Pol is düRÜstlüYÜ haqqin da vəSAİT

3.1.4.6. 
Nümu
nə – risk qiymətləndirmə seminarı 
Aşağıdakı sadə nümunə risk qiymətləndirmə seminarının necə olduğu haqqındadır. 3-
cü 
Fəsilə də polis xidmətinin korrupsiya sahəsində təşkilati asılılıqlarını qiymətlən-
dir
məyə həsr edilmiş seminar modeli daxildir. 
Çox sayda ölk
ələrdə, polis korrupsiyası polis işçiləri ilə cinayətgar təşkilatların üzvləri 
v
ə cinayətgar qruplar arasındakı uyğunsuz münasibətlərlə əlaqəlidir. Kleptoniya diyarın-
da
kı polis rəhbərliyi mövcud risklərdən narahatdır.O bu növ uyğunsuz bağlılığın gətirdiyi 
riskl
ərin miqyasını və təbiətini aydınlaşdırmaq fikri ilə,bu cür korrupsiyalı praktikaların 
g
ətirdiyi zərərlərlə bağlı polis işçiləri arasında məlumatlılıq yaratmaq və bu korrupsiyanı 
azaltmaqdan ötrü t
əşkilati strategiyaların  inkişafı  üçün  bu  movzu üzrə  seminar təşkil 
etm
əyə qərar verir.Son nəticə, bu sahədə daha güclü polis dürüstlüyünün strateji məqsədi 
üçün köm
ək etməkdir. 
Plan
laşdırma başlayır. Üc mərhələli seminar xəritələşdirilir. Bu cür parktikanın risklə-
rini nüma
yiş etdirməkdən ötrü əvvəlki təcrübədən bir neçə hal hazırlanır. Yüksək rütbəli 
polis t
əlimçiləri  bu  halları  iştirakçılara təqdim etməyə  hazırlaşır.    Universitetdən  və  ya 
başqa ölkənin anti-korrupsiya təşkilatınıdan gəlmiş polis korrupsiyası sahəsi üzrə ekspert 
polis korrupsiya
sı nəticəsində meydana gələn zərərlərin xülasəsini verir.Buraya təkcə po-
lis  işçilərinin  əleyhinə  istifadə  ediləcək hüquqi  və  intizam tədbirləri  yox,həm də  daha 
geniş qismdə zərərlər,o cümlədən,polis xidmətindən kənarda olan adamların əleyhinə isti-
fad
ə edilə biləcək addımlar daxildir. Başqalarına edilən təsiri nümayiş etdirmək üçün po-
lis xidm
ətindən kənar təqdimatçı seçilir; o,dövlət rəsmilərinin itkin düşmə və başqa ciddi 
qanun pozuntula
rı ilə bağlı cəzasızlıq problemləri ilə məşğul olan QHT-də çalışır.  Digər 
t
əqdimatçı, risk qiymətləndirmə ideyasını təqdim etmək və seminar iştirakçılarını bu ya-
naşma ilə tanış etmək üçün təyin edilir. Bu qrup üçün risk qiymətləndirmə matrisası ha-
zırlanır və seminar boyunca şərhlər və təftiş üçün onlara acıq olur və seminarın sonrakı 
m
ərhələlərində vasitəyə çevrilir. 
İkinci mərhələdə,seminarın planı geniş qrup təqdimatlarından kicik qrup işlərinə keçi-
di göst
ərir. Bu mərhələdə bir qisim metodlar,o cümlədən real keçmiş hallar və ya ssenari-
l
ər üzərində qurulmuş,təbiətcə realist,təcrübəli polis təimçiləri tərəfindən hazırlanmış ki-
çik  qrup 
işləri,plakat sessiyaları və rol oynamaları planlaşdırılır. Bu mərhələ problemin 
miqya
sı və təbiəti ilə bağlı maarifləndirməyə,bu cür korrupsiyadan doğan hadisələrin və 
d
əyən zərərin azaldılmasını müəyyənləşdirməyə və iştirakçıların bu cür uyğunsuz müna-
sib
ətlərə müqavimət göstərməsi  və cavablandırması üçün texniki metodları praktikadan 
keçir
ə bildiyi təlim məşğələlərinin konkret formalarından(məsələn, rol oynamaları) istifa-
d
ə etməyə kömək edir. 
Bu seminar üçün seçil
ən iştirakçılar polis işçiləri ilə cinayətgar qrupların üzvləri ara-
sında yaxın əlaqələri müəyyənləşdirilmiş şəhərlərdəki böyük şöbələrin polisləridir. Semi-
330 

