Seçilmiş əsərləri
Yüklə 3,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
353
Məmməd müəllimin bu «hə?»ləri bir müddət şairin yadından çıxmadı və şair bu «hə?»lərdə heç bir perspektiv görməsə də, bir müddət narahat oldu.
Illər ötürdü, elə bil, zaman da meşədən gətirilən odun kimi bir yük idi və o yükü də eşşək arabası çəkib irəli aparırdı, aylar günləri, illər ayları əvəz edirdi və illərin eləcə eşşək arabasının sürətilə ötməyinin qəribə bir ab-havası var idi, o ab-havanı söz ilə ifadə etmək mümkün deyildi və şair, bəzən, elə bil ki, o ab-havanın rəngini görürdü, amma bu, nə rəng idi? qırmızı idi? yaşıl idi? sarı idi? – bunu da demək mümkün deyildi, bəzən o rəng (naməlum rəng!), elə bil, çönüb meh kimi bir şeyə çevrilirdi – o uzaq illərdən gələn meh – amma o meh də tez əsib (?) keçirdi. Və bir-birini eləcə aramla əvəz edən illər o eşşək arabasındakı odun yükünün təpəsində oturmuş o uşağı şair elədi, sonra o illərin araba sürəti şairi Bakıya gətirən qatarın sürəti ilə əvəz olundu, sonra da illərin o qatar sürəti Moskvaya, Kiyevə, Cakartaya, Daşkəndə, Havanaya, Kəraçiyə, Akkraya, daha nə bilim, haralara uçan təyyarə sürətinə çevrildi, illər uçdu... uçdu... uçdu...
uçdu... * * * Şair başa düşürdü ki, bu, gerçəklik deyil, amma bu, yuxu da deyildi, bu, yuxu ilə gerçəklik arasındakı bir görüm idi (hadisə idi? əhvalat idi?) və şair ağappaq uzun qıvrım saçları pırpızaqlı, sifətini qırış basmış, dişləri töküldüyü üçün, alt çənəsi, az qala, burnunun altına qədər gəlib çıxan o qoca zənci qadını görən kimi, tanıdı: əlbəttə, bu qarı – Anjela Devis idi. Şair, heyrət içində, bu dərəcə qocalmış o zənci qarıya baxırdı. Qarı da iri və görkəminə heç cürə yaraşmayan canlı qara gözləri ilə şairin gözlərinin içinə baxırdı, elə bil, bu ilk görüşdən şairin içinə daxil olmaq istəyirdi və ən təsirlisi də bu idi ki, şair bütün vücudu ilə hiss edirdi ki, bu qarının baxışları, həqiqətən, onun, yəni şairin içinə daxil olur, içini gəzir, beynindəki kirəcləşmiş qatları bir-bir qaldırıb altına baxmaq istəyir və baxır. Bu, müdhiş bir hissiyyat idi və şair istəmirdi ki, o baxışlar onun bütün içini görsün, amma heç nə edə bilmirdi, qarının baxışlarını heç cürə içindən qovub çıxara bilmirdi. Və birdən o zənci qarı iri və canlı qara gözlərini qırpdı və onun baxışları şairin içindən çıxdı (şair bunu cismən hiss etdi) və qarı uzaqlaşıb həmişəlik yox olmazdan əvvəl şairə (nədənsə, rus dilində) dedi: – Durak!
anasının dolu əmcəyini əmən çağanın ağzının kənarlarından 354
axan süd damcı damcı düşdü döşəmənin üstünə milçək uçdu o damcıların üstünə ayaqlar altında qaldı damcılar kirləndi qara yapışqan kimi ləkələr saldı döşəməyə
kirli ləkə düşdü çağanın gözlərinə kirli ləkə düşdü dodaqlarının təbəssümünə kirləndi dolu əmcəkdən gələn su kir iyi gəldi çağanın nəfəsindən kir qoxudu qırmızı göy güllü gözəl papağı ağappaq bələyi kirləndi.
