Varlık ve Zaman 2007 01



Yüklə 2,94 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə39/43
tarix14.06.2018
ölçüsü2,94 Kb.
#48827
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   43

SEIN UND ZEIT / VARLIK VE ZAMAN
89
den sýký sýkýya göz önünde tutarak incelersek,
þu noktalar öne çýkar:
1. “Dünya-daki”; bu kýpý ile baðýntý içinde,
“dünya”nýn varlýkbilimsel yapýsýný sorgulama
ve genel olarak dünyasallýk düþüncesini belirle-
me görevi geliþir (bkz. bu Kesimde Bölüm 3).
2. Varolan-þey, ki her durumda dünyadaki-
Varlýðýn yolunda vardýr. Onda “Kim?” soru-
sunda sorguladýðýmýz þey aranýr. Fenomeno-
lojik kanýtlamada* kimin oradaki-Varlýðýn
sýradan gündelikliði kipinde olduðunun belir-
lenmesi gerekir (bkz. bu Kesimde Bölüm 4).
3. Genel olarak içinde-Varlýk; ‘içinde-liðin’
kendisinin varlýkbilimsel yapýlanýþý saptana-
caktýr (bkz. bu Kesimde Bölüm 5). Bu oluþ-
turucu kýpýlardan birinin her öne çýkarýlýþý
baþkalarýnýn da onunla birlikte öne çýkarýlýþýný
imler ki, o sýrada bütün fenomenin görülmesi
demektir. Dünyadaki-Varlýk hiç kuþkusuz ora-
daki-Varlýðýn a priori zorunlu bir durumudur,
ama onun Varlýðýný bütünüyle belirlemek için
yeterli olmaktan çok uzaktýr. Öne çýkan bu üç
fenomenin tematik tekil-çözümlemelerinden
önce, son deðinilen durum-kýpýsýnýn yönlen-
dirici bir betimlemesinin araþtýrýlmasý gerekir.
Ýçinde-Varlýk ne demektir? Anlatýmý ilk ola-
rak “dünyadaki” içinde-Varlýða bütünleriz ve
bu içinde-Varlýðý “...de Olma” olarak anlama
eðilimindeyizdir. Bu terim ile, týpký suyun
bardak“ta,” giysinin dolap“ta” olmasý gibi, bir
baþkasýn“da” olan varolan-þeyin Varlýk-türü
denmek istenir. “Ýçinde” ile uzay“da” uzamlý
iki varolan-þeyin bu uzaydaki yerleri açýsýndan
birbirleri ile Varlýk-iliþkilerini demek isteriz. Su
ve bardak, giysi ve dolap her ikisi de ayný yolda
uzay“da” bir yer“de”dirler. Bu Varlýk-iliþkisi
geniþletilebilir, örneðin derslikteki sýra, üni-
versitedeki derslik, kentteki üniversite vb., ta
ki “dünya-uzaydaki” sýraya dek. Birbirleri-
“içinde”-Varlýklarý böyle belirlenebilen bu
varolan-þeyler, dünyanýn “içersinde” yer alan
Þeyler olarak, tümü de elönünde-Varlýðýn ayný
vorgängiger Festhaltung des gan-
zen Phänomens nachgehen, lassen
sich herausheben:
1. Das »in der Welt«; in bezug auf
dieses Moment erwächst die Auf-
gabe, der ontologischen Struktur
von »Welt« nachzufragen und die
Idee der Weltlichkeit als solcher zu
bestimmen (vgl. Kap. 3 d. Abschn.).
2. Das Seiende, das je in der Weise
des In-der-Welt-seins ist. Gesucht
wird mit ihm das, dem wir im
»Wer?« nachfragen. In phänome-
nologischer Aufweisung soll zur
Bestimmung kommen, wer im
Modus der durchschnittlichen All-
täglichkeit des Daseins ist (vgl. Kap.
4 d. Abschn.).
