Yabancı cisim aspirasyon şüpheli olgularda dinamik tanı ve teda

14 

 

 

 

Sanal bronkoskopik değerlendirme;  

3D  görüntüler  elde  edildikten  sonraki  işlem  monitörde  bu  görüntülerin 

değerlendirilmesidir.  Amaç trakea proksimalinden başlayarak her iki ana bronşun ve bunların 

segmental  ve  hatta  subsegmental  dallarının  bronkoskopide  olduğu  şekilde  lümen  içi 

görüntülerini  incelemektir.    Öncelikle  bronkoskopi  ile  uyum  sağlaması  amacıyla  BT 

tetkiklerinde  alışılagelmiş  kaudo-kranial  görünüm  yerine  kranio-kaudal  görüntüleme  tercih 

edilir.    Lümen  içinin  incelenmesinin  her  aşamasında  çoklu  açıdan  görüntüler  senkronize 

edilmelidir.    Çoğunlukla  3D  görüntülerin  yanında  çoklu  açı  olarak  sagital  ve  koronal 

rekonstükte planlar kullanılır.  Gerektiğinde trakeobronşial duvardan dışarıya uzanım gösteren 

lezyonların  değerlendirilmesinde  3D  ekstra  bronşial  simülasyonlar  da  kullanılmalıdır  (31).  

Oryantasyon sanal endoskopik görüntünün kendisinden ve multiplanar rekonstrüksiyonlardan 

sağlanabilir.    Bazı  sistemlerde  operatör  organ  sistemi  arasından  uçuş  rotası  (flight  path) 

programlayabilir veya interaktif olarak patikayı tanımlayabilir (30).  Kesit kalınlığı azaldıkça 

üç boyutlu görüntü kalitesi artar.  Kalın rekonstrüksiyon intervalleri irregülarite ve üç boyutlu 

görüntülerde  havayollarının  duvarlarında  dalgalı  görünüme  (stair  stepping  artefaktı)  neden 

olmaktadır.    Bu  durumda  anatomik  yapılarda  distorsiyon  ve  artefaktif  darlıklar  ortaya  çıkar 

(36). 

Trakea  tümüyle  incelendikten  sonra  karina  açısı  ve  karinal  keskinlik 

değerlendirilmelidir.  Ardından sağ ana bronş, üst lob bronş ve segmental dalları, intermedier 

bronş, orta lob  ve segmental  dalları, alt lob  bronşu, alt lob superior segment bronşu,  alt lob 

bazal  segment  bronşları  tek tek değerlendirilmelidir.   Sonra  aynı işlemler sol ana bronş, üst 

lob-alt lob bileşkesi, üst lob ve segmental bronş dalları, alt lob ve superior segment bronşu, alt 

lob  bazal  segment  bronşları  için  yapılmalıdır.    Çok  açılı  rekonstrükte  görüntüler  eşliğinde 

kartilaj halkalarının identasyonundaki simetri, lümen mukozal paternin intakt oluşu, fokal ya 

da segmental daralma, nodüler yapıda lümen içi dolum, tam ya da parsiyel oklüzyon varlığı ve 

özellikle  bronşial  dallanma  noktalarındaki  açılanmalar  kontrol  edilmelidir.    Trakeobronşial 

duvarda  diffüz  ya  da  fokal  kalınlaşma,  ekstralüminal  lezyon  ya  da  lenf  nodu  varlığı 

araştırılmalıdır (31).   

Sanal bronkoskopide eş zamanlı aksiyal ve reformat görüntüler değerlendirilebilir.  Bu 

durum özellikle trakeobronşiyal sisteme dıştan bası olan olgularda lezyonun natürünün ortaya 

konulmasına  katkıda  bulunur.    Bronkoskopiden  farklı  olarak  ekstralüminal  lezyonlar  ve 

---

15 

 

trakeobronşial ağaçla olan ilişkisi de ortaya konabilir.  Dıştan bası aortik ark ve özefagus gibi 

normal  anatomik  yapılara  bağlı  olabileceği  gibi  ekstralüminal  tümör,  lenfadenopati  veya 

fibrotik  bir  kitleye  de  bağlı  olabilir.    Mukozanın  normal  olduğu  dıştan  bası  olgularında  tek 

başına bronkoskopi yetersizdir (9, 37, 38). 

Sanal  bronkoskopide  yabancı  cismin olduğu noktada bronşta daralma en  sık  görülen 

bulgudur.    Ancak  yabancı  cismin  kendisi  de  görüntülenebilir.    Trakeobronşiyal  sistemdeki 

visköz  sekresyonlar  ve  koagüle  olan  kan,  stenoz  veya  oklüzyonu  taklit  edebilir  (9).    Yine 

havayolu yüzeylerinin bilgisayar algoritmi ile aşırı düzgün yüzey haline getirilmesi ile yanlış 

negatif sonuçlar ortaya çıkabilir. 

 

SB' nin potansiyel uygulama alanları  

1- Bronkoskopi endikasyonu olup, bu girişimi kabul etmeyen hastalar  

2- Santral hava yollarında yer kaplayan endolüminal lezyonların araştırılması  

3- Trakeobronşial lezyonların karakterizasyonu  

4- Hava yolu stenozlarının değerlendirilmesi  

5- Bronkoskopi öncesi hasta seçimi, prebronkoskopik planlama  

6- Konjenital ve edinsel hava yolu anomalileri (varyasyonlar, fistüller vb...)  

7- Pediyatrik olgularda hava yolunun değerlendirilmesi  

8- Endolüminal girişimlere rehberlik  

9- Tedavi sonrası kontrol (radyoterapi sonrası takip, cerrahi sonrası güdük değerlendirme)  

10-  Torasik  anatomik  ilişkilerin  değerlendirilmesi,  yapı  fonksiyon  ilişkileri  ve  bronkoskopi 

eğitimi (39). 

 

SB' nin avantajları  

1- Noninvazivdir, komplikasyon riski taşımaz  

2- Farklı açılardan görüntüleme olanağı sağlar 

3- Tıkalı lümenin distalinin değerlendirilmesi  

4- Raw data kümelerinin saklanıp görüntülerin tekrar tekrar elde edilebilmesi  

5- Ekstralüminal yapıların da değerlendirilebilmesi  

6- Multiformat görüntülerle beraber bronş çapı, lezyon boyutu, stenoz uzunluğu gibi  

kantitatif ölçümler sağlaması  

7- Multiformat görüntülerle beraber global anatomik yaklaşım sağlaması (40, 41). 

---

16 

 

 

 

 SB' nin dezavantajları  

1- Mukozanın değerlendirilememesi (frajilite, renk değişikliği, vaskülarite)  

2- Biopsi alınamaması  

3- Küçük lezyonların ( <5 mm ) saptanmasında duyarlılığın düşük olması 

4- Submukozal infiltrasyonların saptanamaması  

5-  Duyarlılığın  yüksek  olmasına  karşın,  özgüllüğün  düşük  olması  (karsinom,  mukus  tıkacı, 

pıhtı, benign kitle ayrımında güçlük çekilmesi) (40, 41). 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---