Mustafa Kemal᾿in söylediği gibi Türk kadınının 

konumunu “ilmi, ahlaki, içtimai, iktisadi hayatta erkeğin şeriki, arkadaşı ve 

yardımcısı.” (11, s. 198) olmak yönünde kuvvetlendirmektir!

Kaynakça:

Л.Д.Мовсумова. Женское начало в истории человечества, Баку: Элм, 

2011, 244 стр.

h t t p : / / w w w. t u r u z . i n f o / D i l / 0 2 1 5 - o r x u n % 2 0 y e n i s e y % 2 0

abideleri%28racabov-memmedov%29%28kiril-1993%29.pdf

http://www.egeweb2.ege.edu.tr/tid/dosyalar/XXVI-2_2011/TIDXX-

VI-2_2011-03.pdf

http://tr.wikipedia.org/wiki/Amazonlar

http://www.silk-road.com/artl/sarmatian.shtml

http://bextiyartuncay.wordpress.com/2012/03/12/orta-asiya-turkl%-

C9%99rinin-etnoqonik-r%C9%99vay%C9%99t-v%C9%99-dastanla-

rinda-bu-xalqlarin-etnogenez-m%C9%99rh%C9%99l%C9%99l%C9%-

99rinin-%C9%99ksi-v%C9%99-turkl%C9%99rin-ilkin-ata-yurdu-m%-

C9%99s%C9%99l/

Kırk kız. Karakalpak xalkının kaxarmanlık dastanı. Kurbanbay japaydan 

jazıp alğan xom baslağa tayarlağan Asan Beqimov. Nökis, 1956

Акритас П., Стефанова Е., Легенды Кавказа. Нальчик, 1958.

http://www.anl.az/el/t/te_dq-od.pdf

Prof. Dr. Afet İnan, Atatürk və türk kadın haklarının kazanılması / Tarih 

boyunca türk kadınının hak və görevleri. Milli Egitim Basımevi, 1968

Aytunç Altındal. Türkiye`de Kadın, İstanbul: Birlik Yayınları.

Necip Ali, Kadın hukuku. Ankara: Hakimiyyeti Milliye Matbaası, 1931

Ağayar Şükürov, Mifologiya. 3-cü kitab, Bakı: Elm, 1995

Rzaəddin ibn Fəxrəddin, Məşhur xatunlar. Bakı: 1993

Qəzənfər Kazımov, Azərbaycan dilinin tarixi. Bakı: Elm, 2009

Nizami Gəncəvi, İskəndərnamə (Şərəfnamə). Bakı: Lider Nəşriyyat, 2004

http://kultura.az/articles.php?item_id=20120728090303179&sec_id=26

h t t p : / / r u . w i k i p e d i a . o rg / w i k i / % D 0 % 9 6 % D 0 % B 5 % D 0 % B -

D % D 1 % 8 9 % D 0 % B 8 % D 0 % B D % D 1 % 8 B _ % D 0 % 9 0 % D 0 % B -

B%D0%B5%D0%BA%D1%81%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D1%80%-

D0%B0_%D0%92%D0%B5%D0%BB%D0%B8%D0%BA%D0%BE-

%D0%B3%D0%BE#cite_note-ReferenceA-2 

1.  http://anl.az/down/meqale/sherq/2011/iyun/el14.htm

2.  Əfsanə Məmmədova, Müsəlman qadını hüquq və azadlığının keşi-

---

75

  Afsana MAMMADOVA  

yində:dünən və bu gün / Cəmiyyət və Din  (AR Dinin Qurumlarla İş Üzrə 

Dövlət Komitəsinin rəsmi dərgisi), N13 (199), 11-17 aprel, 2013

3.  Əfsanə Məmmədova, Müsəlman qadını hüquq və azadlığının keşi-

yində:dünən və bu gün / Cəmiyyət və Din  (AR Dinin Qurumlarla İş Üzrə 

Dövlət Komitəsinin rəsmi dərgisi), N15 (201), 25 aprel-1 may, 2013

4.  http://zinki.ru/book/lingvokulturologiya/muzhchina-i-zhenshina-v/

5.  http://www.gumer.info/bibliotek_Buks/Psihol/Bovuar/)

6.  Şirin Tekeli, Kadınlar ve Siyasi Toplumsal Hayat. İstanbul: Birikim 

Yayınları, 1977

7.  http://news.milli.az/culture/139768.html

8.  http://www.gender-az.org/index_az.shtml?id_doc=717

9.  Günseli Özkaya, Tarih içinde Kadın hakları. İstanbul: Türk kadınına 

seçmə və seçilmə hakkı 50.yılında.