---

nar,po
lis şöbəsində və digər hökümət idarələrindən aralıda,kilsə seminar binasında keçiri-
lir. 
İdeya ondan ibarətdir ki,seçilən müxtəlif adamların sərbəst şəkildə danışmağı və üst-
üst
ə düşməyən fikirlərin sərbəst paylaşması üçün neytral sahə seçilir. Rütbənin dialoqa tə-
sir etm
əməsi üçün,kiçik qruplar polis xidmətində olmayan adamlar vasitəsilə yönləndiri-
lir.Qruplar semina
rın mövzusundan şəxsi təcrübələr qazanmaq üçün plakat sessiyalarında 
işə başlayır. Risk zonaları və risklərin mümkünlüyü və zərərliliyi ətrafında qrup müzaki-
r
ələri hazırlamaq üçün, onlara həm də risk matrisaları verilir. Gündəlik polis işində bu ris-
kl
ərin necə meydana gəldiyini iştirakçıların bilməsi üçün və bu cür problemlərə dürüs-
tlükl
ə necə cavab vermələri üçün rol oynama tapşırıqlarından istifadə edilir. Yüksək rüt-
b
əli polis məşqçiləri bu rol oynamalarını izləyir və onların sonunda  şərh edir, seminarın 
ortaya qoydu
ğu təlim məqsədlərinin və seminardan alınan dərslərin formalaşdırılmasında 
köm
ək edir. 
Son  m
ərhələdə,  bütövlükdə  seminar iştirakçıları risk qiymətləndirmə  matrisasını  nə-
z
ərdən keçirir və aparıcı,risklərlə bağlı və həmçinin riskləri azaltmaq və daha böyük dü-
rüstlük 
əldə etmək üçün əvvəlki müzakirədən əldə edilən əsas nəticələrdən və qrupdaxili 
f
əaliyyətdən ibarət yekun nəticə formalaşdırır. İştirakçılar arasında onların həm bilik və 
m
əlumatlılıq baxımından və həm də riskləri idarə etmək üçün faydalı texniki metodların 
inki
şaf  etdirilməsi baxımından,seminarın  faydası  haqqında sorğu  keçirilir.  İştirakçılara 
deyilir ki,semina
rın onların iş yerlərində yanaşmalarını necə dəyişdirdiyini(əgər dəyişmiş-
s
ə)və  seminarın  məqdəslərini reallaşdırmaq  üçün  başqa daha  nə  etmək lazım  olduğunu 
n
əzərdən keçirmək üçün üç aydan sonra yenidən toplanacaqlar. 
3.1.5.1. 
Daxi
li xəbərləşmə 
T
əşkilati və operativ nöqteyi nəzərdən,polis bir-biri ilə,rütbələr boyu,rütbədən aşağı ilə 
v
ə  yuxarı rütbəlili ilə  səmərəli şəkildə  əlaqədə  olmalıdır. Xəbərləşmə,  qismən səmərəli 
operativ po
lis işinə aiddir və doğru siyasətin doğrü yolla həyata keçirilməsini təmin edir. 
Ona gör
ə də,xəbərləşmə polisin nə etdiyinə nəzarət etmək üçün və polis xidmətinin müx-
t
əlif elementlərinin bir biri ilə səmərəli,məhsuldar və hesabatlı nəticələrə gətirən yollarla 
əməkdaşlıq etməsini təmin etməsi üçün vacibdir. 
T
əşkilatlar daxili xəbərləşmə bir neçə yollarla baş verə bilər. 

 
Qeyri-r
əsmi üz-üzə görüşlər,rastlaşmalar. 

 
R
əsmi çıxışlar və bəyənatlar(mərasimlər,brifinqlər). 

 
R
əsmi sənədlər,məsələn,strateji planlar,missiya bəyanatları,illik hesabat 
       lar. 

 
İnzibati yayımlar(vərəqlər şəklində və elektronik) 

 
Ta
nışlıq proqramları. 

 
T
əlim proqramları. 
331 

---