1 Ramiz Də
Yüklə 2,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
38 suz səyahətdən sonra məcburiyyət qarşısında qalıb “Trini- dad”ı yenidən Molluk adalarına tərəf döndərir. Orada portuqallar gəmini ələ keçirir və ağır xəstə olan Pankaldo əsirlikdə vəfat edir. Səyahətdən qayıdan Rodriges eşidir ki, üç yaşında oğlu var. Seviliyada olarkən onun ikinci oğlu Fernan dünyaya gəlir. Artıq Kortesin Meksikadakı uğurları bütün Avropaya yayılmışdı. Onun kampaniyonlarının orada yaxşı var-dövlət qazanması İspaniyada bir çox zadəganları, konkistadorları və cəngavərləri şirnikləndirib Yeni Dünya sahillərinə cəlb edirdi. Rodriges də öz ailəsi və kiçik qardaşı Sebastyanla birlikdə 1525-ci ilin yazında Panamaya yola düşür. Bəxtlərini sınamaq üçün hər iki qardaş Peru dövlətinə yürüş etməkdən ötrü Panamanın qubernatoru Pedrarias Avilanın dəstəsinə qoşulurlar. İlin axrında Rodrigesin üçüncü oğlu Xuan anadan olur. Estremaduralı çoban Fransisko Pisarro Avila ilə danışıb, ikinci dəfə Peruya yürüşə hazırlaşır. Yalnız 1526-cı ilin noyabrında hər iki qardaş Pisarronun dəstəsi ilə Peruya yola düşür. Bu ekspedisiyanın heç bir uğurlarını görməyən hər iki qardaş, Panamadan gələn elçi ilə (Avila 1527-ci ilin avqustun 29-da vəfat edir və Panamaya təyin olunmuş yeni qubernator bu “ağılsız” ekspedisiyanı geri qaytarmaq üçün Tumako buxtasına öz elçisini göndərir) Pisarronu ağır şəraitdə qoyub, ekspedisi-
39 yanın bir çox iştirakçıları ilə bərəbər Panamaya qayıdır. 1528-ci ildə Pisarro özü Panamaya qayıdır və borclarına görə kreditorlarının şikayəti ilə həbsə alınır. Gələn ildə Rodrigesin Ernando adlı dördüncü oğlu olur. Hər iki qardaş ailələrini dolandırmaq üçün Panamada gəmi qayırma ilə məşğul olurlar. Heç bir irəliləyişə rast gəlməyəndə onlar ikinci dəfə bəxtlərini sınamaq üçün yenidən Pisarro ilə (bu səyahətdə F. Pisarronun üç qardaşı: Ernando, Xuan və Qonsalo iştirak edirlər). 1530-cu ilin dekabrın 27-də üç gəmidə Panamadan Peruya yola düşürlər. 1532-ci ilin noyabrın 15-də F. Pisarro öz dəstəsilə Kaxamarka şəhərini, bir neçə aydan sonra isə inklərin şahı Ataualpanı xəyanətkarcasına ələ keçirir. 1533-cü ildə Ataualpa edam olunur və həmin ilin noyabrın 15-də ispan- lar İnk imperiyasının paytaxtı Kusko şəhərini ələ keçirirlər. Bütün bu hadisələrdə Kartahena qardaşları fəal iştirak edirlər. Sonra qardaşlar 1535-ci ildə Diyeqo Almaqronun Çili yürüşündə iştirak edirlər. Almaqro Peruya qayıdan zaman artıq ölkənin bir hissəsini Ataualpanın qardaşı oğlu Manko Kopakın başçılığı altında üsyan bürünmüşdü və yarım il idi ki, Kusko şəhərini mühasirə altında saxlayır- dılar. Ernando və Qonsalo Pisarro qardaşları çüzi adamlarla müdafiə olunur, Xuan isə şəhərdən çıxan zaman döyüşdə həlak olmuşdur. 1537-ci ilin aprelin 18-də Almaqro,
40 Kuskonun mühasirəsini yarmaq üçün, Manko Kopakın qoşununa öz dəstəsi ilə hücum edir. Həmin döyüşdə Rodrigesin kiçik qardaşı Sebastyan həlak olur. Rodriges ailəsini Limaya gətirmək üçün Panamaya yollanır və orada böyük qardaşının həlak olduğunu eşidir. Xuan Kartahena 1525-ci ildə Filippinə təşkil edilmiş, Loaysa və El-Kanonun başçılıq etdikləri ekspedisiyada iştirak edir. O, 1526-cı ilin iyulun əvvəlində Fransisko Osesin başçılıq etdiyi “Santo-Lesmes” gəmisində Sakit okeanda bütün heyət ilə birlikdə yoxa çıxır. Xuanın həyat yoldaşı Marqarita Mendos “Yukatan” gəmisində Seviliya- dan Panamaya yola düşərkən Kuba sahillərində qəzaya uğrayıb həlak olur. Rodrigesin 1538-ci ildə beşinci oğlu Leon (Migelin atası) anadan olur. Elə həmin ildə F. Pisarronun dəstəsi arada olan düşmənçiliyə görə, Kusko şəhərində Almaqro- nun dəstəsinə hücum çəkib onları darmadağın edir, Alma- qronun özünü isə edam etdirir. Rodriges axır zamanlar Almaqronun dəstəsində olduquna görə, oğulları Kamaço ilə Xuan həbsə alınırlar. O, Fransisko və Qonsalo Pisarro qardaşları ilə yaxından tanış olduğuna görə, Kartahena nəsli azadlığa buraxılır. Diyeqo Almaqronun adamları sui-qəsd təşkil edərək, 1541-ci ilin iyunun da Limada F. Pisarronun evinə hücum
41 edir və onu bir neçə tərəfdarları ilə birlikdə öldürürlər. Perunun qubarnatoru edam edilmişin oğlu balaca Diyeqo Almaqro təyin edilir. Həmin günü Rodrigesin böyük oğlu Kamaço F. Pisarronun evində müqavimət göstərən zaman Almaqroçular tərfindən öldürülür. Lakin çox keçmədən Belalkasar və sağ qalmış Pisarroçular kiçik Almaqronu ələ keçirib, onu hakimlərə təhvil verirlər. Qanun çərçivəsində onu 1542-ci ilin sentyabrında edam edirlər. Çilinin zəbt edilməsi üçün 1540-cı ilin yanvar ayında, böyük Almaqronun yol-yoldaşı, sonradan F. Pisarronun tərəfinə keçmiş Pedro Valdiviya yola (Rodriges həmin ekspedisiyada iştirak edir) düşür. 1541-ci ilin fevralın 12-də onlar Santyaqo şəhərinin əsasını qoyurlar. 1545-ci ildə, Qonsalo Pisarronun qaldırdığı üsyanı yatırtmaq üçün Pedro Valdiviya Peruya çağrılır. 1547-ci ildə Valdiviya Çiliyə qayıdır və azadlıq aşişəri olan araukanlara qarşı müharibəyə başlayır. Həmin müharibə zamanı Rodrigesin iki qardaşı oğlu həlak olur. 1550-ci ildə oktyabrın 5-də Bio-Bio çayının mənsəbində Konsepsion şəhərinin əsasını qoyurlar. Rodrigesin həyat yoldaşı və mərhum kiçik qardaşının həyat yoldaşı bir xəbər öyrənmək üçün Konsepsiona yola düşürlər. Şəhərə çatar-çatmaz onların hər ikisi araukanların hücumu nəticəsində həlak olurlar. 1553-cü ildə araukan- ların müvəffəqiyyətli hücumları zamanı Rodrigesin üçüncü
Yüklə 2,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|