10.  http://atam.gov.tr/turk-kadininin-gecirdigi-evrimin-tarihcesi-ve-bu-

gunku-durumu/

11.  http://www.qafqazinfo.az/xeber-zorakla-mruz-qalan-qadn-

larn-say-acqland-t23725.html

12.  Zübeyde Terzioğlu, Basına Göre Türk Kadının Siyasi Hakları (1930-

1935), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yüksek 

Lisans Tezi, İstanbul 2007

13.  http://www.uluovagazetesi.com/makalegoster.aspx-

?y=10605&haber=305

14.  Xəlilov S. Şərq ruhunun Qərb həyatı (A.İmanquliyevanın yaradıcılıq 

izi ilə). Bakı: Şərq-Qərb, 2009

15.  Арабская романтическая проза XIX-XX веков. Л.: 1981

16.  http://novostiliteratury.ru/ 

17.  http://www.kleo.ru/items/about_you/chto_takoe_byt_zhenschinoi.

shtml

18.  http://www.candundar.com.tr/_v3/#Did=4592

19.  http://www.cumhuriyet.com.tr/?hn=403042

20.  http://cemiyyet.org/archives/category/ictimai/sosial

21.  http://www.memurlar.net/haber/228585/

22.  http://www.sabah.com.tr/Yasam/2011/01/31/turkiyede_kadinin_du-

rumu_2010_raporu

23.  http://vof.kg/?p=8890

24.  http://www.un.org/ru/documents/decl_conv/conventions/cedaw.

shtml

25.  http://www.tdtkb.org/content/do%C4%9Fu-t%C3%BCrk-

istan%E2%80%99%C4%B1n-%C5%9Fimdiki-durumu

26.  http://www.usakgundem.com/yazar/2183/

27.  Ə.Cəfərzadə, Zərintac Tahirə. Bakı: Göytürk, 1996

---

---

Türklerde Ölüm Anlayışı (Ölüm Estetiği)

Ahmet Hakan YILMAZ 

1

Giriş

Ölüm kavramı insanın varlık bulmasından günümüze kadar üzerinde düşü-

nülmeye, farklı anlam ve ifadelerle anlaşılmaya çalışılan bir konu olmuştur.  

Her kültür kendine göre bir ölüm yorumu geliştirirken, kimi kültürler  dini 

mesajlardan yararlanmış, kimi kültürler ise insani düşüncelerle bir yorum ge-

tirmiştir. Bir bütünün iki parçası olan ve birbirini çağrıştıran hayat - ölüm 

kavramlarından hayat, varlık sahnesine önce çıkmakla birlikte daima ölümün 

tehdidi altında kalmıştır. Bu yüzden ölüm, insanoğlu için korkulan bir olgu 

olarak kendisini göstermiştir. Ölüm karşısında her ne kadar çaresiz kalınmış-

sa da bazen ölüm için önlemler alınmış, bazen de bir kavuşma ya da kurtuluş 

olarak algılanmıştır. 

Yaşayan insanın ölümü kavrayışı, ölüm karşısındaki duruşu ve ölümü ad-

landırmada izlediği tasvirler ile ölen ve ardında bıraktığı insanlar arasında ki 

ilişkiler bir takım merasimlerle sürüp giden yeni kavramların ortaya çıkma-

sına neden olmuştur. Aslında bir bilinmezlik olarak tartışıla gelen ölüm, kimi 

toplumların kültür ve medeniyetlerinde, felsefi anlayış ve inanışlarında bir 

bitiş, tükeniş ve yok oluş, ya da ilahi dinlerde olduğu gibi ebedi aleme bir göç, 

yeniden doğuş için ilk basamak olarak algılanmıştır(Erol, 2005:8).

Ölüm kavramının farklı kültürlerde ve toplumlarda çeşitli tanımlarının ya-

nında tıbbi olarak da tanımı yapılmıştır.  Tıbbi olarak yapılan tanımlarda ortak 

tanım; canlı organizmanın kendini yenileme yeteneğinin sona ermesi veya 

hayati  organlardan  birinin  ya  da  bir  kaçının  tamamen  işlevini  yitirmesiyle 

hayatın sona ermesidir(Güçlü ve Uzun,1997;1091). 

Birçok farklı tanımlarına da rastlanabilinecek olan ölüm, sanattan edebiya-

ta, felsefeden bilime kadar hayatın birçok alanına konu olmuştur. 

Türkler’de Ölüm Anlayışı

Türklerde ise ölüm her zaman yaşamla birlikte ele alınmış, ölümün bir yok 

oluş değil yaşamın devamı, bir yer değiştirme olarak algılandığı görülmüştür. 

Bu o kadar kabul görmüş bir düşüncedir ki ölüm adlandırmalarında bile kök 

olarak aynı kaynaktan beslenmiştir.

1  Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi 

---