Zbekiston respublikasi oliy va o

Yo„q, halovat istamayman, Orom bilmas yosh jonim, To„lqin 
urgan ummoncha bor Yurakdagi tug„yonim
‖,- deb yozgan shoir umrining 
oxirigacha elu yurt tashvishi bilan behalovat yashadi. U bundan toriqmadi, chunki 
shoir ko‗p yillar oldin: ―
Taqdir menga berdi beorom yurak
‖ tarzidagi qanoatni 
ijodining leytmotiviga aylantirgandi. 
RUHIYATNI YORITGAN SHE`RIYAT 
Yo„ldosh SOLIJONOV, 
filologiya fanlari doktori, professor (FarDU) 
 
Odatda, ulkan va iste`dodli san`atkorlarning butun bir ijodigina emas, balki 
har bir asari o‗nlab, yuzlab olimlar tomonidan batafsil tadqiq qilinadi, sinchiklab 
o‗rganiladi. Mabodo, ular bir joyga jamlangudek bo‗lsa, ajoyib bir tafakkur 
chamanzori dunyoga keladi. Undagi bir-biriga mutlaqo o‗xshamagan har bitta gul 
o‗z rangi hamda tarovati bilan ko‗ngillarga orom beradi va ijodkor gulzorining 
turfaligini ko‗rsatuvchi fazilatga aylanadi. Masalan, ulug‗ Alisher Navoiy ijodi 500 
yildan buyon tadqiq etilyapti, bundan keyin ham o‗rganilaveradi. Bu bilan Navoiy 
ijodi haqida aytiladigan fikr qolmadi, degan muammo kelib chiqmaydi. Aksincha, 
fikr fikrni uyg‗otadi deganlaridek, ijodkor uslubi va mahoratining yangi-yangi 
qirralari ochilaveradi. Chunki haqiqiy iste`dodli san`atkorning ijodiy merosi 
ummonga o‗xshaydi. Unga sho‗ng‗igan g‗avvos nasibasiga yarasha duru 
gavharlarni terib chiqaveradi, ular esa mutlaqo tugamaydi. Zamonamizning 
iste`dodli shoiri Erkin Vohidov ijodi ham ana shunday ummonlardan biridir. Agar 
shoir ijodi haqidagi ilk maqolalar matbuotda e‘lon qilinganiga yarim asrdan 
oshganini inobatga olsak (T.To‗la. ―Sharq yulduzi‖ini varaqlab… ―Sovet 
O‗zbekistoni‖ gaz. 1961. O.Sharafiddinov. Talant va mas`uliyat. ―O‗zbekiston 
madaniyati‖ gaz. 7.08.1962), hozirgacha bu ummondan yig‗ib olingan javohirot 
xazinasining hisobiga yetish mushkul ekanligi ayon bo‗ladi-qoladi. Shundan buyon 
o‗tgan davr mobaynida biron bir o‗zbek adabiyotshunosi yo‗qki, o‗zining ilmiy-
tadqiqot ishlarida, hech qursa, bir marta Erkin Vohidov nomini tilga olmagan, 
shoir ijodiga xos yangi bir fazilatni kashf etmagan bo‗lsin! Shunga qaramay, bu 
san`atkor ijodining ochilmagan qatlamlari juda serob. Men ham ana shu qatlamlar 
qa‘riga kuchim va nafasim yetgancha sho‗ng‗ib, Erkin Vohidov she`riyatining 
o‗zim ilg‗agan ayrim fazilatlari haqida fikr yuritmoqchi bo‗ldim. 
Avvalo, Erkin Vohidov poetik tafakkuri g‗oyat keng va tiniq shoir ekanligini 
ta`kidlash zarur. Hayotda ro‗y berayotgan voqea-hodisalarga teran nigoh bilan 
qarash, ularning tub mohiyatini anglashga intilish, qaysi biri xayrli, qay biri 
soxtaligini aniqlay olish istagi shoirning ilk ijodiy qadamlaridan buyon yo‗ldosh 