3. Das In-Sein als solches; die
ontologische Konstitution der
Inheit selbst ist herauszustellen
(vgl. Kap. 5 d. Abschn.). Jede He-
bung des einen dieser Verfassungs-
momente bedeutet die Mithebung
der anderen, das sagt: jeweilig ein
Sehen des ganzen Phänomens. Das
In-der-Welt-sein ist zwar eine a
priori notwendige Verfassung des
Daseins, aber längst nicht ausreich-
end, um dessen Sein voll zu be-
stimmen. Vor der thematischen
Einzelanalyse der drei herausgeho-
benen Phänomene soll eine orien-
tierende Charakteristik des zuletzt
genannten Verfassungsmomentes
versucht werden.
Was besagt In-Sein? Den Aus-
druck ergänzen wir zunächst zu In-
Sein »in der Welt« und sind
geneigt, dieses In-Sein zu verstehen
als 
[54] »Sein in ...«. Mit diesem
Terminus wird die Seinsart eines
Seienden genannt, das »in« einem
anderen ist wie das Wasser »im«
Glas, das Kleid »im« Schrank. Wir
meinen mit dem »in« das Seins-
verhältnis zweier »im« Raum aus-
gedehnter Seienden zueinander in
bezug auf ihren Ort in diesem
Raum. Wasser und Glas, Kleid und
Schrank sind beide in gleicher Weise
»im« Raum »an« einem Ort. Dieses
Seinsverhältnis läßt sich erweitern,
z. B.: Die Bank im Hörsaal, der
Hörsaal in der Universität, die Uni-
versität in der Stadt usw. bis zu: Die
Bank »im Weltraum«. Diese Seien-
den, deren »In«-einandersein so be-
stimmt werden kann, haben alle
dieselbe Seinsart des Vorhanden-
*[Yeni yayýmlarda ‘kanýtlama’ :: ‘Aufweisung’ yerine ‘sergileme’
:: ‘Ausweisung.’]


90
MARTIN HEIDEGGER
Varlýk-türünü taþýrlar. Elönünde-bulunan bir-
þey“de” elönünde-Varlýk, ve ayný Varlýk-türün-
den birþey ile belirli bir yer-iliþkisi anlamýnda
birlikte-elönünde-Varlýk kategoriseller dediðimiz
varlýkbilimsel karakterlerdir ki, oradaki-Varlýk
karakterinde olmayan Varlýk-türündeki varolan-
þeylere aittirler.
Öte yandan, içinde-Varlýk oradaki-Varlýðýn
bir Varlýk-durumu demektir ve bir varoluþsaldýr.
Ama o zaman onunla elönünde-bulunan bir
varolan-þey“de” cisimsel bir Þeyin (insan be-
deni) elönünde-Varlýðý düþünülemez. Ýçinde-
Varlýk elönünde-bulunan þeylerin uzaysal bir
“birbiri-içindeliði” demek de deðildir, týpký
“içinde”nin
S
 aslýnda kökensel olarak sözü edilen
türde uzaysal bir baðýntýyý imlememesi gibi;
1
 “in
innan’dan türer: — ‘[bir yerde] yaþamak,’ ‘habi-
tare,’ ‘[bir yerde] kalmak’; “an” ‘alýþtým,’ ‘tanýþý-
ðým,’ ‘birþeyin bakýmýný yaparým’ imlemlerini
taþýr; habito ve diligo anlamýnda ‘colo’nun imle-
mini taþýr.* Ýçinde-Varlýðýn bu imlemde ait
olduðu bu varolan-þeyi her durumda benim
kendim ‘olan’ [‘bin’] varolan-þey olarak nite-
ledik. “Bin” anlatýmý “bei” ile birlikte durur; “ich
bin” böylece yine þöyle ya da böyle tanýdýk birþey
olarak dünyanýn ortasýnda
S
 yaþarým ya da kalýrým
demektir. “Ben ...im”in [“ich bin”] mastarý olarak
Olmak, bir varoluþsal olarak anlaþýldýðýnda, ‘...
ortasýnda yaþamak,’ ‘... ile tanýþýk olmak’ imle-
mini taþýr.** Ýçinde-Varlýk buna göre dünyadaki-
Varlýðýn özsel durumunu taþýyan oradaki-Varlýðýn
Varlýðýnýn biçimsel varoluþsal anlatýmýdýr.
