Pol is düRÜstlüYÜ haqqin da vəSAİT

Nüfuz zaman keçdikc
ə dəyişdiyindən,konkret problemləri üzə çıxaran ilk nüfuz xəritəsi 
ha
zırlanandan sonra, aparılan təşkilati dəyişikliyin gətiridiyi təsirləri qiymətləndirərək,nü-
fuz x
əritələri də həmən dəyişiklikləri əlavə edərək təkrar dəyişdirilə bilər. 
3.1.3.3. 
Öyrənmə müdaxilələri 
Öyr
ənmə,eynilə təlim kimi deyil. Təşkilatlar və fərdlər rəsmi təlim kursları keçmədən 
öyr
ənə bilərlər,məsələn, təcrübə vasitəsilə və ya öz-özünə öyrənməklə və imtahanla öyrə-
n
ə bilərlər. Lakin,bilik polis korrupsiyası ilə mübarizədə yayılmış cavab hərəkətidir. Aşa-
ğıdakı müzakirələr təlim üçün mümkün olan fərqli metodları nəzərdən keçirir.  
Mühazir
ələr  
Mühazir
ə ən çox yayılmış ənənəvi təlim vasitəsdir. Onun gücü,təlim keçən geniş 
qruplara informasiya
nı praktiki olaraq çatdırmaqdadır. Mühazirələr ixtisaslı və ya təc-
rüb
əli adam tərəfindən informasiyanın birtərəfli(mühazirəçi qrupa)verilməsidir. Mü-
hazir
ələrin strukturundan asılı olaraq,sinif müzakirələri və qarşılıqlı mübadilə müza-
kir
ələri üçün çox hallarda məhdud imkan ola bilər.Hələ ki,onlar təlim və təhsil keçən 
po
lis işçiləri üçün ilkin və ya qabaqcıl informasiya vermək üçün uyğun yollardır. Mü-
hazir
ə konkret mövzu üzrə təlim və təhsil almaq üçün yaxşı yoldur. O,sonrakı müza-
kir
ələr üçün cari problemləri kontekstə qoyaraq faydalı səhnə təşkil edə bilər.Mühazi-
r
ələr,aşağıda göstərilən digər metodlar vasitəsilə  daha yaxşı  müşaiyət olunur  və  ya 
ona qu
laq asılır. 
 
Fokus qrupu müzakir
ələri  
Bu konkret suala v
ə ya suallar qrupuna fokuslanmış qrup müzakirələridir. Onlar həm 
t
əlim məqsədləri,həm də strateji planlaşdırma üçün istifadə oluna bilər. Fokus qruplarının 
apa
rıcısı olur və o məsələni qoyur və ondan sonra gedən qarşılıqlı müzakirələrə rəhbərlik 
edir. Bu m
ənada,onlar müəyyənləşmiş gündəmin strukturlaşdırılmış məşğələləridir.Onlar 
t
əbiətinə görə qarşılıqlı müzakirə əsasında olur və qrupun bütün üzvlərinə müzakirələrə 
öz töhv
ələrini verməyə imkan verir. Bu növ fəal öyrənmə,yəqin ki,tələbələrə aldıqları bi-
likl
əri uzun müddət istifadə etməyə imkan verir. Fokus qrupu müzakirələri qrup daxilində 
müxt
əlif baxışları ortaya qoymaqda faydalı ola bilər. 
Ham
ının iştirak etdiyi(Plenar) panelleri  
Plenar panelleri,konkret m
əsələ üzrə bir neçə ekspertdən təşkil olunmuş olur və ya hə-
m
ən problemə müxtəlif perspektivlərdən yanaşan bir sıra şəxsdən ibarət olur. Onlar müx-
t
əlif perspektivlər təqdim etməklə və beləliklə,seminar və məşğələlərdə sonrakı müzakirə-
l
ər üçün digər mövzular üzrə platformalar qurmaqla xüsusilə faydalıdırlar. Onlar geniş iş-
tirak
çı mühitinə uyğundurlar və beləliklə geniş sinif qruplarına,sayı əlli,yüz və daha çox 
olan 
geniş sinif qruplarına təklif olunur. Məşğələ və ya siniflər qrupu plenar sessiyaları ilə 
yekun
laşdırıla bilər və o,ümumi müşahidələr etməyə imkan verir. İdeal olaraq,iştirakçılar 
m
əşğələ bitməzdən öncə panel üzvlərinə sual vermək imkanında olmalıdırlar.  
321 