---

16 
bo‗lib kelayotir. Shoirning badiiy tafakkuri doimiy harakatda bo‗lgani tufayli 
o‗zining sarxil mevalarini tez va mo‗l-ko‗l bera boshladi. Natijada, E.Vohidov 
ijodi jadal sur‘atlar bilan kamolot cho‗qqisiga ko‗tarildi va ustoz adabiyotshunos 
Umarali Normatov lutf qilganlaridek, shoir qalamiga mansub har bir so‗z, har bir 
satr 
chindan 
ham 
―Ko‗ngillarga 
ko‗chgan 
she`riyat‖ga 
aylandi. 
Juda yaxshi eslayman: 1961 yilda Erkin Vohidovning mo‗jazgina ―Tong nafasi‖ 
deb atalgan she`rlar to‗plami bosilib chiqdi va tez orada qo‗lma-qo‗l bo‗lib ketdi. 
Ayniqsa, biz kabi yoshlar (o‗shanda 1-kurs talabasi edim) bu kitobchadagi barcha 
she`rlarni 
yodlab 
olib, 
davralarda, 
to‗y-ma‘rakalarda, 
qizlar 
bilan 
uchrashuvlarimizda ―o‗zimizniki‖ qilib o‗qib yurardik. Albatta, ba‘zan dakki ham 
eshitardik, negaki, o‗sha paytda Erkin Vohidovni o‗qimagan odam yo‗q edi-da! 
Lekin biz bu tanbehlardan ranjimasdik, sababi Erkin Vohidov degan shoir 
o‗zimizning Oltiariqdan, demak, biz bitta odammiz degan yupanch bizga dalda 
bergan. Ha, Erkin aka birinchi she`rlar kitobi bilanoq o‗zimizniki bo‗lib qolgan, 
uning she`rlari bizning ko‗nglimizga ko‗chib kirgan, hecham chiqib ketgisi 
kelmasdi va hozirgacha ham bemalol yashayapti. Endi ayting-chi, shoir uchun 
bundan ortiqroq baxt, bundan buyukroq taxt bormi?! 
Mana, shundan buyon 50 yildan ortiq vaqt o‗tdi. Bu davrda Erkin Vohidov 
ijodi ham bo‗yiga, ham eniga, ham aylanasiga beqiyos darajada o‗sdi, vazni va 
salmog‗i ortdi. Bugun Erkin Vohidov o‗zbek adabiyotining yorug‗ yulduzi, katta 
ijodiy maktab yaratgan ulkan san`atkor bo‗lib tanildi. 
Ma`lumki, Erkin Vohidov tengdosh bo‗lgan avlod adabiyotga o‗tgan asrning 
60-yillarida kirib keldi va o‗zbek she`riyatini ham shaklan, ham mazmunan tubdan 
yangiladi. Aynan shu yillarda qo‗liga qalam olgan shoiru yozuvchilar yuragi 
ozodlik, erk tuyg‗usi bilan to‗lib-toshgan edi. Hurriyatga, erkka intilgan bu ijod 
ahli o‗z asarlari ruhiga, eng avvalo, millatning qadr-qimmatini ulug‗lashni, milliy 
iftixor tuyg‗usini singdirishni istadi va bunga dadil kirishdi. Natijada, bu avlodning 
ilk she`rlariyoq o‗sha paytdagi jamiyatda chuqur tomir otgan yolg‗onga, 
soxtalikka, balandparvozlikka qarshi isyon sifatida jarangladi. Ammo bu isyonni 
ochiq-oshkora bayon etish mumkin emasdi. Chunki yakkahokimlikni boy berib 
qo‗yishni istamagan kommunistik mafkura zaharli tishlarini qayrab turardi. 
Xayriyatki, she`riyatda fikrni ramziy timsollar orqali ifodalash, tikonni gulga o‗rab 
―tortiq‖ qilishning turli usullari va vositalari bor. 60-yillar ijodkorlari ana shu usul 
va vositalardan unumli foydalanib, odamlar yuragiga kirib bordilar. ―Mening ham 
o‗sha yillarga mansub she`rlarimning har uchtadan bittasida jamiyatdagi yolg‗onu 
aldovlarga qarshi isyon tuyg‗usi bor‖, - deydi bu haqda E.Vohidov (―Bu obod 
kunlarga etdik sog‗-omon…‖ Suhbat. ―Tafakkur‖ j., № 3, 2011). 
Aslida, bu avlodning xizmati shu bilangina cheklanmaydi. Chunki ular o‗z 
qutlug‗ qadami bilan she`riyat sohasidagina emas, balki ijtimoiy-siyosiy jabhalarda 
ham, ma`naviy-ma‘rifiy maydonda ham tub o‗zgarishlarni vujudga keltirdi. Har bir 
ijodkor qullikka mahkum etilgan xalq o‗zining ayanchli turmushi mohiyatini 
chuqurroq anglasin, unga tanqidiy nuqtayi nazardan qarasin, degan qutlug‗ niyat 
bilan qo‗liga qalam oldi, butun adabiyoti, ma`naviyati, ma‘rifati tarixida tom 
ma`noda yangi sahifalar ochdi. Ular badiiy so‗z vositasida odamlarning mudroq 

