XariCİ ÖLKƏ TÜrkoloqlari haqqinda qisa biLGİLƏr m e m o r y (“y a d d a ş”) reguly antal
Yüklə 0,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ARİSTOV NİKOLAY ALEKSANDROVİÇ
Elmi marağı - dialektoloji araşdırmalardır. Kazanda ərəbcə və farsca bilik almış Maksimov 1859-cu ildə Peterburq Universitetinin Şərq dilləri fakültəsini bitirir. Elmi araşdırmalar üçün üç il Türkiyədə çalışır. 1967-ci ildə Peterburq Universitetində dosent olaraq çalışır. 1868-ci ildə Türkiyədə diplomat kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır və elmi tədqiqatlarını davam etdirir. 1868-ci ildə Sankt-Peterburq şəhərində «Опыт исследования тюркских диалектов в Худавенджаре и Карамании» adlı əsəri işıq üzü görüb. Əsər indiyə qədər bu sahədə yeganə araşdırma olaraq qalır. Maksimov 1900-cü ildə vəfat edib. MİKKOLA JOOSEFFİ JULİUS – tanınmış fin slavistidir. 1866-cı ildə anadan olmuşdur. Elmi marağı
- slavyan
dillərinin müqayisəli qrammatikasıdır. Türkologiyada əski Dunay bulqar türklərinin xronologiyasını araşdırıb. Onun bu çalışması türkoloq və slavistlər arasında fikir müxtəlifliyinə və mübahisələrə səbəb olsa da, sağlam bir tədqiqat olaraq qalır. Onun avar dili üzərində də araşdırmaları vardır. O, 1946-cı ildə 80 yaşında vəfat etmişdir. STRAHLENBERQ (STRALENBERQ) FİLİPP JOHANN – görkəmli isveçli türkoloqdur. 1676-cı ildə Strasburq şəhərində anadan olmuşdur. 1709-cu ildə Poltava döyüşündə əsir düşən Strahlenberq 10 il Sibirə sürgün edilmişdir. Bu zaman Sibirdə yaşayan xalqların dillərini və yaşam tərzini öyrənir. 1726-cı ildə «Vorbericht eines zum Druck verfertigten Werkes von der Grossen Tatarey and den Koniqreiche Siberben» və 1730-cu ildə «Daş Nord und Ostliche Theil von Europa und Asia» adlı əsərləri çap olunub. Strahlenberq 2. 09. 1744-cü ildə Hollandiyada 71 yaşında vəfat etmişdir.
ARİSTOV NİKOLAY ALEKSANDROVİÇ
– görkəmli rus
türkoloqudur. 1847-cı ildə anadan olmuşdur. Araşdırmaları «Живая старина» jurnalında yayımlanmışdır. Elmi marağı etnologiyasıdır. «Заметки об этническом составе тюркских племен и народностей и сведения об их численности» adlı çalışması bu günə qədər aktuallığını saxlamışdır.
– görkəmli fransız türkoloqudur. 1827-cı ildə anadan olmuşdur. 1867-ci ildə Parisdə türk dili professoru adını almışdır. Bir çox yazıların müəllifidir. Türkologiyada «Supplement aux dictionnaires publies ı'ä ce jour renfermant les mots d'origine turque et les mots arabes et persans oyes en osmanli avec leur signifıcation particuliere...» başlıqlı lüğətin müəllifi kimi tanınmışdır. Onun ikicildli «Fransızca-türkcə lüğəti»nin əlyazması Paris Milli kitabxanasında saxlanılır. 1908-ci ildə Parisdə 81 yaşında vəfat etmişdir. DESMAİSONS JEAN JACQUES PİERRE – məşhur fransız mənşəli rus türkoloqudur. 1807-cı ildə anadan olmuşdur. Ərəb və fars dillərindən tərcüməçi kimi tanınır. Elmi maraqları türk folkloru və türklərin yaşayışı. 1834-cü ildə Buxara mədrəsələrində çalışmışdır. Türkcə və farsca dərs demişdir. Desmaisons Ebülqazi Bahadır ı «Şecere-i TürkT» adlı əsərini fransız dilinə çevirmişdir. Desmaisons böyük “Türkcə- Fransızca lüğəti» də yazmışdır. 1973-cü ildə Parisdə 66 yaşında vəfat etmişdir. GOMBOTS ZOLTÄN – görkəmli macar dilçisidir. 1877-cı ildə anadan olmuşdur. Budapeşt Universitetində oxumuşdur. Fransa kollecində fonetika laboratoriyasında çalışmışdır və bu sahədə bir çox məqalələrin müəllifidir. 1905-ci ildə Budapeşt Elmlər Akademiyasının üzvü seçilmişdir. 1906-cı ildə dosent, 1914-cü ildə isə professor almışdır. Gombots macar dilçiliyindən başqa, altaistika və xüsusilə türkologiya sahəsindəki dəyərli çalışmaların müəllifidir. 1906-cı ildə onun kiçik «Çuvaşca lüğəti çap edilmişdir. Bu lüğətdə çuvaş ağızlarında rast gəlinən sözlərin çuvaş ədəbi dilindəki qarşılıqları verilmişdir. Gombots macar dilindəki əski türk sözlərini araşdırmışdır. Bu araşdırma 1908-ci ildə macarca «Honfoglalas elötti török jövevenyszavaink», 1912-ci ildə isə almanca Die bulgarisch-türkischen Lehnwörter in der ungarischen Sprache» adı ilə nəşr edilmişdir. Alimin Altay dillərinin səs tarixinə aid «Zur Lautgeschichte der hen Sprachen» adlı əsəri 1912-1913-cü illərdə çapdan çıxmışdır. Gombotsun ən böyük əsəri “Macar dilinin etimoloji lüğəti”dir. 1935-ci ildə Budapeştdə 58 yaşında vəfat etmişdir. KENESBAYEV SMET KENESBAYEVİÇ – məşhur qazax türkoloqudur. 1907-cı ildə anadan olmuşdur. 1944-cü ildə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir Elmlər Akademiyasının təsisçilərindəndir. Akademiyanın müxbir üzvü və vitseprezidenti seçilmişdir. Qazax dilinin fonetikası, leksikası və frazeologiya əsərləri var. Bir neçə dərsliyin müəllifidir. Tərcümə nəzəriyyəsi, tətbiqi leksikoqrafiya adlı tədqiqatları var. Əsas elmi istiqaməti frazeologiyadır. 30 ildən artıq frazeologiya sahəsində çalışıb. 1977-ci ildə Kenesbayevin 88 çap vərəqi həcmində «Frazeologiceskij slovar kazaxskogo jazyka» adlı əsəri işıq üzü görmüşdür. Sovet Türkoloqlar Komitəsinin «Советская тюркология» jurnalının redaksiya heyətinin üzvü idi.
Yüklə 0,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|