Kəskin appendisit
Diaqnoz
hərarət (adətən rast gəlinən)
• Sub-febril, bədən temperaturunun, adətən, 1°C (1.8°F) artması.
bağırsaq səslərinin olmaması (adətən rast gəlinən)
• Xüsusilə sağ tərə sol tərəə müqayisə etdikdə, bağırsaq səsləri azalmış ola bilər.
taxikardiya (adətən rast gəlinən)
• Xüsusilə perforasiyalı xəstələrdə taxikardiya ola bilər.
[28]
pis qoxu (adətən rast gəlinən)
• Pis qoxu mövcud ola bilər.
[28]
qusma (rast gəlinməyən)
• Ürəkbulanma və qusma, həmçinin, xəstələrin 75%-də rast gəlir.
[23]
Qusma, adətən, bir və ya iki dəfə
baş verir.
Rovsinq əlaməti (rast gəlinməyən)
• Qarın boşluğunun sol tərənin sıxılmasının sağ, aşağı kvadrantda ağrı yaradır.
bel əzələsi əlaməti (rast gəlinməyən)
• Sol tərəfdə uzanmış vəziyyətdə sağ budun dartınması sağ, aşağı kvadrantda ağrı yarada bilər.
obturator əlamət (rast gəlinməyən)
• Dartınmış sağ budun daxili fırlanmasına görə qarın boşluğunun sağ, aşağı kvadrantında ağrı yaranır.
Diaqnostik testlər
Sifariş ediləcək 1-ci test
Test
Nəticə
qanın ümumi kliniki analizi
• Artmış polimorfonuklear leykositlər (75%-dən yuxarı). Anamnezlə
birlikdə yüksək əhəmiyyətə malikdir.
[40]
mülayim leykositoz (10-18 x
10^9/L və ya 10,000-18,000/
mikrolitr)
DİAQNOZ
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 13, 2017.
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı
buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara
müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.
11
Kəskin appendisit
Diaqnoz
DİAQNOZ
Test
Nəticə
qarın boşluğu və ya çanağın
KT müayinəsi
• Divarın qalınlaşması, divarın genişlənməsi və ətraf toxumaların
iltihablı dəyişiklikləri qarın boşluğu və çanağın KT müayinəsi zamanı
aşkar edilən əlavə nəticələrdir.
[41]
[Fig-2]
• Xüsusilə ABŞ-da belə bir praktika var ki, xəstə appendisitə işarə edən
qarın ağrısı ilə təcili yardım şöbəsinə müraciət edirsə, həmin xəstə
hamilə deyildirsə, onun qarın boşluğu və çanağının KT müayinəsi
icra edilir. Həmçinin, atipik təzahürlər zaman KT-nin icrasına dair
göstəriş verilir.
• Kəskin appendisitin aşkar edilməsində, KT müayinəsinin həssaslığı və
spesikliyi müvaq olaraq, 94% və 95%-dir.
[34]
• Hamilə qadınlarda appendisit əlamətləri varsa, soxulcanabənzər
çıxıntının (appendiks) müəyyən edilməsi üçün qarın boşluğunun
sonoqramması icra edilməlidir. Sonoqramma müayinəsinin nəticəsi
əsassızdırsa, qarın boşluğu MRT-si (xüsusilə hamiləliyin erkən
dövründə) və ya KT müayinəsi icra edilməlidir.
[22]
anormal soxulcanabənzər
çıxıntı (appendiks)
(diametr >6 mm) müəyyən
edilir və ya sümükləşmiş
appendikolitlə birlikdə
periappendikulyar iltihab
təzahür edilir
sidikdə hamiləlik testi
• Müsbətdirsə, ektopik hamiləlik ehtimalı nəzərə alınmalıdır.
mən
Nəzərə alınacaq digər testlər
Test
Nəticə
abdominal ultrasəs müayinəsi
• Cərrahdan asılıdır.
• Atipik mənzərə zamanı göstəriş verilir. KT müayinəsi zamanı
radiasiyaya məruzqalmanın məhdudlaşdırılması üçün uşaqlarda
üstünlük verilə bilər.
