Yerel Dış Politikanın temelleri

120  Yerel Dış Politikanın temelleri
Faaliyetleri  Delegasyonu“  (
Délégation  pour  l’action  extérieure  des 
collectivités territoriales- DAECT) adlı özel bir birim oluşturulmuştur. 
Burada  merkeziyetçi  ulus-devlet  geleneğinin  simgesi  olarak  bilinen 
Fransa çarpıcı bir örnek vermektedir. Yerel yönetimlerin yurt dışında 
yaptıkları  işbirliği  çalışmalarını  önemseyen,  bunları  ulusal  dış  poli-
tikanın önemli bir parçası olarak gören Fransa’da yerel yönetimlere 
yurt dışındaki muadillerinin kalkınmasına yardım etme yetkisi veril-
miş,  üstelik  bunun  için  Dışişleri  Bakanlığı  bünyesinde  kurumsal  bir 
düzenleme  yapılmıştır.  Böylece  hem  yerel  yönetimlere  uluslararası 
alanda doğrudan eylem sahibi olma yetkisi tanınmış, hem de bu yetki 
pratikte desteklenmiştir. Yerel yönetimler, yabancı ülkelerde bir çalış-
ma yürütmek istediklerinde, Yerel Yönetimlerin Dış Faaliyetleri Dele-
gasyonu’ndan ve elçiliklerden destek almaktadırlar. Hedef ülkelerdeki 
Fransız diplomatik misyonlarında yerel işbirliğinden sorumlu bir gö-
revli bulunurken, ayrıca, yerel yönetimlerin projelerine destek vermek 
üzere Dışişleri Bakanlığı’nca her yıl özel bir bütçe ayrılmaktadır. 1992 
yılında kurulan, 2006 yılında ise reforme edilen ve başkanlığını Fran-
sa Başbakanı’nın yürüttüğü Ulusal Yerinden İşbirliği Komisyonu’nun 
amacı, yerel aktörlere hukuk desteği, bilgi desteği ve veri tabanı gibi 
hizmetleri sunmaktır. Özellikle ortak veri tabanı, yapılacak çalışmala-
rın daha isabetli bir şekilde belirlenmesi için yerel aktörlere yol gös-
termektedir (Daoudov, 2009a; www.cncd.fr, www.diplomatie.gouv.
fr , 07.07.2012).
Komisyon,  ulusal  ve  yerel  düzeyin  temsilcilerini  eşit  sayıda  bir 
masa etrafında buluşturmakta olup, asil ve yedek üyelerden oluşmak-
tadır. Komisyonun sekreteryasını, Bakanlar Kurulu tarafından atanan 
ve Dışişleri Bakanlığı bünyesinde çalışan Yerel Yönetimlerin Dış Faa-
liyetlerinden Sorumlu Delege yürütmektedir. Başbakanın katılamadığı 
durumlarda İşbirliği ve Frankofoni’den sorumlu Devlet Sekreteri’nin 
başkanlık yaptığı Komisyonun toplantılarına bakanlıkların temsilcileri 
ile ulusal ve uluslararası yerel yönetim birliklerinin temsilcileri katıl-
maktadır. Bu kurumların dışında ayrıca “uzman kişiler” de Komisyon 
üyeliğine  tayin  edilebilmektedir  (Daoudov,  2009a;  www.cncd.fr  , 
www.diplomatie.gouv.fr , 07.07.2012). Böylece ulusal ile yerel düzey 
arasında sürekli ve düzenli bir işbirliği ve bilgi paylaşımı için bir “kul-
var”  oluşturulmaktadır.  Yani  Fransa,  yerel  yönetimlerini  uluslararası 
alanda “serbest” bırakırken aynı zamanda bir geri bildirim sistemini 

