Xülasə Əsaslar Tərif Epidemiologiya etiologiya Patoziologiya
Yüklə 278,79 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kəskin appendisit Prolaktika
- Kəskin appendisit Diaqnoz Xəstəlik hadisəsi tarixçəsi
- Mərhələli diaqnostik yanaşma
- Kəskin appendisit Diaqnoz
- Fiziki müayinə
Kəskin appendisit Əsaslar (appendiks) içində və ətrafında irin yaranır (irinləmə). Perforasiyalar, adətən, soxulcanabənzər çıxıntının (appendiks) ucunda deyil, obstruksiyadan sonra rast gəlir. [11]
ƏSASLAR BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 13, 2017. BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur. 5
Kəskin appendisit Prolaktika PROFİLAKTİKA 6 BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 13, 2017. BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.
Kəskin appendisit Diaqnoz Xəstəlik hadisəsi tarixçəsi Xəstəlik hadisəsi tarixçəsi #1 22 yaşlı kişi təcili yardım şöbəsinə müraciət edir və abdominal ağrı, anoreksiya, ürəkbulanma və subfebril hərarətdən şikayət edir. 6 saat bundan əvvəl qarın nahiyəsinin mərkəzində ağrı başlayıb və indi, qarın nahiyəsinin sağ, aşağı kvadrantındadır. Ağrı sabitdir və öskürən zaman kəskinləşir. Fiziki müayinə zamanı subfebril hərarət (38°C; 100.5°F), palpasiya zamanı aşağı sağ kvadrantda ağrı (Mak- Burney əlaməti), leykositoz (12 x 10^9/L və ya 12,000/mikrolitr) və 85%-lik neytrollər müşahidə edilir. Xəstəlik hadisəsi tarixçəsi #2 12 yaşlı qız qəətən başlayan, kəskin, ümumi abdominal ağrı və onunla əlaqəli ürəkbulanma, qusma və ishaldan şikayət edir. Müayinə zamanı qız halsızdır və 40°C (104°F) hərarəti var. Onun qarın nahiyəsi gərgindir, ümumi həssaslıq və qoruyucu spazm vardır. Bağırsaq səsləri yoxdur. Digər təzahürlər Atipik soxulcanabənzər çıxıntı anatomiyası, məs., retrosekal və ya uzun soxulcanabənzər çıxıntı (appendiks) arxa, bud və ya sol tərəi abdominal ağrı törədə, bu da alternativ intra-abdominal diaqnoz ilə səhv salına bilər. Daha yaşlı xəstələrdə klassik simptomların olması ehtimalı daha azdır və qeyri- spesik abdominal ağrı və əlaqədar əlamətlər və ya sayıqlama ola bilər. Bu qrupdakı təzahür və ya diaqnostikanın gecikməsi yüksək xəstələnmə və ölüm göstəricisi riskinın artması ilə nəticələnir. Hamiləlik zamanı kəskin appendisit diaqnozu, adətən, gec qoyulur, soxulacanabənzər çıxıntının (appendiks) yerinin uşaqlıq tərəndən dəyişdirildiyinə görə ağrının lokalizasiyası dəyişir və ürəkbulanma və qusma kimi simptomlar isə adətən, hamiləliyin özü ilə əlaqələndirilir. [3]
Adi anamnez və ziki müayinə kəskin appendisit diaqnozunu əldə etmək üçün kifayətdir. [2] Lakin, xüsusilə ABŞ-da belə bir praktika var ki, xəstə appendisitə işarə edən qarın ağrısı ilə təcili yardım şöbəsinə müraciət edirsə, həmin xəstə hamilə deyildirsə, onun qarın boşluğu və çanağının KT müayinəsi icra edilir. Sağ qalça çuxuruna meylli mərkəzi abdominal ağrının klassik simptomlarının və əlaqədar anoreksiya əlamətləri və qusmanın olmadığı atipik təzahürlər zamanı ultrasəs müayinəsi və ya KT müayinəsi icra edilməlidir. Reproduktiv yaşda olan qadınlarda çanaq patologiyalarının istisna edilməsi üçün çanağın müayinəsi aparılmalıdır. Sağ tərəi abdominal ağrısı olan, ürəkbulanma və qusması olan hamilə qadınlar çətinlik yaradır, onlar ultrasəs müayinəsinə istiqamətləndirilməli, daha sonra MRT və ya KT müayinəsi icra edilməlidir. [22]
