Ziyaos-salehin az ziaossalehin ir

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
İstilah olaraq bu qrupa deyilir ki, bu hədisin izah və təfsir yolu 
bağlıdır  və  Əli  9ə)-ın  xilafəti  Allahın  əmri  kimi  vəhy 
olunmuşdur. 
)1(
}َکِّبَّر نِم َکْیَلِإ َلِزنُا اَم ْغِّلَب ُلوُسَّرلا اَهُّیأ اَی{ 
“Ey  Peyğəmbər!Allah  tərəfindən  nazil  olanları  kamil  şəkildə 
insanlara çatdır”! 
Hər halda müsəlmanlar iki qrupa bölündülər və həqiqətdə odur 
ki,  onlar  ki,  sünnəti  rədd  edərək,  şərhə  və  qiyasa  üstünlük 
verirlər,  bunlar  barəsində  “Əhli  Sünnət”  terminin  istifadə 
edilməsi düzgün deyil. Bəlkə bu ünvan o kəslərə verilməlidir 
ki, Qurana və Peyğəmbərin sünnətinə bağlı olub və olmuşlar. 
Eyni vaxtda o kəslər ki, bu cümləni
 “
للها باتک انبسح
 ”
bəhanə edərək 
müsəlmanları iki dəstəyə böldülər, burada əsas mövzu o idi ki, 
Peyğəmbər  (s)-  ın  risaləti  həmin  Allahın  kitabıdır  və 
Peyğəmbərin  sünnətinə  ehtiyac  yoxdur!  Hər  halda  bu  dəstə 
özlərinə  məxsus  fikir  tərzləri  ilə  Peyğəmbər  (s)-  ın
 
  Əli  (ə) 
haqqında dəqiq əmri ilə müxalifət etdilər. Amma Əli (ə)-ı ev 
dusdağı  etdikdən  sonra  bu  səhv  fikirlərlə  irəli  gedə 
bilməyəcəklərini və bu şüarı
 
 للها باتک انبسح söyləməklə cəmiyyətin 
əhkam problemlərini həll edə bilməyəcəklərını gördülər və
  bir 
çox
  mövzularda    Peyğəmbər (s)-ın sünnətinə geri döndülər. 
Əlbəttə şiə təfəkkürünün müxalifləri bu şüardan kifayət qədər 
bəhrələndilər  və  məlumatsız  və  ümumi  qrupları  aldatdılar  və 
Peyğəmbər  (s)-ı  vəsiyyətnamə  yazmaqdan  saxladılar,  onlara 
belə  deyirdilər:  Peyğəmbər  (s)-ın  Əli  (ə)-ın  xilafəti  barəsində 
əmrinə  ehtiram  göstərmək  lazımdır,  amma  Quran  əsas 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
mehvərdir deyib, bəhanə edərək onu kənara qoydular. Bunların 
əsas  hədəfi  “Qədir  hədisini”  və  “yəvmul  dar”-ı  və  başqa 
hədislərin önə çıxmamasını təmin etmək idi. 
Amma sonra hədissiz işləri idarə edə bilməyəcəklərini və hədis 
müqabilində  ictihadın mümkünsüzlüyünü gördülər və Allahın 
Əhkamınıa sahib çıxaraq izah və qiyasa üz tutdular və 
səh:33 
 
