Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
hansı səviyyədə cəmiyyətdə əməli şəkildə həyata keçirtmək
imkanı mövcutdur?
CAVAB:
Şiə təfəkkürü bir məntiqi təfəkkürdür ki, təlimat nöqtey-
nəzərindən həyata keçirtmək imkanı olub və vardır.
İmamət məsələsində şiənin baxışı Peyğəmbər (s)- dan sonra
cəmiyyətin dini və siyasi lideri o şəxs ola bilər ki, Peyğəmbər
(s)- ın insanlar üçün gətirdiyi bütün Əhkam və Üsul elmində
hamıdan elimli olsun. Tərəddütsüz
Peyğəmbər (s)- ın dövründə
bu xüsusiyyətlərə malik Əli (ə)- dan başqa heç bir şəxs yox idi.
Buna görə də Peyğəmbər (s) özündən sonra onu canişin təyin
etdi və sonra oniki nəfər olan Məsum İmamları tərtiblə bütün
cəmiyyət üçün bəyan etdi.
Əlbəttə bu onların Peyğəmbərə qohumluqlarına görə deyildi,
bəlkə bu onların mənəvi
və elmi bacarıqlarının xüsusiyyətlərinə görə idi ki, Allah təala
insanların içindən Peyğəmbərin canişinliyi üçün yalnız
səh:45
onları seçdi. Necə ki, Quran Peyğəmbərlərin canişinləri
barəsində belə buyurur”:
)1(
}َنیِمَلاَعْلا ی_لَع َناَرْمِع َلآَو َمیِهاَرْبِإ َلآَو ًاحوُنَو َمَدآ یَفَطْصا َهّللا َّنِإ{
“Allah təala Adəm, Nuh, İbrahim övladlarını və İmran ailəsini
aləmlər içərisində seçilmiş (üstün) etdi.
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
Əgər insanlar bütün işlərdə doğru yolda hərəkət etmək
istəyirlərsə onların ardınca getməli və onları özlərinin ağası
olaraq vacib şəkildə onlara itaət etməli olduqlarını bilməlidirlər
və onların işlərinə Peyğəmbər (s)- ın işləri kimi hörmət
bəsləməlidirlər. Bu halda şiə təfəkküründə bəyan ediləm
Əhkam və proqramlar xəyali və realliqdan uzaq olmayacaq və
onların həyata keçirtmək imkanı yaranacaqdır. Əksinə onlar əsl
İslam təlimləridir ki, əgər şərait yaranarsa bütün cəmiyyətlərdə
istifadə olunma qabiliyyətinə malikdir.
Əgər biz tarixin bəzi bölmələrində, bəzi kəslərin siyasəti
aydınlaşdıraraq əməli şəkildə onun qarşısını alırlar, bu onların
aydınlaşdırma bacarığının olmaması demək deyil, bəlkə bu
əhkam insanın reallıqlarını nəzərə alaraq seçilmişdir. Buna
görə bütün bəşəriyyət onun dalınca gedir- və şiə etiqadına görə
nəhayət ona çatılacaqdır. Bu iş Allahın axırıncı höccəti olan
Axiril Zaman tərəfindən həyata keçiriləcək və bütün bəşər bir
vahid nizamla idarə olunacaqdır.
Buna əlavə olaraq Peyğəmbərlər (s)-ın dəvəti haqqın bəyanı,
nicat və doğru
yolu nişan verməkdir. Əgər elmlə insanlar bunu
qəbul etməsələr, onlara demək lazımdır ki,
)2(
}ًاروُفَک اَّمِإَو ًارِکاَش اَّمِإ َلیِبَّسلا ُهاَنْیَدَه اَّنِإ{
“Biz doğru yolu ona göstərdik, istər şükr edən olar- qəbul edər-
istərsə də naşükür olar”.
Buna görə Peyğəmbərin vəzifəsi İlahi Əhkamını bəyan
etməkdir ki, buda əsl imamətdir. İnsanlardır ki, Peyğəmbərin
və Məsum İmamların dəvətini qəbul edib və onun icrasında
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
onlarla əlbir olamalıdır və bu işin onlar üçün aydınlaşmasına
şərait yaradacaqdır.