kirli çağa dolu əmcəkdən kirli süd əmirdi dünyaya yeni insan gəlirdi
Həmin qış günü səhərə yaxın birdən-birə gilavar əsməyə başladı, get-gedə bərkidi, mənzilin pəncərələrinin, eyvan qapılarının səsi küləyin vıyıltısına qarışdı və şairin çarpayısının qabağındakı kresloda oturub arabir huşa gedən Əminə xanım, hər dəfə gözü yumulduqca, elə bil, küləyin o pəncərə, qapı titrəməsinə qarışmış vıyıltısı onu götürüb hansısa bir boşluğa aparırdı və o boşluq içində Əminə xanım, birdən, elə bil ki, büdrəyirdi, səksənib, təzədən gözünü açırdı və Bakının o küləkli qış səhərini Əminə xanım eləcə kreslonun üstündə açdı. Şair hərdənbir gözlərini qıyıb tavana baxırdı, hərdənbir də inildəyirdi və Əminə xanım bütün bu həftələr ərzində ilk dəfə şairin gözlərində belə bir diqqət, zənd gördü, elə bil, şair, keçən il təmir olunmuş ağappaq hamar tavana yox, nəsə başqa bir şeyə baxırdı, hətta, elə bil ki, nəsə oxuyurdu, amma Əminə xanım o saat orasını da başa düşdü ki, bu diqqət, bu zənd, elə bil, şairi özü ilə çəkib aparmaq istəyir və şairin o iniltisi də onun bir qucaqlıq olmuş cisminin zəif müqavimətidir. Əminə xanım yavaşdan şairi səslədi, sonra ovcu ilə şairin bir dəri, bir sümüyü qalmış və saralmış alnını sığalladı, amma şairin heç bir reaksiyası olmadı və onun alnı da Əminə xanıma əvvəlkindən sərin gəldi və Əminə xanım gözlərini yumub bir müddət küləyin o vıyıltısına, qapı-pəncərənin səsinə qulaq asdı, sonra dərin bir köks ötürdü, oğlunun, qızının yatdığı otaqlara gedib onları yuxudan durğuzdu: – Durun, papa, deyəsən, pisdi. Bu evdə hamı belə bir məqama hazır idi (əslində, bu evdə hamı belə bir məqamı gözləyirdi). 355
Oğlan da, qız da gec yatıb, gec duran olduqları üçün, güclə yerlərindən qalxdılar, Əminə xanım böyük qızın da evinə zəng edib onları da yuxudan durğuzdu və xahiş elədi ki, Məmməd müəllimə də desinlər ki, gəlsin (belə vaxtlarda evdə təcrübəli bir kişi xeylağı olmalı idi, Əminə xanımın da ilk ağlına gələn Məmməd müəllim oldu) və o küləkli qış səhəri Məmməd müəllim şairin mənzilinə daxil olanda hamı şairin otağına yığışmışdı. Məmməd müəllim bir söz deməyib başının işarəsi ilə otaqdakılara salam verdi, sonra yaxınlaşıb, hərdən halsız inildəyən və gözlərini də hərdən eləcə qıyıb tavana zilliyən şairə baxdı və acı-acı, daha doğrusu isə, mənalı-mənalı gülümsəyib Əminə xanımdan soruşdu: – Vəsiyyət eləyibdür? Əminə xanımın üzülmüş gözləri bərəldi: – Nə? Məmməd müəllim sualını təkrar etdi: – Vəsiyyət də... Vəsiyyət eləyibdür? Əminə xanım: – Yox...– dedi. Kiçik qız nigarançılıqla şairə baxdı, sonra Əminə xanıma, sonra böyük bacısına, sonra da onun qayınatasına, yəni Məmməd müəllimə baxdı və pıçıldadı: – Papa eşidər axı... Məmməd müəllim bir balaca tənə ilə gülümsəyib, kiçik qıza yox, oğluna baxdı və:
– Gərək son arzusunu biləsüz, ya yox?– dedi. Gilavar birdən-birə bərkidiyi kimi, birdən-birə də azalmışdı və indi küləyin vıyıltısı, elə bil, çox uzaqlardan gəlirdi və elə bil, qapı-pəncərələr də Məmməd müəllimin sözlərinə qulaq asmaq üçün, səslərini kəsib sükuta dalmışdılar. Məmməd müəllim şairin çarpayısına yaxınlaşdı və şairin qulağına tərəf əyilib, yaşıl gözlərini şairin başının üstündən divardakı naməlum bir nöqtəyə zilləyərək yavaş səslə soruşdu: – Bir sözün yoxdu? Nə istəyirsən? Kiçik qız gözlərini yumub üzünü yana çevirdi. Böyük qız ani olaraq fikirləşdi ki, bu səhər Əminaşkanı, gərək, bağçaya aparmayaydı, özü ilə bura gətirəydi, düzdü, bağçada ingilis dili dərsi keçirdilər və bu dərsi ötürmək düz deyildi, amma, buna baxmayaraq, gərək, uşağı özü ilə bura gətirəydi, çünki şair indi Əminaşkanı arzulaya bilərdi, onu görmək istəyərdi və böyük qız sidq-ürəkdən özünü suçlayaraq hiss etdi ki, elə belə də olacaq. Məmməd müəllim gözlərini şairin başının üstündən eləcə naməlum nöqtəyə tuşlayıb, ağzını bir az da onun qulağına yaxınlaşdırdı və səsini də bir az qaldırıb təzədən soruşdu: – Bir şey istəyirsən? Şairin tamam arıq və qansız sifətindən güclə seziləcək bir təbəssüm ötüb keçdi və şair eləcə tavana baxa-baxa zəif səsiylə: – Araba...– dedi.– Araba istəyirəm... Məmməd müəllim: – Nə?– soruşdu.– Araba? Şair gözlərini tavandan çəkməyib eləcə zəif səsi ilə təkrar etdi: – Hə... Araba... Araba istəyirəm...
Yüklə 3,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|