Dünyanýn “ortasýnda Varlýk,” dünyaya soðrul-
manýn daha da yakýndan yorumlanacak bir
anlamýnda, içinde-Varlýkta temellenmiþ bir
varoluþsaldýr. Bu çözümlemelerde önemli olan
þey oradaki-Varlýðýn kökensel bir Varlýk-yapý-
sýnýn görülmesidir ki, Varlýk-kavramlarý bunun
fenomenal içeriði ile uyum içinde eklemlen-
melidir; bu nedenle, ve bu yapý geleneksel
seins als »innerhalb« der Welt
vorkommende Dinge. Das Vor-
handensein »in« einem Vorhan-
denen, das Mitvorhandensein
mit etwas von derselben Seinsart
im Sinne eines bestimmten Orts-
verhältnisses sind ontologische
Charaktere, die wir kaiegoriale
nennen, solche, die zu Seiendem
von nicht daseinsmäßiger Seins-
art gehören.
In-Sein dagegen meint eine
Seinsverfassung des Daseins und
ist ein Existenzial. Dann kann
damit aber nicht gedacht werden
an das Vorhandensein eines Kör-
perdinges (Menschenleib) »in«
einem vorhandenen Seienden.
Das In-Sein meint so wenig ein
räumliches »Ineinander« Vor-
handener, als »in« ursprünglich
gar nicht eine räumliche Bezie-
hung der genannten Art bede-
utet
2
; »in« stammt von innan —,
wohnen, habitare, sich aufhalten;
»an« bedeutet: ich bin gewohnt,
vertraut mit, ich pflege etwas; es
hat die Bedeutung von colo im
Sinne von habito und diligo.
Dieses Seiende, dem das In-Sein
in dieser Bedeutung zugehört,
kennzeichneten wir als das Seien-
de, das ich je selbst bin. Der Aus-
druck »bin« hängt zusammen
mit »bei«; »ich bin« besagt wie-
derum: ich wohne, halte mich
auf bei ... der Welt, als dem so
und so Vertrauten. Sein als Infini-
tiv des »ich bin«, d. h. als Exis-
tenzial verstanden, bedeutet woh-
nen bei ..., vertraut sein mit ... In-
Sein ist demnach der formale existen-
ziale Ausdruck des Seins des Daseins,
das die wesenhafte Verfassung des In-
der-Welt-seins hat.
Das »Sein bei« der Welt, in
dem noch näher auszulegenden
Sinne des Aufgehens in der Welt,
ist ein im In-Sein fundiertes
Existenzial. Weil es in diesen
Analysen um das Sehen  einer
ursprünglichen Seinsstruktur des
Daseins geht, deren phänomena-
lem Gehalt gemäß die Seinsbe-
griffe artikuliert werden müssen,
und weil diese Struktur durch die
überkommenen ontologischen
1
Bkz. Jakob Grimm, Kleinere Schriften, cilt VII, s. 247.
*[‘habito‘otururum’; ‘diligo’: ‘deðer veririm,’ ‘sayarým’; ‘colo’: ‘bir
yerde yaþarým.’ — ‘In’ ve ‘innan’ için bkz. Sözlük: ‘içinde.’]
**[‘bei’/‘ortasýnda’ için bkz. Sözlük: ‘ortasýnda.’]
1
Vgl.  Jakob Grimm, Kleinere
Schriften, Bd. VII, S. 247.


Yüklə 2,94 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə