1."İnformasiya cəmiyyəti" anlayışını açıqlayın

23. G2B nədir?
24. G2C nədir?
25.G2G nədir?
Sual 24-25-26
“Elektron hökumət” nəyə deyilir?
Dünyanın müxtəlif ölkələrində və ilk olaraq ABŞ və Böyük Britaniyada e-hökumətə ümumilikdə dövlətin fəaliyyətinin keyfiyyətinin artırılmasına istiqamətlənmiş bir konseptual sənəd kimi baxılır. Əsas mahiyyəti isə budur ki, müxtəlif səviyyəli dövlət qurumları müasir informasiya texnologiyalarında istifadə edərək vətəndaşlara şəffaf, qərəzsiz informasiya və xidmətlər təklif edir.
Bəs elektron hökumət bizə nə verir və klassik hökumətdən fərqi nədədir?
E-Hökümət layihəsi, ən geniş mənasıyla daha yaxşı bir hökümət quruluşunun yaradılması məqsədini daşıyır. E-hökümətin təqdim edəcəyi təməl xidmətlərin istiqaməti beş qrupda toplanır.
Bu qruplar aşağıdakı kimidir:
1. Hökümətdən-hökümətə (G2G);
2. Hökümətdən-vətəndaşa (G2C);
3. Hökümətdən-sahibkara (G2B);
4. Sahibkardan-hökümətə (B2G);
5. Vətəndaşdan-hökümətə (C2G)
Bunları açmağa çalışaq.
Hökümətdən-hökümətə (G2G) – Müxtəlif dövlət orqan və strukturlarının öz aralarında olan qarşılıqlı münasibətlərdir. Bu münasibətlərdə dövlət orqan və strukturlarının arasında idarəetmə qanunlar, siyasətin inkişafı, dövlət qulluqçuları, iqtisadi inkişaf proqramları və layihələri ilə bağlı məlumat mübadiləsini nəzərdə tutulur.
Hökümətdən-vətəndaşa (G2C) – Bu, bir hökumət və fərdi şəxslər və ya vətəndaşlar arasında arasında əlaqədədir. Buraya pulsuz onlayn iş axtarışı, xarici pasport, doğum və ya nikah şəhadətnaməsi, sosial təminat, şəxsiyyət vəsiqəsi və s. kimi şəxsi sənədlərin təmin olması aiddir.
Hökümətdən-sahibkarlığa (G2B) – Bu əlaqələrə sahibkarlar, biznes və korporasiyalar tərəfindən istifadə olunan məlumatların, xidmətlərin, o cümlədən təsis sənədlərinin verilməsi, biznes lisenziyalarının alınması, gömrük bəyannamələri, biznes qanunları və qaydaları, əmək haqqı hesabatı, patentlərin, VÖEN-lərin, ticarət nişanının verilməsi, biznes və ya təşviq proqramları, kiçik sahibkarlığa dəstək, fakturaların elektron idarəedilməsi, biznes siyasəti və işçi qüvvəsi məlumatları daxildir.
Sahibkarlıqdan-hökümətə (B2G) – Vergi və müxtəlif ödəmələr, dövlətlə əməkdaşlıq, dövlət layihələrinə dəstək, tenderlərin keçirilməsində təşəbbüs, müqavilələrin imzalanması, statistik məlumatların paylaşılması və s.
Vətəndaşdan-hökümətə (C2G) – Vergi, cərimə, əhalinin siyahıya alınması, ictimai münasibətin öyrənilməsində dövlətə informasiya dəstəyi, səsvermə və digər vasitələrlə dövlətin idarəetmə və xarici siyasətini formalaşdırma, qərarqəbulu prosesinə təsir, dövləti müxtəlif xidmətlər üçün təşviq etmək və s. daxildir.
Bununla da elektron hökumətin aşağıdakı üstünlüklərin cəmləmiş oluruq.
1. Vətəndaşlara yüksək keyfiyyətli xidmətlər təqdimetmə
2. Biznes, vətəndaş və hökumət əməkdaşlığını yaxşılaşdırma
3. Qaydalara riayəti rahat tənzimləmə
4. Şəffaf hesabatlılıq nümayiş etdirmə
5. Vətəndaşların hökumətə inteqrasiyasını təminetmə
6. Səmərəlilik və performansda artım
7. Daha az resurs ilə daha çox nəticə
8. Təkrarlanan prosedurların ləğv edilməsi
9. İnformasiya təhlükəsizliyinin təmini
10. Brokratik prosedurların minumlaşdırması
Bundan əlavə E-hökümətə keçərkən atılması lazım olan əsas addımlar isə bu şəkildə sıralana bilər:
1. Hüquqi İnfrastruktur;
2. Texnoloji İnfrastruktur
3. E-hökümətin Maliyyəsi;
4. Xidmət infrastrukturunu yaratmaq;
5. Təhlükəsizlik və Məxfilik;