Yazı bacarığı üzrə məzmun standartları və təlim məqsədləri

130
4
3. Mavi boşluğun yerinə uyğun sözü seç.
A) dayaz 
B) dərin 
C) böyük
4. “Zəmzəm suyu heç bir yeraltı su ilə qarışmır” cümləsində mübtəda hansıdır?
A) Zəmzəm                
B) suyu           
C) Zəmzəm suyu
5.  Zəvvar kimlərə deyilir?
A) Müqəddəs torpaqları ziyarət edənlərə
B) Xəstəliklərdən əziyyət çəkənlərə
C) Yerli ərəblərə
6. Sonuncu cümlədəki “ancaq” sözünü  hansı sözlə əvəz etmək olmaz?
A) lakin                   B) amma             C) ki
7. Zəmzəm suyunun tərkibi ...
A) mikroorqanizmlərlə zəngindir.
B) bakteriyalarla zəngindir.
C) mikrobları məhv edən maddələrlə zəngindir.
8. Mətndən belə bir nəticə çıxarmaq olmaz:
A) Bu quyunun mənbəyi  müəyyən edilməyib.
B) Suyunu yeraltı sulardan alması imkansızdır.
C) Müsəlmanların müqəddəs torpağında yerləşir.
9. Biri yanlışdır:
A) Zəmzəm quyusunun dənizlə əlaqəsi yoxdur.
B) Quyunun bol sulu olması onun çox dərin olmasından irəli gəlir.
C) Bu su susuzluğu və yorğunluğu aradan qaldırır.
10. Suyun öz təbii dadını qoruyub saxlamasına səbəb nədir?
A) quyunun divarlarında mamır və s. bitmir.
B) yeraltı sularla qarışmır.
C) tərkibində çoxlu mikroorqanizm var.
11. “Azalır” sözünün kökü:
A) feildir 
B) saydır
C) sifətdir
12. “Yorğunluq” sözündəki şəkilçiləri hansı sözə artırmaq olmaz?
A) vur 
B) dur 
C) qur
13. Hansı sözlər yaxınmənalıdır?
A) məsafə, mövsüm
B) araşdırma, tədqiqat
C) mamır, bakteriya
Çap üçün deyil

---

DOSTLUQ
Dərs
№
Mövzu
Məzmun standartları
Saat
sayı
Dərslik 
səh.
İş
dəftəri
səh.
MMV
səh.
54 Üç mirvari
1.2.1, 1.2.2, 1.2.5,
2.1.4, 2.2.1, 2.2.4,
2.2.5, 3.1.2, 3.1.3 
2
118-
119
82
132
55 Yoldaşlıq köməyi
1.2.2, 2.2.1, 3.1.3, 3.1.4,
4.1.5, 4.1.6 
2
120
83
134
56
Qaraca qız və Ağca
xanım
1.2.2, 2.1.3, 2.2.1, 2.2.2,
2.2.4, 2.2.5, 3.1.3, 4.1.1
8
121-
125
84
135
57 İki nar
2.2.1, 2.2.3, 2.2.5, 3.1.4 
2
126
86
138
58 Mauqlinin dostları
1.2.1, 2.1.2, 2.2.1, 2.2.4,
2.2.5
8
127-
131
87
139
59 Unudulmuş dost
1.2.1, 1.2.2, 2.2.3,
2.2.4, 2.2.5, 3.1.4,
4.1.4 
4
132-
134
89-90
143
60
Şah Abbas və
vəzirləri
2.2.1, 2.2.5, 4.1.4
2
135
91
145
61 Yol söhbəti
1.2.2, 2.1.2, 2.2.4, 2.2.5,
3.1.4, 4.1.4 
2
136-
137
93
146
62 Fikrətin dostu
1.2.1, 1.2.5, 2.2.1, 3.1.4, 
4.1.4 
4
138-
139
94
148
63 Səxavətli ağac
1.2.1, 2.2.4, 2.2.5, 3.1.4, 
4.1.4 
4
140-
142
95
150
64 İki qonşu
2.2.1, 2.2.3, 2.2.5 
2
143
96
151
65 Ümumiləşdirci təkrar
2
144
152
66
Kiçik summativ
qiymətləndirmə
2
97-99
152
Yekun
44
saat
5-ci bölmə
DOSTLUQ
Çap üçün deyil