---

17 
qalbini uyg‗otdi, ongu shuurida isyon yasadi. Odamlarga faqat she`rigina emas, 
balki o‗zi ham kerakligini chuqur his etib yashash istagi Erkin Vohidovni hamisha 
ana shu avlodning oldingi safida yurishga undadi. Shoir ijodining ilk qadamlaridan 
ijodkorlik va fuqarolik mas`uliyatini chuqur his etib, uning zalvorli yukini ongli 
ravishda zimmasiga ortgan holda yashab va ijod qilib kelmoqda. Agar sinchiklab 
qaralsa, Erkin Vohidov asarlarida millat sha‘niga maqtov yog‗dirishdan, unga 
hamdu sanolar o‗qishdan ko‗ra, ko‗proq insonning hayot oldidagi burchini 
anglashi, zamon uning yelkasiga ortayotgan tahqirli yukdan qanday qilib ozod 
bo‗lish yo‗llarini izlashi lozimligi to‗g‗risida yozishni muhimroq deb bilganini 
anglash qiyin emas. Shu boisdan, u butun hayoti davomida ham ijodiy, ham 
ijtimoiy faoliyatini bir-biriga qo‗shib olib bordi va bu uzviy bog‗liqlik shoir 
she`rlariga o‗ziga xos mazmun hamda rang bag‗ishladi. 
Erkin Vohidov har doim ijodining boshlanishida aytgan: 
Xalq – ustozim, men esa – tolib, 
So‗z durlarin termoqdir ishim. 
Odamlarning o‗zidan olib, 
Odamlarga bermoqdir ishim, degan printsipiga qat‘iy amal qilib yashadi va 
ijod qildi. Buning natijasi o‗laroq, u chinakam xalq shoiri sifatida tan olindi. Shoir 
butun ijodi mobaynida o‗zini ―erkalab bag‗riga bosgan, mehnatkash, bag‗ri keng, 
orzulariday ulug‗ xalqi‖ning beqiyos fazilatlarini, dardini kuylab kelmoqda. 
Shuning uchun ham shoirimiz asarlarida xalqona ruh, soddalik mudom ustuvor 
bo‗lib kelayotir. 
Dadil aytish mumkinki, Erkin Vohidovning nafaqat har bir she`ri, balki 
undagi har bir satri ham ―to‗lqin urgan sirlar to‗la ummon‖dir. Chunki chin 
manodagi ―shoir o‗z xalqining yurak parchasi‖ hisoblanadi. Bunday yurakda, 
shubhasiz, isyon tug‗iladi. Isyonga dosh bermoq esa osonmas, binobarin, isyon 
bedor qalb inqilobidir. Bunday qalb xalq dardi bilangina nafas oladi. Shu boisdan 
shoir ―men‖i xalqning tili va dili, jigarbandi, farzandi sifatida namoyon bo‗ladi. U 
yaxshimi, yomonmi, 30 millionlik xalqini o‗z qalbiga jo qilgan, uning tashvishi va 
quvonchi bilan nafas olayotgan tirik jondir. Ana shu xalqining dardi, so‗zini ifoda 
etmoqlik ijodkor o‗zligining tub mohiyatini tashkil etadi. Shoir tomonidan mana 
bu misralar bejiz yozilmagan: 
Seni sezdim hargiz o‗zimda, 
Menda fikring, o‗ying, tilaging. 
Har nafasda yoniq ko‗ksimda 
Urib turar sening yuraging. 
Aynan ana shu xalqning yuragi urib turganligi uchun ham Erkin Vohidov 
she`rlarida ―bahoriy iliqligu nahoriy tiniqlik‖ barqaror. 
Erkin Vohidovning har bir she`rida davrning yorqin manzarasi, xalqning 
o‗lmas psixologiyasi, millatning monumental qiyofasi to‗la aks etadi. Shoir 
she`rlarida ilgari surayotgan g‗oyani o‗quvchiga majbur qilib tushuntirmaydi, 
satrlar zimmasiga og‗ir yuk ortmaydi. Iloji boricha, oddiygina so‗zlar va lirik 
qahramonning xatti-harakati orqali yengilgina taqdim etadi. Quyidagi ―Hoji ota 
Marg‗iloniy so‗zi‖ga quloq tuting-a: 