1
-
 [
1
 . ]
Maidə surəsi, 68 ayə . 
müxtəlif mövzularda şəkk- şübhə yaratdılar. 
Təşəyyu məzhəbinin və həmçinin İslamın yaranmasının tarixi 
hadisələrlə  heç  bir  əlaqəsi  yoxdur.  Əlbəttə  şəxslərin  siyasi 
vəziyyətlərinə  və  bəzi  hadisələrin  baş  verməsinə  tarixi 
hadisələr təsir etmişdir, amma bütün işlərdə bu əsl səbəb deyil, 
misal  olaraq:  İmam  Zaman  (ə)-ın  qeybinin  əsas  səbəb  və 
hikmətləri- bəzi xəbərlərə əsasən – zülümkar hakimlərə beyyət 
etməməsi  və  s  olmuşdur,  amma  o  həzrətin  var  olması  və 
qeydətin əsası mütəvatir hədislərə əsasən qəti olan bir əmr idi 
ki,  onun  proqramı  öncədən  müəyyən  olunmuş  və  müəyyən 
olunduğu  kimi  həyata  keçməkdədir.  Bu  o  demək  deyildir 
ki , 
  Imamət məsələsi tarix boyu tədriclə önə çıxmış və tarixin 
seyri onu zəruri və lazım etmışdir. 
Tarixi  təhqiq  edərkən  aydın  şəkildə  məlum  olur  ki,  xilafət 
barəsində  əhli  sünnə  cərəyanı  tarixi  silsilə  hadisələrinin 
səbəblərin  nəticəsində  əmələ  gəlmişdir.  Amma  şiə  təfəkkürü 
İmamət barəsində dəfələrlə söyləndiyi kimi behsətin başlaması 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
nəticəsində Allah təalanın əmri və Peyğəmbərin yol göstərməyi 
ilə bünövrəsi qoyulmuşdur. 
“Eyni  zamanda  şiə  təfəkkürü  tarix  yaradıb  nəinki,  onu  tarix 
yaradsın” 
Şiə təfəkkürünə müxalif olanlar deyirlər: Bu barədə Peyğəmbər 
(s)-ın yol göstərməsi olmamışdır, buna görə Peyğəmbər (s)- ın 
vəfatından  sonra  müsəlmanlar  arasında  təşviş  və  nigarançılıq 
artdı və onların bir şəxsi xəlifə təyin etmələrinə səbəb oldu və 
bu  iş  səqifədə  məlum  mübahisə  və  keşməkeşlərdən  sonra 
nəticədə  Əbubəkr  Peyğəmbər  (s)-  ın  yerinə  canişin  təyin 
olundu  və  sonra  cəmiyyətdə  baş  verən  hərcmərcliyi  və  xoşa 
gəlməyən  hadisələri  önləmək  üçün  Əbubəkr  Öməri  canişin 
təyin etdi və Ömər də altı nəfərlik şura təşkil etdi ki, özündən 
sonra canişin təyin etsinlər. 
Bütün bu hadisələrin
  xüsusi səbəbi var idi ki, siyasətə meyillik 
onların başında dururdu. 
Halbuki,  bu  baxışın  tərəfdarları  bu  mühüm  hadisəni  təbii 
qələmə vermək istəyirlər, amma həqiqətlər bu hərəkətin təbii 
səh:34 
olmasına  səhv  tutmağa  imkan  yaradır  və  şiə  baxışına  görə 
İmamət  barəsində  müxtəlif  tərəflərdən  təyin  olunma  imkanı 
yaradır. 
F) 
MƏZHƏBİN 
ƏSAIı 
ƏHLI- 
BEYT 
(ə)- 
İN 
RƏHBƏRLİYİNİN HİMAYƏTİDİR 

---

Ziyaos-salehin
                                                                               
az.ziaossalehin.ir
 
 
Əhli- Beyt (ə)- ın rəhbərliyinin himayət edilməsi başlanğıcdan 
islam  təliminin  əmrinə  əsasən  yerinə  yetirilir.  Səqifə  və 
Əbubəkrin  canişinliyi  ilə  müxalifət  edən  şəxslərin  məqsədi 
yalnız  dini  təkliflərin  və  Peyğəmbər  (s)-  ın  yol  və  təliminin 
qorunmasından ibarət idi. “ Şiənin əsli və üsulları”, “Şiə tarixi”, 
“Tarixdə şiə” və digər sünni və şiə kitablarına müraciət edərkən 
aydın olur ki, şiəliyin yüksəlişi bir məzhəbi məqsəd daşımışdır. 
Nəhcül  Bəlağə  kitabında  Əmirəl  Möminin  (ə)-  ın  xütbələri 
bunları  təsdiqləyir  ki,  Əhli-  Beyt  (ə)-  ın  həqiqi  mövqeyi 
insanların  maddi,  mənəvi  və  məzhəbi  rəhbərliyidir  ki, 
hökumətin bir şöbəsi kimi hesab edilir. 
səh:35 
səh:36 
2
. ŞİƏ VƏ SİLAHLI QİYAM 
İKINCI SUAL: 
Məsum İmamın şərtlərindən biri silahlı qiyamdırmı? 
Silahlı qiyam  mütləq şəkildə  hər şəraitdə  şiə proqramının  bir 
hissəsidirmi? 
Yəni  şiə  daim  zülümkar  hakimlərlə  silahlı  mübarizə  halında 
olmalıdırmı? 
Yoxsa bu mözuda həmçinin əmr be məruf və nəhy əz münkirdə 
bəyan olunan olan o şərt, əsas nəzər hesab edilir? 
Şiə Bəni Üməyyə hökumətinə qarşı silahlı qiyamda hansı rolu 
oynamışdır? 

---