[33]
• Kəskin appendisitin aşkar edilməsində, ultrasəs müayinəsinin
həssaslığı və spesikliyi müvaq olaraq, 86% və 81%-dir.
[34]
> 6 mm diametri olan
aperistaltik və ya sıxılmayan
struktur
sidiyin analizi
• Qırmızı hüceyrə, ağ hüceyrə və ya nitratlar mövcuddursa, böyrək
kolikası və ya SYİ kimi alternativ diaqnoz nəzərə alınmalıdır.
mən
hamiləlik zamanı qarın boşluğu və çanağın MRT müayinəsi
• Hamiləlik zamanı, xüsusilə hamiləliyin erkən dövrlərində, KT
müayinəsinə alternativ kimi MRT-dən istifadə edilə bilər. Onun
nəticələri hamilə qadınlarda KT müayinəsi ilə müqayisə edilə bilər,
onlar üçün sonoqrak nəticələr kəskin appendisit diaqnozu üçün
ikimənalıdır.
[42]
[22]
anormal appendiks (diametr
>6 mm) müəyyən edilir və
periappendikulyar iltihablı
dəyişikliklərin əlamətləri
12
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 13, 2017.
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı
buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara
müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.
Kəskin appendisit
Diaqnoz
Diferensial diaqnoz
Vəziyyət
Fərqləndirici əlamətlər/
simptomlar / симптоми
Fərqləndirici testlər
Kəskin mezenterik adenit
• Adətən, bu yaxınlarda
yuxarı tənəüs yollarının
infeksiyasını keçirən
uşaqlarda rast gəlir.
• Qarın boşluğundakı ağrı,
adətən, diuz olur və
sağ, aşağı kvadrantda
lokallaşmır.
• Qoruyucu ksasiya ola bilər,
lakin rigidlik olmur.
• Generalizə olunmuş
limfadenopatiya qeyd edilə
bilər.
•
Diaqnozu təsdiq etmək üçün
spesik sınaq yoxdur.
•
Ağ qan hüceyrələrinin
sayında nisbi limfositoz
buna işarə edir.
•
Mən ultrasəs müayinəsi
və ya KT nəticələri digər
diaqnozları istisna etməyə
yardım edir.
Viruslu qastroenterit
• Uşaqlarda tez-tez rast gəlir:
viruslar, bakteriya və ya
toksin tərəndən törədilir.
• Profuz sulu ishal,
ürəkbulanma və qusma ilə
səciyyələnir.
• Spazm şəkilli abdominal
ağrıdan əvvəl ishal olur və
lokallaşma əlamətləri olmur.
• Qarın yatalağı tərəndən
törədilmişdirsə, bağırsağın
perforasiyası lokallaşmış
və/və ya ümumi qarın
ağrısı təzyiqi azaltdıqda
həssaslığa (Şetkin Blümberq
simptomu) səbəb olacaqdır.
Bu halda, əlaqədar makulo-
papulyoz səpgi, qeyri-
müvaq bradikardiya və
leykopeniya appendisitdən
dierensiasiya edəcək.
•
Qarın yatalağı (nəcisdə və
ya qanda Salmonella typhi
diaqnozu təsdiq edəcək)
olmadığı müddətdə, spesik
analiz yoxdur.
Mekkel divertikuliti
• Adətən, simptomsuzdur.
• Xəstələrin yalnız 20%-də
divertikul olur, bu qrupun
50%-i 10 yaşdan aşağı
uşaqlardır.
[43]
• Divertikulun kliniki
görünüşü kəskin appendisitə
bənzəyir.
•
Mədənin selikli qişası
mövcuddursa, texnesium
pertexnetat müayinəsi
divertikulun genişləndiyini
göstərə bilər.
DİAQNOZ
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzusunun bu PDF sənədi ən son olaraq yenilənmiş internet variantına əsaslanır: Nov 13, 2017.
BMJ Qabaqcıl Praktika mövzuları müntəzəm olaraq yenilənir və mövzuların ən son variantı
buradan əldə edilə bilər bestpractice.bmj.com .Bu məzmunun istifadəsi bizim qaydalara
müvaqdir İmtina. © © BMJ Publishing Group Ltd 2018. Bütün hüquqlar qorunur.
13