---

18 
Yetmish yillik umrim o‗tdi xorijda, 
Yuzdan oshgan Hoji otang bo‗laman. 
Tirik yurdim Istanbulda, Porijda, 
Ona yurtdan ayru qandoq o‗laman? 
Qandoq ketay Vatanimni ko‗rmay hur, 
Ilxaqlikdan zo‗r dunyoda hech dard yo‗q. 
Mana, etdim murodimga, ming shukur, 
Endi, bolam, o‗ladigan nomard yo‗q! 
Guvoh bo‗lib turibsizki, bu she`rda ortiqcha balandparvoz so‗zlar, 
vatanparvar shaxsning ehtirosli tuyg‗ulari, tashbehlaru metaforalar, ovozni ko‗tarib 
chiranishlar yo‗q. Oddiygina insonning odmigina suhbati. Biroq suhbat shu qadar 
samimiy, soddaki, unda yuz yoshdan oshgan Hoji otaning butun qalbi yarq etib 
ko‗rinyapti. Hoji ota fikrini ifodalash uchun tanlangan so‗zlar sodda va 
qahramonning yoshiga munosibligi bilan e`tiborni tortadi. Misralardagi bironta 
so‗z o‗rnini almashtirish ham mumkin emas. Har bir so‗zda uning shu paytgacha 
tortgan azob-uqubatlari, Vatan sog‗inchi, shukronaligi, yurtini ozod ko‗rish 
tuyg‗usidan qoniqish hissi yaqqol sezilib turibdi. Haqiqiy she`r shunaqa bo‗ladi, 
undagi har bir so‗z qalbni cho‗g‗day jizillatib ta`sir qiladi. Erkin Vohidov ijodiga 
xos bunday fazilat uning ilk ijodiy qadamlaridan boshlab hozirgacha hamroh bo‗lib 
kelayotir. 
Hech ikkilanmasdan aytish mumkinki, istiqlol g‗oyasi, mustaqillik uchun 
kurash mavzusini XX asrning 60-yillarida o‗zbek she`riyatiga Erkin Vohidov olib 
kirdi. Sho‗ro davrida o‗sib, tarbiyalanib voyaga yetgan avlod xalq irodasi, o‗ziga 
xos tarixi, millatning sha‘ni, qadr-qimmati, jismoniy va ma`naviy kuch-qudrati 
ifodalangan, ajdodlarining shon-shavkati ulug‗langan she`rlarni ishtiyoq bilan 
o‗qishi, o‗qiganda ham to‗g‗ri qabul qilishi (ya`ni uqishi) biroz qiyin edi. Shu bois 
o‗sha paytda Erkin Vohidov tomonidan yaratilgan ―O‗zbegim‖ qasidasi odamlar 
ongi-shuuriga chaqmoqdek urildi. Ayrimlarni kuydirdi, ba`zilarni karaxt qilib 
qo‗ydi. Lekin bu chaqmoq juda ko‗pchilikning qalbidagi zulmatni yoritib yubordi. 
Buning boisi ―O‗zbegim‖ qasidasi o‗z davrida millatning ma`naviy ehtiyoji tarzida 
dunyoga kelgan va xalqning ayni paytdagi biroz bo‗lsa-da, yangilanayotgan 
xohish-istagini ifodalagan edi. Qasida 60-yillar boshlarida esa boshlagan 
demokratiya shabadasidek millatning biqiq ko‗nglida burqsib turgan milliy or-
nomus, milliy iftixor tuyg‗usi darchasini ochib yubordi. Natijada, bu she`r 
odamlarda o‗ziga ishonch, qat‘iyat, milliy g‗urur paydo qildi. Oradan ozgina vaqt 
o‗tib yaratilgan ―Ruhlar isyoni‖ dostoni, ―Inson‖, ―Bu qo‗llardir‖ kabi qasidalari 
xalqimizning yorishgan ruhiyatini ishonchli kurash yo‗liga olib chiqdi. Shu 
jihatdan 80-yillar o‗rtalarida istiqlol uchun boshlangan ommaviy harakatda ana shu 
she`rlari va ular muallifi Erkin Vohidovning katta hissasi borligi shubhasizdir. 
80-90-yillarda shoirning avvalgi she`rlariga xos lirik ohang chekinib, ovozi 
biroz dag‗allashganligini, fikri jiddiylashganligini, xulosalari keskinlik kasb 
etganligini sezish mumkin. Aslida, buni o‗z davri uchun ijobiy fazilat sifatida 
baholash o‗rinlidir. Negaki, mazkur xususiyatlar jamiyatda yuz berayotgan alg‗ov-
dalg‗ov hodisalar, Sho‗ro hukumatining xalqni mensimaslik, uning erkini, or-

