Qeydiyyatın aparıldığı yer:
Formativ qiymətləndirmənin nəticələri şagirdin portfoliosunda, müəllimin
formativ qiymətləndirmə dəftərlərində və şagirdin məktəbli kitabçasında sözlə və ya
rəqəmlə qeyd olunur.
Summativ qiymətləndirmə
Summativ qiymətləndirmə kiçik, böyük və yekun summativ qiymətləndirmədən
ibarətdir. Kiçik və böyük summativ qiymətləndirmə təlim prosesində müəyyən
mərhəlyrə yekun vurmaqla müvafiq məzmun standartlarına uyğun qiymətləndirmə
standartları əsasında hazırlanmış vasitələrlə şagirdin nailiyyət səviyyəsini ölçmək
məqsədilə aparılır.
Summativ qiymətləndirmə təhsilin hər hansı mərhələsində (bəhs və ya
bölmənin, yarımilin və ilin sonunda) şagirdlərin standartlar üzrə əldə etdikləri
nailiyyətlərin qiymətləndirilməsidir. Summativ qiymətləndirmənin ən mühüm cəhəti
şagirdlərin əldə etdiyi biliklərin tətbiqinə hansı səviyyədə nail olduğunu aşkar
etməkdən ibarətdir. Summativ qiymətləndirmə məzmun standartlarının
mənimsənilmə səviyyəsinin etibarlı göstəricisidir.
Məqsədlər:
Hər hansı mərhələ üzrə şagirdin nailiyyətinin səviyyəsini müəyyən edib qiymət
yazmaq;
Təlim və tədris prosesinin monitorinqini həyata keçirmək (irəliləmə və
geriləməni müəyyənləşdirmək);
Müəllimin tədris fəaliyyətini izləmək;
Məktəbdə təlimin təşkili işinin səviyyəsini müəyyənləşdirmək.
Summativ qiymətləndirmənin keçirilmə vaxtı:
Kiçik summativ qiymətləndirmə fənn kurikulumları tətbiq olunan siniflərdə
bəhs və ya bölmələrin sonunda, altı həftədən gec olmayaraq, müəllim
tərəfindən keçirilir. Onun nəticələri yarımillik qiymətlərin hesablanmasında
nəzərə alınır.
Böyük summativ qiymətləndirmə yarımillərin sonunda ümumi təhsil
müəssisəsinin rəhbərliyinin və ya orada yaradılan müvafiq komissiyanın
nəzarəti ilə fənni tədris edən müəllim tərəfindən aparılır.
Yekun summativ qiymətləndirmə buraxılış siniflərində təhsil səviyyələrinin
sonunda yekun attestasiya (buraxılış imtahanları) şəklində aparılır.
Summativ qiymətləndirmənin nəticələrinin qeyd olunduğu yer:
Summativ qiymətləndirmənin nəticələri keçirildiyi tarixdə sinif jurnalında qeyd
olunur.
Qiymətləndirmənin komponentlər üzrə şərhi
Komponentlər
Ənənəvi qiymətləndirmə
Müasir qiymətləndirmə
Məqsədlər
Bilik,
bacarıq,
vərdişlərin
inkişafına yönəlmiş sayılırdı :
Reallıqda,
əsasən,
bilik
səviyyəsi qiymətləndirilirdi.
Bilik, bacarıq, vərdiş,
dəyər-lərin,
şəxsiyyətin
inkişafına
yönəlmişdir:
şagirdin
nailiyyəti
(qazanılan
dəyərlər)
qiymətləndirilir, inkişafı
sistemli şəkildə izlənilir.
Rol və vəzifələr
Qiymətləndirmə
şagirdə
qiymət yazmaq kimi qəbul
olunurdu; şagird yalnız qiymət
almaq naminə oxuyurdu; tədris
prosesinin yalnız müəyyən bir
hissəsində tətbiq edilirdi.
Qiymətləndirmə təhsilin
keyfiyyətinin
yüksəldilməsinə
yönəldilir
və
onu
idarəedən vacib amil kimi
meydana çıxır, tədris
prosesinin
bütün
mərhələlərində
tətbiq
edilir.
Növlər və
istiqamətlər
Məktəbdaxili cari və yekun
qiymətləndirmə
Beynəlxalq,
milli,
məktəbdaxili
qiymətləndirmə.
Diaqnostik,
formativ,
summativ qiymətləndirmə
Xüsusiyyətlər
Daha
formal,
qeyri-dəqiq,
müəllimin subyektiv rəyinə
əsaslanırdı, sistemsiz idi.
Standart əsasında qurulur.
Daha obyektiv, dəqiq,
adekvat, sistemlidir/.
Meyarlar,
göstəricilər
Mövzulara
əsaslanan
nailiyyətlərin
qiymətləndirilməsidir.Dahaçox
kəmiyyət göstəriciləri nəzərə
alınır.
Qiymətləndirmə
standartlarına
əsaslanır.Keyfiyyət
göstəriciləri nəzərə alınır.
Üsul və vasitələr
Məhdud və qeyri-çevik (şifahi
cavab, yoxlama işləri, testlər)
Daha müxtəlif və çevik
(müsahibə,
söhbət,
müşahidə,
rubriklər,
tapşırıqlar, valideyn-lərlə
və digər fənn müəllimləri
ilə əməkdaşlıq, şagirdlərin
şifahi
cavabları,
şagirdlərin yazı işlərinin
təhlili, test tapşırıqlarının
nəticələri).
Formalar
Sinifdaxili, məktəbdaxili
Sinifdaxili, məktəbdaxili,
mərkəzləşdirilmiş.
Məktəbdaxili qiymətləndirmənin üsul və vasitələri
Məlumatların toplanması üçün qiymətləndirmə üsulları və vasitələrindən istifadə
olunur.
Məlumatların
toplanması
Nə üçün
Məqsəd
Necə
Qiymətləndir-
mə vasitələri