---

Yerel Dış Politikanın temelleri   121
de  kurmakta  ve  dolayısıyla  bu  durumu  kendisi  için  azamî  faydaya 
dönüştürmektedir. 
Yerinden işbirliğinin, Fransa’nın dış politikası, dış ticareti, kültürel 
yayılım ve genel olarak nüfuzu bakımından önem taşıyan bölgelere 
yönelik yapılması özellikle teşvik edilmektedir. Hızla gelişen ekono-
mileriyle Fransa için özel bir önem taşıyan “büyüyen ülkeler” de, yani 
Brezilya, Şili, Çin, Hindistan, Meksika, Rusya ve Türkiye hedef ülkeler 
arasında gösterilmektedir (Daoudov, 2009a; www.cncd.fr, www.dip-
lomatie.gouv.fr, 07.07.2012). 
Brezilya’da  da,  Fransa’nın  tecrübesinden  esinlenerek  ve  Fran-
sa’nın bilgi ve tecrübe paylaşımı şeklindeki desteği ile
65
 bir koordi-
nasyon  mekanizması  devreye  girmiştir.  Öncelikle  1997  yılında  Dı-
şişleri Bakanlığı bünyesinde, eyaletlerle ilişki kuracak Federatif İşler 
İstişare Komisyonu (
Advisory Body for Federative Affairs) kurulmuş-
tur. 2003 yılında ise Brezilya Cumhurbaşkanlığı Kurumsal İşler Genel 
Sekterliği bünyesinde Federatif İşler Genel Müdür Yardımcılığı Ofisi 
(
Office of the Deputy Director for Federative Affairs at the Secretariat 
of Institutional Affairs of the Presidency of the Republic/ Subchefia 
des Assuntos Federativos da Secretaria de Relações Institucionais da 
Presidência da República – SAF/SRI/PR, SAF) oluşturulmuştur. Bu bi-
rime bağlı olarak da, Federatif Uluslararası İşler İstişare Kurulu (
Ad-
visory Body for Federative International Affairs/ ACIF) tesis edilmiştir. 
Bu birimlerin amacı, özel olarak yerinden (eyalet ve yerel yönetimler 
tarafından yürütülen) uluslararası işbirliği çalışmalarını teşvik ve ko-
ordine etmektir. 
Ayrıca SAF, eyalet ve yerel yönetimlerin ulus-altı dış politikaya il-
gisini artırmak için seminerler ve toplantılar düzenlemektedir. Diğer 
yandan  federal  hükümet,  ulus-altı  yönetimlerin  uluslararası  işbirliği 
projeleri için fon imkânlarını sunmaktadır. Federal hükümet ve SAF, 
yerinden işbirliğine büyük destek vermiş, özellikle Fransa ve İtalya ile 
işbirliğini  teşvik  etmiştir.  Ayrıca  bu  ilişkiye  “yerinden  işbirliği”  teri-
minden ziyade, “çok-düzeyli işbirliği” (
multi-level cooperation) terimi 
daha uygun düşmektedir, zira Brezilya, Fransa ve İtalya’nın yerel, böl-
gesel ve ulusal yönetim düzeylerinin aktif müdahil oldukları, hatta za-
65  Fransa  Ulusal  Yerinden  İşbirliği  Komisyonu  Genel  Sekreteri  ve  Dışişleri  Bakanlığı  Yerel 
Yönetimlerin  Dış  Faaliyetleri  Delegesi  Antoine  Joly  ile  30.03.2009  tarihinde  Paris’teki 
makamında yapılan görüşmedeki ifadesine göre, kendisi Brezilya Hükümeti tarafından davet 
edilerek Fransız tecrübesi hakkında bilgi desteğini vermiştir.

---

122  Yerel Dış Politikanın temelleri
man zaman projelerin uygulanmasında birlikte yer aldıkları bir ilişki 
söz konusudur. Brezilya Dışişleri Bakanlığı, Fransa ve İtalya ile ikili iş-
birliği antlaşmalarını, yerinden işbirliğini de kapsayacak şekilde 2007 
ve 2008 yıllarında yeniden düzenlemiştir (Salomon, 2011:60,61; Por-
tal Federativo). Ancak yine de Brezilya modelinin hâlâ “yapım aşama-
sında” olduğu, özellikle ulus-altı yönetimlerin uluslararası çalışmala-
rının yasal çerçevesinin geliştirilmesi gerektiği de ifade edilmektedir 
(Barros, 2010;45,46).  

---