---

Dərs 54. ÜÇ MİRVARİ (2 saat)
Motivasiya
Müəllim yazı taxtasından üç vərəq asır:
Şagirdlər atalar sözlərində buraxılmış sözləri tapmalıdırlar. Bu sözlər (1 – var-dövlət, 2 –
xoşbəxtlik, 3 – dostluq) vərəqlərin arxasında yazılmışdır. Sözlər tapıldıqca müəllim vərəqləri
çevirir. Şagirdlər çətinlik çəkərsə, müəllim hər sözə aid yönəldici sual və cümlələr deyə və ya
tapşırığı bu şəkildə qoya bilər: 
– “Xoşbəxtlik”, “dostluq” və “var-dövlət” sözlərini uyğun gələn nöqtələrin yerinə qoyun.
Bütün sözlər tapıldıqdan sonra müəllim soruşur: 
– Əgər seçim qarşısında qalsaydınız, bunlardan hansını seçərdiniz?
Şagirdlər fikirlərini bildirdikcə müəllim seçimi əsaslandırmağı tələb edir.
Oxu
(proqnozlaşdırma)
Dərsliyin 118-119-cu səhifələrindəki mətn  “Bəs sənin adın nədir? – Dostluq-doğruluq”
cümləsinə qədər oxunur. Müəllim: – Sizcə, baba hansı mirvarini götürməyi məsləhət biləcək?
Məzmun standartları
Təlim məqsədləri
1.2.1. Müşahidə etdiyi, eşitdiyi, oxuduğu
hadisələr haqqında kiçik təqdimatlar edir. 
Oxuduğu mətnin ideyasından bəhrələnərək
eyni mövzuda mətn qurub təqdim edir.
1.2.2. Müşahidə etdiyi, eşitdiyi, oxuduğu
hadisələr haqqında mühakimə xarakterli
fikirlər irəli sürür. 
Debat zamanı oxuduqlarından və eşidib-
gördüklərindən misallar gətirməklə
fikirlərini əsaslandırır.
1.2.5.  Nitqini canlı və obrazlı etmək
məqsədi ilə məzmuna müvafiq jest və
mimikalardan istifadə edir. 
Mətndəki obrazların nitqini səsləndirərkən
onların xarakterinə uyğun jest və
mimikalardan istifadə edir.
2.1.4. Çoxmənalı sözləri omonimlərdən
fərqləndirir və nitqində istifadə edir. 
Çoxmənalı sözlərin omonimlərdən fərqini
izah edir.
2.2.1. Müvafiq mətnləri müəyyən olunmuş
tələblərə uyğun sürətli, düzgün, şüurlu,
ifadəli o xu yur.
Mətnlə bağlı sualları cavablandırır.
2.2.4. Mətnin ideyasını müəyyənləşdirir və
obrazları sadə şəkildə səciyyələndirir.
Oxuduğu əsərin mövzusunu və ideyasını
müəyyənləşdirir.
2.2.5. Mətnin məzmununu genişlən-
dirilmiş formada yaradıcı nəql edir.
Oxuduğu mətni təxəyyülünə uyğun
davam etdirir.
3.1.2. İxtisar və əlavələr etməklə mətni
üzündən köçürür.  
Məzmuna uyğun gəlməyən hissəni ixtisar
edərək və buraxılmış cümlələri yerinə
qoymaqla mətni üzündən köçürür.
3.1.3. Verilmiş mətnin (nəzm, nəsr)
müfəssəl məzmununu yazır.
Dinlədiyi və oxuduğu əsərlərdəki epizodları
vahid süjet xətti altında birləşdirərək mətn
qurub yazır.
3
... 
düzlükdədir.
2
... 
bəylik deyil, atadan
miras qalmır.
1
... 
ağıllının nökəridir,
axmağın ağası.
132
5
Çap üçün deyil

---