Müraciət zamanı qarında ağrı ən tez-tez rast gələn şikayətdir. Ağrı, adətən, orta-abdominal nahiyədə başlayır və daha sonra (1-12 saat) sağ, aşağı kvadranta keçir. Adətən, ağrı sabitdir və fasiləli abdominal spazmlarla müşayiət edilir, hərəkət və öskürək zamanı kəskinləşir. DİAQNOZ BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 13, 2017. BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur. 7
Kəskin appendisit Diaqnoz DİAQNOZ
Ağrının yeri soxulcanabənzər çıxıntının (appendiks) mövqeyindən asılı olaraq dəyişə bilər: • Retrosekal soxulcanabənzər çıxıntı (appendiks) yan və ya bel ağrısı törədir • Bağırsağın arxasındakı soxulcanabənzər çıxıntı (appendiks) spermatoz arteriya və ya sidik yolunu qıcıqlandırdığına görə xayalıq ağrısı törədə bilər. • Çanaqda yerləşən soxulcanabənzər çıxıntı (appendiks) qasıqüstü ağrı törədə bilər. • Sol, aşağı kvadrantda yerləşən uzun soxulcanabənzər çıxıntının (appendiks) iltihablı ucu həmin nahiyədə ağrı törədə bilər. Anoreksiya digər vacib simptomdur, demək olar ki, həmişə kəskin appensiditlə əlaqələndirilir. [23] Anoreksiya olmasa, kəskin appendisit diaqnozu sual altındadır. Ürəkbulanma və qusma, həmçinin, xəstələrin 75%-də rast gəlir. [23]
Qusma, adətən, bir və ya iki dəfə baş verir. Gecikmiş mərhələdə, tam qəbizlik baş verir. Kəskin appendisit xəstələrinin 95%-də əlamətlərin ardıcıllığı, adətən, anoreksiya, daha sonra abdominal ağrı və daha sonra qusmadan (xəstələrin yalnız 75%-də) ibarətdir. [23] Lakin hamilə xəstələrdə, appendisit diaqnozu ilə əhəmiyyətli əlaqəsi olan əlamətlərə ürəkbulanma, qusma və yerli peritonit daxildir. [24] Simptomlar davam etdikcə və daha yaşlı xəstələrdə (50 yaşdan yuxarı) fəsadlaşmış appendisit (qarın boşluğudaxili absesin perforasiyası) [25]
ehtimalı artır. [26]
Fiziki müayinə Adətən, həyati əlamətlərdə əhəmiyyətli dəyişiklik olmur. Bədən temperaturu azca artmış ola bilər (orta hesabla (1°C; 1.8°F). Yüksək hərarətlə müraciət edən xəstələrdə digər diaqnoz nəzərə alınmalıdır. [27]
Taxikardiya və pis qoxu da mövcud ola bilər. [28]
Klassik əlamət sağ, aşağı kvadrantda abdominal həssaslığın (Mak-Burney əlaməti) və, appendiks öndə yerləşirsə, lokallaşmış Şetkin Blümberq simptomunun olmasıdır. Sol, aşağı kvadrantı sıxandan sonra sağ aşağı kvadrantda ağrı ola bilər (Rovsinq əlaməti). Qalça-bel əzələsinin (bel əlaməti) dartındığına və ya dartınmış sağ budun daxili fırlanmasına görə (obturator əlamət), xəstə sol tərəfdə uzanan zaman ağrı başlayır və tədricən sağ tərəfə doğru keçir. Xüsusilə sağ tərəə sol tərəi müqayisə etdikdə, bağırsaq səsləri azalmış ola bilər. Soxulcanabənzər çıxıntı (appendiks) atipik mövqedədirsə, klassik abdominal əlamətlər olmaya bilər. Perforasiyalı xəstələr müraciət edərkən, onların kəskin xəstə olması və gərgin, genişlənmiş qarın nahiyəsinin, ümumi qoruyucu ksasiyasının mövcudluğu və bağırsaq səslərinin olmaması müşahidə edilə bilər.
Soxulcanabənzər çıxıntının perforasiyasının piylikdə qalaraq periappendikulyar abseslə nəticələndiyinə görə, palpasiya olunan kütlə hiss edilə bilər. Müayinə Qarın nahiyəsində diskomfortu olan bütün xəstələr qanın ümumi kliniki analizini verməlidir. Adətən, mülayim leykositoz (10-18 x 10^9/L və ya 10,000 - 18,000/mikrolitr), neytrollərin yüksəlməsi mövcud olur.
8 BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 13, 2017. BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.
Yüklə 278,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
|