---

19 
nomusini toptashga qaratilgan amaldagi harakatlariga qarshi norozilikning aks-
sadosi tarzida dunyoga kelgan edi. 
Ohangdagi bunday sifat o‗zgarishlari, ayniqsa, Erkin Vohidovning ―Tirik 
sayyoralar‖ kitobidan o‗rin olgan kuchli ijtimoiy xarakterdagi she`rlari, ―Kanada 
turkumi‖, ―Donishqishloq latifalari‖da aniq ko‗zga tashlandi. Garchi shoirning 
―Arslon o‗rgatuvchi‖, ―Ko‗cha chetidagi ayol‖, ―Sharqiy qirg‗oq‖, ―Kelajakka 
maktub‖ singari she`rlarida erk muammosi kuchli ijtimoiy ruh bilan sug‗orilgan 
bo‗lsa-da, ramziy timsollar orqali ifodalangan g‗oya biroz miskin kayfiyatda 
ifodalangan edi. 
80-yillar oxirlarida Erkin Vohidov ijodiga azaldan yo‗ldosh bo‗lib kelgan 
hajviyot ham butun bo‗y-basti bilan namoyon bo‗ldi. Ijodining dastlabki yillaridagi 
hazilga moyillik bora-bora tagi zil g‗oyalarni ilgari suruvchi jiddiy kulgiga asos 
yaratdi. E`tibor berilsa, bu tuyg‗u shoirning ―Do‗stlarimni hayron qoldirar…‖, 
―Tinglayman ko‗p o‗zbek so‗zlarin…‖, ―She`r haqida she`r‖ singari ilk hazillarida 
beg‗araz, samimiy kulgu tarzida ko‗ngilga yengillik bag‗ishlagan edi.
70-80-yillarga kelib bu yo‗nalish biroz jiddiylashdi, kulguda zahar moddasi 
quyuqlashdi, munosabat bildirilayotgan illatni inkor etish ochiq va keskin tus oldi. 
Bu jihatdan shoirning ―Kulgu mushoiralari‖dan iborat g‗azallari, ―Donishqishloq 
latifalari‖, ―Kanada turkumi‖dagi asarlari xarakterlidir. Masalan, ―Kulgu 
mushoiralari‖ni mutolaa qilgan o‗quvchi tanqid qilinayotgan qusurlarni qat‘iy 
inkor etgan holda shoirning beg‗araz kulgusidan yayrasa, ―Donishqishloq 
latifalari‖ni o‗qib, dastlab Matmusaning devonalarcha qilgan qiliqlaridan qah-qah 
urib kuladi. Keyin esa birdan chuqur o‗yga toladi. Chunki shoir Matmusa tushgan 
vaziyatning tub mohiyatini anglamay kulayotgan bizdek nodonlarga nimtabassum 
bilan: 
Ayo, do‗stlar, adashgan 
Matmusadan kulmaylik. 
Matmusadek o‗zimiz 
Tandir kiygan bo‗lmaylik, 
deb tanbeh beradi. Chindan ham Matmusa kim? U, aslida, o‗z davrida 
kommunistik mafkura tandirini kiyib olib, ko‗zlagan manzil-makoni, maqsad-
muddaosi noma`lum bo‗lgan o‗zimiz emasmi? 
Darvoqe, Erkin Vohidov latifalaridagi tandir, dutor, qalpoq, lagan, eshak 
singari detallar Matmusa shaxsi bilan yonma-yon turib, rivojlana borib, qahramon 
xarakterini turli tomonlardan yorituvchi obraz darajasiga ko‗tariladi. 
Erkin Vohidovning chinakam san`atkor sifatidagi bosh fazilatlaridan yana 
biri – o‗zining xalq dardini anglash, bu dardu tashvishlarni yengillatish uchun unga 
hamkoru hamdast bo‗lish an`anasiga, mustaqillikka erishilgandan keyin ham sodiq 
qolganligidir. Ya`ni shoir ayrimlarga o‗xshab, o‗zining bosh maqsadi – Vatani 
ozodlikka erishganidan keyin niyatiga yetgan fuqaro singari o‗zini chetga olmadi. 
Balki mustaqillikni yanada mustahkamlash, uni asrab qolish yo‗lida sobitqadamlik 
bilan ham ijodiy, ham amaliy faoliyatda namuna ko‗rsatdi. 

