X uzuridagi pedagog kadrlar

Portfolio-kollektor (talaba tomonidan mutaxassislik fanlari buyicha tuplagan materiallar (adabiyotlar ruyxati, chizma, jadval va rasmlar, makolalarning kseronusxalari, kursdoshlarining ijodiy ishlari) urin oladi; bulim kuyidagi lavx,alardan iborat bulishi mumkin: “Ish stoli”; “Bu kizik”; “Kursdoshlarim ijodidan”; portfolio-kollektor uncha katta bulmagan uziga xos arxiv sanaladi).

Ish materiallari (talabaning uzi tomonidan yaratilgan, tizimlashtirilgan barcha materiallar kiritiladi; bulimning lavx,alari kuyidagicha bulishi mumkin: “Yozma ishlar”, “Ijodiy ishlar”, “Tadkikot tajribalari”, “Amaliyot ishlanmalari”).

Shaxsiy yutuklar (talabaning yarim, bir ukuv yili yoki yaxlit ta’lim davrida erishgan yutuklari, kulga kiritgan natija- lari aks etadi; unda kuyidagi lavx,alar bulishi mumkin: “Mening bunyodkor goyam”; “Mening ta’lim borasidagi tashabbuslarim”).

Talabalarning ukuv portfoliosini yaratishga karatilgan amaliy xdrakat bir necha boskichda tashkil etiladi. Ya’ni (9-rasm).





9-rasm. Talabalar usuv portfoliosini yaratish bossichlari
“Assesment” texnologiyasi. Bugungi kunda respublika ta’lim muassasalaria ta’lim oluvchilar faoliyatini nazorat kilishda “assesment” sinovi keng kullanilmokda.


26

“Assesment” texnologiyasi (ingl. “assesment” - “bado”, “badolash”) - ta’lim oluvchilarning bilim, kunikma va malakalari darajasini dar tomonlama, xolis badolash imkoniyatini ta’minlovchi topshiriklar tUplami ' '

Kup dolatlarda bu texnologiya biografik anketa, ta’lim sodasidagi yutuklar bayoni, ukuv individual topshirik, bads- munozara, intervyu, ijodiy ish, test, individul keys, takdimot, ekspert kuzatish, rolli damda ishbilarmonlik uyinlari kabilardan tashkil topadi. Texnologiya, asosan, kuyidagi maksadga xizmat kiladi:
G

1. 
   talabalarning bilim, kunikma va malakalarini dar tomonlama, xolis badolash;
   
2. 
   talabalarning bilim, kunikma va malakalarini rivojlantirish imkoniyatlarini aniklash;
   
3. 
   talabalarning bilim, kunikma va malakalarini rivojlan- tirishga xizmat kiladigan istikbolli reja (maksadli dastur)ni shakllantirish
   

V.
Mazkur texnologiyaning yaratilish tarixi utgan asrning 30-40- yillariga borib takaladi. Dastlab texnologiya mavjud darbiy vaziyatlarni tugri badolay oladigan, darbiy darakatlar jarayonini samarali boshkaradigan, zarur urinlarda okilona darakatni tashkil eta oladigan ingliz damda nemis darbiylari orasidan bilimdon, tadbirkor, madoratli darbiylar, shuningdek, ofitserlarni tanlash maksadida kullanilgan. Keyinchalik ushbu texnologiya tadbirkorlik sodasiga dam samarali tadbik etildi.
~\
Texnologiya birinchi marta 1954-yilda “AT&T” kompaniyasi
tomonidan tadkikot dasturlarini amalga oshirish doirasida kullanilgan
J
Malakali menejerlarni tanlash maksadida kullanila boshlangan texnologiya negizida, tadbirkorlar psixologlar bilan damkorlikda ishlab chikarish, savdo, maishiy xizmat kursatish korxona damda tashkilotlari uchun malakali mutaxassislarni tanlash xizmati - “Assesment-markaz” (“The Assessment Centre”)™ yulga kuyishgan. 1960 yilda “IBM”, “Standart oil of

27

Izoxli lugat	Muammoli vaziyat
Ijodiy ish	Test

Shunday kilib, zamonaviy ta’limda innovatsiya, yanada anikrogi, pedagogik xamda ta’lim innovatsiyalaridan foydalanish muxim axamiyat kasb etmokda. Binobarin, globallashuv xamda jamiyatning axborotlashuvi ta’lim jarayonini noan’anaviy shakllarda samarali metod va vositalarni kullashni takozo etish bilan birga, ukuv materiallarini shakllantirish va ulardan amalda foydalanishga nisbatan xam innovatsion yondoshishni takozo etmokda. Pedagogik innovatsiyalar pedagogik tizimning ichki tuzilishini uzgartiradi. Oliy ta’lim muassasalari pedagoglarining pedagogik yoki ta’lim innovatsiyalaridan samarali, faol foydalana olishlari muayyan jarayonda kechadi. Pedagoglarning kasbiy faoliyatga innovatsion yondasha olishlari kuzlangan maksadga erishishni kafolatlash bilan birga ta’lim sifati va samaradorligini oshirishga, talabalarda bilish faolligini kuchaytirishga yordam beradi.


28