ZüLMƏt gecəLƏR
Yüklə 5,34 Kb. Pdf görüntüsü
|
88 naqlar dinməzcə çaylarını içib, hardasa iyirmi dəqiqə, bəlkə də, bir az çox oturdular, sonra ayağa durub dedilər ki, evdə uşaqlar təkdi, fermanı yiyəsiz qoyub gəlmişik, biz gedək. Kiçik dayısı durdu ki, qonaqları yola salsın. Amma evdən çıxmağıyla da qayıtmağı bir oldu, gəlib dedi ki, bunlar and içməyə gə- liblər, özləri də getmirlər, qapıda durub gözləyirlər. Şər vaxtının aratoranında iki ana − oğurluqda şübhəli bilinən ferma müdirinin ağbirçək anasıyla onun hələ cavan gəlin olan anası həyətdə üzbəüz dayanmışdı. − Seyidgildə yasdı, indi gedib, onları narahat eləmək düz deyil, − ferma müdirinin anası dedi. − Oğlum çimib gəlib, − qay- da beləydi: and içən adam əvvəlcə çimib pak olmalıydı. − Qu- ran da gətirmişik, − arvad belə deyib, qoltuğunda saxladığı qə- zetə bükülü kitabı göstərdi. − Oğlum Qurana əl basıb, and içə- cək ki, sizin heyvanlardan xəbəri yoxdu. Biz elə iş tutmarıq, bala! Vallah, yatsaq, yuxumuza da girməz. Bərk təəccüblənəndə anası bir söz işlədərdi: vaye. O sözü yenə dedi: “Vaye! Balam, o nə sözdü, and içmək nədi? İkidən-birdən mənim ağzımdan elə sözmü çıxıb? Mən elə söz deməmişəm, ömür-billah demərəm də. Milisin gətirdiyi tula atıla-atıla gedib, toyuq fermasına girib deyə, elə bilirsiniz mə- nim ürəyimdə qaraltı qalıb, sizdən şübhələnirəm, eləmi? − Belə deyib, anası güldü. Sakitcə, amma ürəkdən güldü. Onun gü- lüşündə ironiya var idi, həm də elə güldü ki, elə bil dünya ve- cinə deyildi. − Mən sizdən iynənin ulduzucan da şübhələnmi- rəm, ürəyiniz buz kimi olsun. Bax o Allahın adı haqqı, dörd ba- lam var, onların ölmüşünə and olsun, düz sözümdü!” − Anası belə deyib, mövzunu dəyişdi, qonaqlara qoşulub, danışa-danışa doqqaza tərəf yönəldi. Yenə də heç bir şey olmayıbmış kimi, gülə-gülə ferma müdirinin anasından soruşdu ki, gəlin necədi, deyəsən onun vaxtına az qalıb, eləmi?Ağbirçək arvadın bu yer- də eyni açıldı, gülümsəyib: 89 − Hə, az qalıb, başına dönüm, bugün – sabahlıqdı, − dedi. − Uşaqlar körpədilər, gəlin də ağırayaqdı, fermanı yiyə- siz qoyub gəlmişik, ona görə də ləngiyə bilmədik. Heyvanların axtarışı heç bir nəticə vermədi: beş qoyun elə bil yağlı əppəyə dönüb, yoxa çıxmışdı, “gördüm” deyən də yox idi. Bir həftədən, ya da, bəlkə, on gündən sonra qonum-qonşu da axşamtərəfi onlara yıgışmadı; görünür, hamı əlini üzmüşdü. Həftələr keçdi. Havalar soyumuşdu artıq, günlər gödə- lib, bir tikə olmuşdu və camaat buna da deyinirdi: “Belə də iş olarmı? Günün çıxmağıyla batmağı bir olur.” Qapıda heyvan da yoxdu ki, otarasan, axşamlar cama- atın uşaqlarına qoşulub, yaylıma gedəsən, orda oynayasan, danışıb-güləsən, başın qarışa, eynin açıla. Bir az toyuq-cücədi, şər qarışan kimi hinə doldurub, dörd uşaq və ana yığışırlar peçin qırağına. Evdə oturmaqdan adamı qara qaramat basır. Gecələr də o qədər uzanıb ki, yatmaqla