---

20 
Hurriyat – nomus-or, nafsoniyatdir, 
Qadrin bilgan elga mangu niyatdir. 
Hurriyatning o‗zi tayyor baxt emas, 
Baxt uchun eng buyuk imkoniyatdir. 
Hurriyatga ishonch, saboting kerak, 
Jur`ating, parvozing, qanoting kerak. 
Vatan hurriyati uchun hamisha 
Fidolikka tayyor hayoting kerak. 
Chindan ham shoirning o‗zi aytganidek, ―Adabiyot – mo‗min-ma‘qul 
odamlarning maydoni emas. Faqirona ko‗nikuvchanlik, o‗z tinchini o‗ylash 
iste`dodni halok etuvchi omillardir‖. Bu bilan E.Vohidov she`riyat faqat hamdu 
sanolar vositasi emas, balki uning vazifasi mudroq xalqning ko‗zini ochish, 
erishilgan g‗alabani asrab qolish va ko‗paytirishdan iborat ekanligini amalda 
isbotlay oldi va istiqlol she`riyatini odamlar yo‗lini yorituvchi mash‘alaga 
aylantirdi. Bu mash‘ala hanuz porlab, o‗z qutlug‗ vazifasini sharaf bilan bajarib 
kelayotir. 
Erkin Vohidov ijodining avvalgi bosqichlarida uchramagan murojaat usuli 
―Og‗riqli savollar‖, ―Davlat ishi‖, ―Shaharmi bu, qishloqmi bu…‖, ―Sen menga 
tegma‖, ―Bizdan keyin hech bir avlod qayta qurmasin‖ singari she`rlarida aniq 
ko‗zga tashlanadi. Ularda shoir-lirik qahramoni o‗quvchiga to‗g‗ridan to‗g‗ri 
murojaat qiladi, unga og‗riqli savollar berib, mantiqli javoblar kutadi. Ammo dilini 
qoniqtiradigan javob ololmay faryod chekadi. Binobarin, E.Vohidovning bu 
she`rlari inson qalbiga bevosita yo‗naltirilgan, inson sha‘ni uchun kurashadigan, 
inson shaxsiga nisbatan mehr bilan sug‗orilgan she`riyat ekanligini isbotlaydi. 
Erkin Vohidov bundan ko‗p yillar muqaddam: 
Shoirlik – bu shirin jondan kechmakdir, 
Limmo-lim fidolik jomin ichmakdir. 
Shoirlik – jigarni ming pora etmak, 
Bag‗ir qoni bilan satrlar bitmak. 
O‗zni tomchi-tomchi, zarra va zarra 
Elga qurbon qilib, eng so‗nggi karra – 
