Xalqaro tadqiqotlarni amalga oshirish milliy markazi

Sifat va ishonchlilikni aniqlaydigan 
topshiriqlarda, yuzaga keladigan qiyinchi-
lik muallifning maqsadi va ilgari surmoqchi 
bo‘lgan fikr-mulohazalari yaqqol namoyon 
etilgani yoki ularni anqilash o‘quvchiga 
qoldirilgani, matn janri aniq ko‘rsatib o‘til-
ganiga bog‘liq.
Topshiriqlarni 
ko‘rib chiqish va ular 
bilan ishlashda 
ularning murakakbli-
gi o‘quvchi qidirib topishi kerak bo‘lgan 
ma’lumotlar soni, o‘quvchi chiqarishi ke-
rak bo‘lgan xulosalar, taqqoslanayotgan 
ma’lumotlar soni va ajralib turgan jihatla-
ri hamda matnning hajman kattaligi va 
murakkabligiga bog‘liq. 
Bir necha matnlar bilan ishlashning 
murakkabligi matnlar soni, materialning 
tarkibiy jihatdan murakkabligi (kengligi va 
uzunligi), o‘quvchining matn tarkibiy tu-
zilishi bilan tanishligi, ahamiyati jihatidan 
bir-birga bog‘lnamagan bog‘lovchilar soni, 
qidirilayotgan ma’lumotning ajralib turadi-
gan xususiyati, sarlavhalarning tegishliligi 
va turli manbaaga oid matnlar o‘rtasidagi 
o‘xshashlik.
Matnning 
so‘zma-so‘z ma’nosi yoki 
unda anglashilgan ko‘chma ma’noni 
tushunishga yo‘naltirilgan topshiriqlar-
da
topshiriqning murakakbligi talab etila-
digan ta’riflash turiga (masalan, qiyoslash 
qarama-qarshi jihatlarni topishga qaraganda 
osonroq), ko‘rib chiqiladigan ma’lumotlar 
soni va ular orasidagi masofa, matndagi 
taqqoslanayotgan ma’lumotlar darajasi va 
ularni ajralib turadigan xususiyati, matn-
ning o‘ziga xos xususiyati (matn mazmuni 
va g‘oyalarning berilishi qancha uzunroq, 
noaniqroq va mavhumroq bo‘lsa, topshiriq 
shuncha murakkab bo‘ladi).
Ko‘p materiallardan iborat topshi- 
riqlarda, 
xulosa chiqarishning
qiyinligi 
matnlar soniga, sarlavhalarning tegishlili-
giga, matnlar orasidagi mundarijalarning 
o‘xshashliligiga (masalan, mulohazalar 
va fikrlar o‘rtasidagi o‘xshashlikka), man
-
baalarning strukturasi va taqdim qilishdagi 
o‘xshashliklarga bog‘liq.