qurtarmır. Süfrə təzəcə yığışdırılıb, axşam yeməyini yeyiblər artıq − anaları əriştə bişirmişdi. Qonşuların bəzilərində radio var, onlarda isə yoxdu. Olsaydı, adam heç olmasa qulaq asardı, başı qarışardı. Qablar yığışdırılandan sonra (gecə vaxtı qab yumur bunlar, gündüz vaxtı aparıb, arxın üstündə yuyurlar) anayla böyük qız peçə lap yaxın oturub, pambıq didirlər, oğlanlar neft lampasının işığında yazır, oxuyur, − dərslərini hazırlayırlar. Yalnız kiçik qız özünə bir məşquliyyət tapa bilmir və yəqin elə bu bekarçılığın nəticəsidi ki, bir az ora-bura vur- nuxandan sonra anasına qısılıb deyir: − Qoyunlarımızı da oğurladılar... Bir anlığa hamı əl saxlayıb, heyrət içində qıza baxdı, çünki hər birinin ürəyindən keçəni dedi qız. Özü də elə dedi, bundan yaxşı demək, bəlkə də, mümkün deyildi. Bəli, həqiqət belədi: üzə vurmasalar da, hamısı o barədə fikirləşirdi. Bəs ne- cə, beş qızılyelin qoyun gedibdi bu qapıdan, bunu unutmaqmı 90 olar? Uşaqların sevinci, ananın ümidləri oğurlanıbdı, bunu yaddan çıxartmaqmı olar? Kiçik qız “qoyunlarımızı da oğurladılar...” deyib köv- rəldi və anasına qısılıb hönkürdü. Bir faciə səhnəsiydi bu, mətn də, aktyor ifası da gözəl idi, çox güclü də effekt yaratdı: hamı- nın qəlbi qanadı. Axşam vaxtı bu söz gərək heç deyilməyəydi, amma deyilib artıq və ananın qəlbi kövrəlibdi − pambıq didə- didə dodağının altında zümzümə eləyib gileylənir: – Gəldilər, qapını çaldılar-çapdılar. Bu il mənim də qa- pımda quzu mələyəcəkdi, neçə illərdi ağartı üzünə həsrət qalan balalarım süd içəcəkdi, qatıq yeyəcəkdi. Mənim də balalarım camaatın uşaqlarına qoşulub, quzu otarmağa gedəcəkdi. Qoymadılar... Uşaqlıq və gənclik illəri çox ağır keçmiş bu qadının hə- yatı özü də bir faciədir, indi dərdi açılıbdı və öz-özünə giley- lənib ağlayır, heç kimə gücü çatmayan zəif bir insan Allahı ittiham eləyir: “Mən sənə neyləmişəm, Allah? Niyə qoymursan qırışığım açıla, başımı qaldırıb, gen dünyaya baxam? Bu, bir belə çal-çarpaz dağlar nədi üstbəüst çəkirsən mənim sinəmə? Bilmirəm, baş götürüb, sənin əlindən hara qaçım ...” − Belə deyib, acı göz yaşlarını sel kimi tökürdü ana. Uşaqlar da öz- lərini saxlaya bilməyib, ona qoşulurdular. − Ürəkparçalayan bir mənzərəydi və eyni ssenari üzrə hər gün təkrar olunurdu. Ağlayıb, nəhayət, yorulan ana, balalarını sakitləşdirməyə ça- lışır: “Bəsdir, ağlamayın! Özünüz də durun çıxın dəhlizə, su tökəcəm, əl-üzünüzü yuyun. Gözüyaşlı yatmayın, günahdı,” − deyirdi. Bəzən də özüylə bacarmırdı, belə olanda evin böyük oğlu − uşaqların böyüyü anasına yaxınlaşıb, əlini onun çiyninə qoyur, hıçqırıqlar içində boğula-boğula: “Bəsdir, ana! Ağla- ma, bəsdir! Özünə yazığın gəlsin, bizə yazığın gəlsin. Ağlama, bəsdir!” − deyirdi. Amma çox vaxt bunun da köməyi olmurdu, əksinə, ana daha da kövrəlirdi. Onların nələr çəkdiyini bir Yüklə 5,34 Kb. Dostları ilə paylaş:
|