1 Ramiz Də
Yüklə 2,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
46 gələcəkdə tez bir zamanda şan-şöhrət qazanacaq. Çünki o, indidən iri ekspedisiyalarda iştirak etmək üçün böyük bir canfəşanlıqla məşqlər edir və hazırlıq işləri görürdü. Migel bu haqda özünü büruzə verməsə də, babası bunu hiss edirdi. - Sinyor Kartahena, sabahınız xeyir, - deyə kapitan üzrxahlıqla qocanın fikrini dağıdıb, mərhəmətlə baş əydi, sonra onun qarşısında dayanıb ehtiramla sözünə davam etdi. - bağışlayın, sizə mane oldum. Ancaq məni maraqlan- dıran bir-iki məsələ var, onlar barəsində sizin fikrinizi bilmək istəirəm. - Buyurun! - deyə qoca səyyah tərəddüd etmədən dil- ləndi. - Sinyor Kartahena, deyilənə görə İnk imperiyasının axrıncı hökmdarı Ataualpa Fransisko Pisarroya əsir düşən- də, onun azad olunması üçün hindular imperiyanın qiymətli metallarını Kaxamarkaya toplamağa başladılar. - deyə kapitan Markos aludəliklə sözə başladı. - Həmin əməliyyat- da iştirak edən hər bir yüksək vəzifəli konkistadorlar, özlərinə Kaxamarkada külli-miqdarda var-dövlət topladılar. Bu həqiqətən də belədir. Lakin sizdə bu halı hiss etmək olmur. Sizin dövlətiniz necə vardısa, elə də qalıb. Bu sözlərldən sonra qoça səyyah həmsöhbətinin üzünə fəhimisizliklə nəzər yetirib və heç bir şübhə doğurmamaq üçün təmkinlə dedi:
47 - Sinyor kapitan, bu həqiqətən də belədir. Hər bir adam əldə etdiyi vəsaiti, gəlir əldə etmək cürbəcür ekspedisiya- lara sərf etmişdir. Kim isə xeyir götürüb, kim isə yox. Mən öz vəsaitimi, Araukan ölkəsini zəbt etmək üçün, oraya təşkil edilmiş Pedro Valdiviyanın başçılıq etdiyi ekspedi- siyaya sərf etmişdim və həmin ekspedisiya araukanlar tərəfindən darmadağın edildiyi üçün mənim pullarım batdı. Valdiviyadan əvvəl isə vəsaitimin bir hissəsini Diyeqo Almaqronun da ekspedisiyasına sərf etmişdim və onda da heç bir şey əldə edə bilmədim. Haqqına danışsam, ekspedi- siyalar zamanı qazandığım pulların bir hissəsinə “Krallar şəhəri” olan, yeni salınmış Lima (Lima şəhərinin əsası 1535-ci ilin yanvarın 5-də F. Pisarro tərəfindən qoyulmuş- dur) şəhərində (sonradan Lima Perunun paytaxtı elan olu- nur) ev saldırım. Həmin evdə hazırda mənim kiçik oğlum, Migelin atası Leon yaşayır. Qalan pullarıma isə buradakı torpağı alıb bu evi tikdirmişəm. O, ki qaldı Ataulpanın İnk imperiyasının axrıncı varisi olması, bu düzgün nöqtəyi- nəzər deyil. Ataualpa qüdrətli və nəhəng İnk imperiyasının şahı olub. Onun edam olunmasından sonra taxt-taca Ataualpanın özü tərəfindən öldürülmüş qardaşı Uaskarın oğlu Manko Kopaka, qüdrətli və nəhəng yox, zəifləmiş və parçalanmış İnk imperiyasının şahı təyin edilir. Bu işdə Fransisko Pisarronun böyük rolu olur.
48 - Sinyor, demək istəyirsiniz ki, konkistadorlar qazandıq- ları kapitalı elə oradaca qoyublar? - deyə kapitan qoca ilə razılaşmadı. - Hamısı yox, amma onların səksən faizi öz kapitallarını orada dövriyyəyə buraxıblar. - Rodriges qamətini düzəl- dərək, təkildə cavab verdi və üzünü kapitandan çəkib təmkinlə sözünə davam etdi. - Kortesin iştirakçıları, Astek- lərin dövləti işğal olunanda, Pisarronun Perudakı iştirakçı- larına nisbətən həddindən çox özləri üçün kapital mənimsə- mişdilər. Bunu elə-belə də bilmək olur. Fikrin verin, İspani- yada Kortesin iştirakçıları yaxşı yaşayır, yoxsa, Pisarronun iştirakçıları? Halbuki İspan xəzinəsinə biz Kortesdən çox xeyir vermişik. Sanços gəlib Rodrigesgili nahar yeməyinə dəvət etmə- səydi, onların söz mübadiləsi hələ bir neçə saat davam edəcəkdi. Bu haqda söhbət etmək qocanın lap ürəyindən idi. Belə söhbətlərdən sonra o, sanki cavanlaşır və bir anlığa yenə də Yeni Dünya sahillərində olmaq istəyirdi. Heyfslənirdi ki, həddindən artıq qocalıb. Nahar yeməyindən sonra kapitan Markos qohumlarıgilə getdi. Migel də atları gəzdirmək üçün Sançosa müvafiq sərəncam verdi. Özü isə dostu ilə birlikdə bəzi şeyləri müəyyənləşdirmək üçün babasının yanına yollandı. Rodri- ges həmişəki kimi aynəbənddə əyləşib yola baxırdı. Migel
49 babasının diqqətini özünə cəlb etmək üçün yalandan öskürdü. Babası ona tərəf dönən kimi Migel ehtiramla dedi: - Babacan, mən indi başa düşdüm, sən nə üçün məni Yeni Dünya sahillərinə göndərmək istəyirsən? Şan-şörət üçün. Mən kapitan Markosun yanında demək istəmirdim. Amma bildirmək istəyirəm ki, mən heç vaxt səni burada tək qoyub, Barselonanı tərk etməyəcəm. - Migel, höcət eləmə, - deyə qoca həqarətlə dilləndi. - bu evdə qərarı mən verirəm, sən yox. İndi səninlə bu haqda söhbət etməyə mənim halım yoxdur. Get, başqa vaxt söhbət edərik.
Elə həmin an Migelin gözlərinə babasının ciddi baxışları dəydi. Bu baxışların qarşısında o, bir söz belə deyə bilmədi. Babası ilə höcət etmək artıq şey idi. Məhz bundan sonra Migel babasından üzr istəyib otağı tərk etdi. İki saatdan sonra Migelgil evlərinə qayıtdılar. Səhərki söhbətdən nigaran qalan Rodriges söhbəti davam etdirmək üçün nəvəsini öz yanına çağırdı, Səhərkinə nisbətən Migel bu dəfə özünü babasının yanında sıxılmış kimi hiss edirdi. Rodriges ona nəzər salmadan təmkinlə dedi: - Migel, başa düşürsən, mən səni dünyada xoşbəxt görmək istəyirəm. Mən istəyirəm ki, sənin adın məşhur dəniz səyyahlarının adı ilə bərabər çəkilsin. Sən yeni Yüklə 2,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|