Armon bilan demak: ―Ey, ona yurtim, 
Kechir, xizmatingni qilolmay o‗tdim… 
deb yozgan edi. Bugun shoirning ulkan adabiy merosidan bahramand bo‗lish 
asnosida to‗la huquq bilan aytishimiz mumkinki, Erkin Vohidov xalqiga xizmat 
qila olgani uchun haqli ravishda ―O‗zbekiston xalq shoiri‖ unvonini oldi. ―Limmo-
lim fidoyilik jomini‖ ichgani va bu yo‗lda namuna ko‗rsatgani uchun muhtaram 
Prezidentimiz o‗z qo‗llari bilan ko‗ksiga ―Oltin yulduz‖ni qadab ―O‗zbekiston 
qahramoni‖ deb e‘lon qildilar. Xalqimiz va Vatanimiz oldidagi buyuk xizmatlari 
munosib taqdirlanib kelmoqda. Hozir Erkin Vohidov ijodi aynan shiraga to‗lgan 
payti. Bu fikrimizni shoirning keyingi paytda e‘lon qilgan she`rlari, publitsistik 
maqolalari, suhbatlari to‗la isbotlab turibdi. Ona xalqiga, Vataniga chinakam mehr 
qo‗ymagan ijodkor har qancha iste`dodga ega bo‗lmasin bunday mavqega erisha 
olmaydi. Mehr-muhabbati kuchli, sadoqati beqiyos bo‗lganligi tufayli Erkin 

---

21 
Vohidov xalqimizning chindan ham nihoyatda suyukli shoiri bo‗lib qoldi. Shoir 
o‗zbek she`riyatiga yangicha fikr, yangi shakllar, yangi obraz, yangicha ohang, 
yangicha usul va vositalar olib kirdi va uning tamoman yangilanishiga munosib 
hissa qo‗shdi. Shoir she`rlari ko‗ngillarga orom, ruhimizga ko‗tarinkilik, 
vujudimizga madad bag‗ishlaydi. Demak, shunday shoirni sevmaslik, asarlarini 
chin dildan suyib mutolaa qilmaslik mumkin emas! 
Adabiyotlar: 
1.
Vohidov E. Saylanma. Ikki jildlik. Birinchi jild. Muhabbatnoma. –
Toshkent: G‗.G‗ulom nomidagi Adabiyot va san`at nashriyoti, 1986.
2.
Vohidov E. Iztirob. –Toshkent: O‗zbekiston, 1992.
3.
Karimov N. Erkin Vohidov gulshani. To quyosh sochgayki nur. Erkin 
Vohidov hayoti va ijodi zamondoshlari nigohida. –Toshkent: O‗zbekiston, 2016.