Məsum İmamlar (ə)- ın əməl və siyasətləri, əməli və nəticə
səh:46
1
-
[
1
. ]
Ali İmran surəsi, 33 ayə .
2
-
[
2
. ]
İnsan surəsi, 3 ayə .
verən, eyni halda reallıq olmuşdur.
Misal üçün Əmirəl Möminin (ə)- ın, Həzrət Müctəba və
Seyyidil Şühəda (ə)- ın bütün əməlləri zəmanəsinin şərtlərin və
reallıqın nəzərə alaraq öz işlərini həyata keçirtmişlər.
Məsələn Əgər İmam Həsən (ə) Müaviyyə ilə sülh etdisə o bütün
şəraiti nəzərdən keçirərək ən münasib yolu seçdi. İmam
Hüseyn (ə) da bilə- bilə Yezidə beyyət etməkdən imtina etdi və
Kərbəlaya gedərək o bütün müsibətləri qəbul etdi və nəhayət
öz məqsədinə çatdı. Bəli, əgər İmam Hüseyn (ə) başqa şəraitdə
olsaydı, yəni hökumətin ələ keçirtmək şəraitinin və vasitəsinin
yarandığını görsəydi, yenə də haqqı əldə etmək və Peyğəmbər
(s)- ın xilafətindən özgələri uzaqlaşdırardı. Amma onun dövrü
elə idi ki, bu məqsədi həyata keçirtməyin uyğun olmadığını
bilirdi və buna görə elə metoda əl atdı ki, İslam dünyasını ayağa
qaldırdı və İslamı canlandırdı. Doğrudur, zahirdə onlar xilafəti
ələ keçirə bilmədilər, amma bütün insanların qəlblərində
Müafiyyədən uzaqlaşdılar və Müaviyyənin İslam üçün planları
suya düşdü və sonralar bu iş barəsində belə dedilər:
Ziyaos-salehin
az.ziaossalehin.ir
ءاقبلا ینیسح و ثودحلا یدمحم
O biri Məsum İmamlar da
öz şəraitlərinə uyğun olaraq, öz
vəzifələrinə əməl edərək İslamı qorudular.
İmam zaman (ə)- ın zühuruna inam şiənin təsəlli qaynağı və
insanların müqavimət ruhu, səbr və dözümləri oldu və dinə
etinasızlıq və ümidsızliyin qarşısın aldı və bu bir etiqatdır ki,
şiəliyin təlim mətnlərində və mötəbər hədislərdə ona diqqət
olunmuşdur və bu İmam Baqir və İmam Sadiq (ə)- ın
zəmanəsində daha da diqqət mərkəzində oldu və insanların
zalım hökumdarların cinayyətlərinə görə şiəliyə doğru
qayıdışlar çoxaldı.
İnsanlar başa düşdülər ki, Peyğəmbərdən sonra bəzi
səhabələrin İmamətin əslində dəyişikliklərin olması İslamda
heç bir şeyi dəyişdirməyəcəyini güman edirdilər, amma sonra
necə faciələr yaratdılar və İslamı öz yolundan çıxartdılar və
xilafəti qəsb olunmasından tutmuş insanlara zülümlər edildi və
şeytana qayıdışlar oldu. Bu insanların İmamət barəsində
imanlarını gücləndirdi və başa düşdülər ki, yalnız bu əqidədir
ki, İslam
səh:47
proqramlarını həyata keçirdir və onu kədərli və təəssüblü
şəkildə sona çatdırır.
Buna görə Məsum İmamların hərəkət və rəftarları bir tərəfdən,
zalım və sitəmkar xilafət qəsbkarlarının rəftarları başqa
tərəfdən , şiə təfəkkürünün insanların qəlbinə daha çox nüfuz
etməsinə səbəb oldu və onun ardınca Məsum İmamlara dönüş
gücləndi və buradadır ki, biz görürük İmam Sadiq (ə) öz
Dostları ilə paylaş: |