Video cekilish texnologiyasi cdr

79

İşığın tipik problemləri

Cədvəl 2.

On tipik problem, onların təxmini səbəbləri mümkün çözümlə sadalanıb. 

Problem

Mümkün səbəb 

Çözüm

1 Sönük rənglər; hər şey bo­

zum tul dənəvər, yaxud qey ri­

dəqiq görünür

İşıq yetərli deyil; diafraqma 

ye tərincə geniş açılmayıb 

İşığı artırın, diafraqmanı 

açın

2 Çox parlaq rənglər; görüntü 

sayrışaraq bərq vurur

İşıq həddini aşıb diafraqma 

çox geniş açılıb

İşığı azaldın; seyrəl­

di ci dən istifadə edin; 

artıq cihazları yığışdırın, 

diafraqmanı daraldın

3 Dərinin üzərində qəribə çalar­

lar var; adamlar göyə, yaşıla 

və başqa qeyri­münasib rəng­

lərə çalır

İşıq korreksiyasının süz­

gəc diski düzgün qoyul­

ma yıb; ağ rəng düzgün 

tarazlaşdırılmayıb

Süzgəc diskini yoxlayın; 

ağ rəngin nisbətini 

yenidən kökləyin

4 Adamların özü və çöhrələri 

da ha işıqlı fonda siluet kimi 

görünür

Fon işığı həddini aşıb, obyekt 

pəncərə, səma və ya ağ divar 

fonunda yerləşdrilməyib ki?

Fonu dəyişdirin; üzərini 

elə örtün ki, nisbətən tünd 

rəngdə görünsün və ya öz 

yerinizi dəyişin

5 Kölgəli sahələrdə yanlış 

rəng  lər

Kölgə çox qatıdır 

Tamlaşdırıcı işıqla köl gə­

ni işıqlandırın

6 Parlaq işıqlı obyektlərin yaşıl 

rəngdə qəribə haşiyəsi var

İşıqlandırılan  və  işıqlan dırıl­

ma  yan sahələr arasındakı kon ­

t rast fərqi həddinfən artıq çox­

dur

İşığı bərabərləşdirməyə 

və ümumi kontrastı 

azaltmağa cəhd göstərin

7 Videoarayıcıda sayrışma var  Görüntü bərq vurur, əks işıq 

(yaxud bir başqası da) cihazı 

birbaşa obyektivə işıq salır

Obyektivi işıqdan qo  ru­

yan günlükdən (blen da­

dan) isti fadə edin; ən gəl 

tö rədən cihaz və ya kame­

ranın yerini dəyişin

8 Cihazları qoşarkən bütün işıq­

lar sönür

Elektrik şəbəkəsi çox yük lə­

nib; xətt ayırıcıları işə düşür

Hər hansı cihazı rozet ka­

dan ayırın və əməliyyatı 

tək rar edin

9 Cihazların işığı divardan 

asıl  mış şəkillərin şüşə 

örtüyündən əks etdirilərək 

bir başa kameraya düşür

Fənər və güzgüləyici səthlərin 

yerləşdirilmə bucağı

Ya şəkillərin divardan 

asıl ma bucağını, ya da 

fənərin yönəlmə səmtini 

dəyişin ki, qayıdan işıq 

obyektivə düşməsin

10 Arxa divarda aktyor və ya 

re kvizitin diqqət yayındıran 

kölgələri

İşıqlandırma bucağı; çəkiliş 

səhnəsi divara çox yaxındır

Dekorasiya və aktyorları 

divardan aralayın; 

fanarlərı elə qaldırın 

ki, kölgələr divara yox, 

döşəməyə düş sün

---

80

Görünür,  studiyadankənar  teleistehsalın  hər  hansı  başqa  hissəsindən  daha 

çox, studiyadankənar işıq quruluşçuya çətinliklərdən çıxmaq üçün şərait yara­

dır və telequruluşçu qeyri­ordinar çıxış yolları axtararaq, öz bacarığını sınamaq 

imkanı qazanır. Çətinliyi sevənlər arzularına çatırlar; onu xoşlamayanlarsa, tez­

liklə başqa peşədən yapışırlar.

Çəkiliş yerlərində ortaya çıxan problemlər də bu yerlərin özü kimi cürbəcür 

olur. Ancaq təcrübəsiz prodüserin üzləşdiyi bəzi çətinliklər də var.

NƏTİCƏ

Studiyadankənar teleistehsal zamanı yaxşı işıqlandırma çox vacibdir. Xırda 

formatlı videokameralar işıq şəraitinə bahalı studiya kameralarına nisbətən da­

ha çox tələbkardır. Kadr və ya planın seyrçilər tərəfindən qavranılmasına ob­

yek tin kompozisiyanın seçilməsi ilə bərabər, işıq da mühüm təsir göstərir.

Yararlı görüntü almaqdan ötrü texniki baxımdan əsas işığın minimal səviy­

yəsi zəruridir. Əsas işığı ölçmək üçün düşən işığın fut­kandel dərəcələrini gös­

tərən  eksnometrdən  istifadə  olunur.  Kameraların  quruluşu  mürək kəb ləş dikcə, 

tələb  edilən  əsas  işıq  səviyyəsi  də  azalır.  Bununla  belə,  videokameraların  ən 

sonuncu  nəsli  nisbətən  az  işıqda  səmərəli  işləyə  bilir.  Videokameraların  ək­

səriyyəti  işığın  qaranlığa  20:1  nisbətində  yaxşı  işlədiyindən  hər  hansı  çəkiliş 

səhnəsinin kontrast diapazonuna diqqət yetirmək vacibdir. Demək olar, bütün 

səyyar  videokameralarla  rəngli  çəkiliş  səhnəsi  aparılır.  Rəngli  televiziya  sub­

traktiv rəng prinsipindən daha çox, əsas rənglərin additiv prinsipində işləyir. Ağ 

rəngin rəng temperaturu xüsusilə mühüm önəm daşıyır. Müxtəlif işıq qay naq­

ları müxtəlif rəng temperaturuna malik olduğundan hər dəfə işıq şəraiti də yi­

şərkən  ağ  rəngin  nisbətini  dəqiqləşdirmək  yolu  ilə  videokameranı  kök lə mək 

lazımdır.  Müxtəlf  işıq  qaynaqlarının  rəng  temperaturu  işıq  süzgəclərinin  kö­

məyi ilə dəyişdirilə bilər.

Studiyadankənar çəkilişdə istifadə edilən əsas işıq cihazlarına fokus laş dı rıl­

mış sərt işığın ensiz şüa dəstəsini törədən yönəldici işıq cihazları, eləcə də çı­

raqları yayğın enli şüa dəstəsi yaradan seyrəldici və yumşaq işıq cihazları da­

xildir.  Səyyar  işıq  cihazlarında  bir  qayda  olaraq,  halogenli  volfram  lampa la­

rından  istifadə  edilir.  Bəzən  kvars  lampaları  adlanan  bu  lampalar  rəngli 

televiziya üçün standart sayılan 3200* K sabit rəng fokuslaşdırılan şüa bura xır. 

Bu  şüalar  işığın  xarakterini  dəyişməyə  imkan  verir.  Yönəldici  işıq  ci haz ları 

nisbətən  sərt,  seyrəldici  işıq  cihazları  isə  daha  yumşaq  işıq  şüalan dırır.  Ən 

yumşaq işığı studiyadankənar çəkilişlərdə geniş istifadə olunan və yumşaq işıq 

cihazları adlanan qurğular şüalandırır.

---