---

Plakat t
əqdimatları  
Bu qrafik(plakat) göst
ərilməsinə aiddir və ya seçilmiş materialın PowerPoint təq-
dima
tıdır  və  seminar  iştirakçılarına gözlə  görünən halda göstərilir.  Plakat təqdimatının  
əsas rolu,ona görə də,təlim mövzusu ilə bağlıdır.  
 
Ayrı-ayrl halların öyrənilməsi  
Ayrı-ayrı halların təqdimatı,yaşlı adamların təhsil və təlimi üçün istifadə olunan yayıl-
mış metoddur. Ayrı-ayrı halların gücü ondadır ki, onlar gündəmdə olan məsələlərin real 
h
əyat nümunələri üzərində qurulur.Bu halların detalları bir çox hallarda hamıya məlum 
olur v
ə tələbələr arasında məşhur olur və bu da onlara imkan verir ki, öz bilgilərini qrup 
müzakir
ələrinə çıxartsınlar və rəy və məlumat mübadiləsi etsinlər. Tələbələr bu halların 
öyr
ənilməsini öz iş şəraitlərinə uyğun görürlər,çünki onların real hallar üzərində qurulma-
sı, onları cəlbedici dərs vəsaiti edir. 
 
Ha
şiyə 5: Ənənəvi təlim proqramlarının məhdudiyyətləri 
 
T
əlim proqramları təcrübə və bilik üçün tələb olunan qayda və prosedurları çatdır-
maq üçün fayda
lıdır,lakin o mütləq olaraq təlim iştirakçılarının daha yaxşı fikir yürüt-
m
ələri və qərar vermələri üçün onlara öyrədilən hal deyil
235
.  
 
Rol oynanma
sı  
Rol oynamada t
ələbələr səhnəyə qoyulan həqiqətə uyğun ssenarilərə cəlb edilir və bu-
rada t
ələbələr iştirakçı kimi(polis işçisi,ittihamçı,qurban) və ya müşahidəçi kimi(şahid,ha-
dis
əni görən) rol oynayır. Tələbələrə rollar ayrılır və onlar öz rollarını ilkin hazırlıq olma-
dan oyna
yırlar.Sinifin digər tələbələri oyun gedən zaman tamaşaçı kimi çıxış edirlər.Rol 
oynamalar,s
əhnədən sonra ümumi qrup müzakirələri üçün geniş istifadə olunur.  
Nümu
nə 2: Filippində müxtəlif mədəniyyətlər üzrə polis təlimi  
Son  zamanlar Filippind
ə müxtəlif mədəniyyətlər boyu aparılan polis təlimi üzrə son 
t
ədqiqat,polis işçilərinin polis olmayan subyektlərin rolunu öz boyunlarına götürməsinin 
d
əyərinə işarə edir. Belə olduqda polislər şəraitlərdən asılı olaraq yeni təcrübələr əldə edir 
v
ə polislərin rolu və polislik işi ilə bağlı uzun müddət ərzində özünə yer tutmuş polis kon-
sepsiya
sına qarşı çıxırlar
236
. 
 
Simyulasiya  
Simyulasiyalar rol oynamalar kimidir v
ə onun verdiyi faydaların çoxunu simyulasiya 
da  t
əklif  edir(təcrübənin imkişaf  etdirilməsi  və  münasibət dəyişikliyi).  Simyulasiyanın 
322 

---