Aqşin Babayev
Yüklə 5,04 Kb. Pdf görüntüsü
|
_______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 25 Tale belə gətirdi ki, mən 1972-ci ildə Türkiyəyə işləməyə getdim. Üç il İskəndərunda yaşadım, İstanbulda oldum. Dəfələrlə Ankaranı, İzmiri, Adananı, Konyanı gəzdim və hər yerdə bir təkzibedilməz həqiqətin şahidi oldum: Türk xalqı Nazimi sevir. Hətta, əvvəllər mənə “Bizdə vətən xaininin kitabı satılmaz” deyən kitabçı da sonralar mənim üçün İstanbuldan Nazim Hikmətin şeir kitablarını gətirməyə başlamışdı. Türkiyəyə gedəndə atamdan soruşdum: “Sənin üçün Türkiyədən nə gətirim?” Atam “türk fəsi gətir” dedi. Bakıya dönəndə türk fəsini gətirdim, mahud parçadan tikilmiş tünd qırmızı rəngdəydi. Atam güzgü qabağında özünə baxdı və “sağ ol, oğlum” dedi. Soruşdum: “Deyəsən türkləri çox istəyirsən, hə?” Belə cavab verdi: “Türklər olmasaydı, heç sən də olmazdın. 1918-ci ilin mart ayında türklər Bakıya gəlməsəydi, ermənilər bizi tamam qıracaqdılar.” Yeri gəlmişkən deyim ki, Türkiyə türkcəsinə, türk ədəbiyyatına, türk tarix və mədəniyyətinə olan dərin məhəbbəti mən ta uşaqlıq illərindən ailəmizdə hiss etmişdim. Atam və əmim Ziya Paşanın, Əbdülhəq Hamidin, Recaizadə Mahmud Əkrəmin, Tevfiq Fikrətin, Rza Tevfiqin əsərlərini oxumuşdular, əzbər bilirdilər. Atam Əbdülhəq Hamidin “Məqbər”ini əzbərdən deyirdi. Səsi indi də qulaqlarımdadır... ...Nazim Hikmət gəncliyindən son nəfəsinə qədər Azərbaycanla bağlı olmuşdur. Onun təkcə şeirlərində deyil, müxtəlif məqalə və çıxışlarında da Azərbaycan, onun sənət xadimləri xüsusi yer tutmuş, şair sənətkarlarımız haqqında həmişə sonsuz məhəbbətlə söz açmışdır. Şairin "Neftə doğru", "Bayramoğlu", "Arpa çayının iki yanı", "Bəhri- Xəzər " və s. bu qəbildən olan şeirlərində Azərbaycana bağlılıq, heyranlıq, məhəbbət hiss olunur. Aqşin Babayev_______________________________________________ 26 Məlumdur ki, Nazim Hikmət Vətəninə döndükdən sonra, müxtəlif təzyiqlərə məruz qalmış, nəhayət, 1938-ci ildə, mütərəqqi fikirlərinə görə həbs edilmişdi. On üç il həbsxanada yatan, hər bir işgəncəyə dözən, zindanda olanda da yaradıcılığından və mübarizəsindən ayrı düşməyən, "İnsan mənzərələri" dastanını qələmə alan, "Bir aşk masalı", "Yusif ilə Züleyxa" pyeslərini yaradan Nazim Hikmət son dəfə Moskvaya gələrkən onun ən böyük arzularından biri yenidən Bakıya qovuşmaq idi. Bu arzusuna yalnız 1957-ci ildə çatdı. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, Nazimin təkcə poeziyasında deyil, məqalə və çıxışlarında da Azərbaycana böyük sevgi vardır. Onun Füzuli, Vaqif, Sabir, Cəlil Məmmədquluzadə haqqında söylədiyi fikirlər, Azərbaycanın şəhərlərinə səyahətləri zamanı qələmə aldığı ürək sözləri bu gün müxtəlif kitablarda əks olunub. Belə xatirə və çıxışlarda Nazim, bənzərsizliyi, orijinallığı ilə seçilir. Füzuli haqqında dediyi sözlər: "Füzuli hansı sultanın zamanında yaşamış, birdən ağlıma gəlməyir. Sultanın adını da xatırlamıram. Hələ o dövr vəzir-vüzərasının adlarını məktəbdə öyrətdikləri halda, çoxdan unutmuşam. Bəs Füzulinin salamını almayan bu övqaf məmurları? Kim bilir, özlərini nə böyük adam saymışlar? ...Amma xalq - azərbaycanlı, türk, fars, alban, bolqar olsun, Füzulinin salamını o sağkən də, ölümündən dörd yüz il sonra da hədsiz bir sevinclə alır, alacaq. Füzulinin min il sonra da bir insana salam verməsi o şəxs üçün böyük bir şərəf olacaq. Salamını aldıq, alacağıq, əleyküməssalam, böyük ustad!" "Füzulini nə üçün sevirəm? Çünki o, sevməyi, sevda yolunda yanıb kül olmağı bütün böyük şairlərimizdən daha güclü, daha dərin bacara bilmişdir." _______________________________________________ Nazim Hikmət qalaktikası 27 M. Ə. Sabir haqqında dediyi ürək sözləri: "Sabir haqqında cildlərlə əsər yazılmış, cildlərlə də yazılacaq. Sabirin mübarizəsinə vurğun olduğum qədər o mübarizəni apararkən göstərdiyi ustalığa, işlətdiyi dilə heyranam.” Nazim Hikmətin bəstəkarlarımızdan Qara Qarayev, Fikrət Əmirov, şair Rəsul Rza, yazıçı Mehdi Hüseyn və başqa sənət xadimlərimiz haqqında məhəbbət dolu sözləri dövri mətbuatımızda çap olunmuş, televiziya və radio ilə dəfələrlə səslənmişdir. ( Bu haqda “100 yaşlı Nazim Hikmət” kitabımda yazmışam). Bakıya etdiyi son səfərlərdən birində müxbirin "Bakıda Sizə nə xoş gəldi?" sualına Nazim Hikmət belə cavab vermişdir: "Təəssüratım sonsuzdur! Mən konsertdən vəcdə gəlmişəm. Azərbaycan xalq mahnı və rəqslərinin mahir ifaçılarını, tarzən və kamançaçılarını dinləmək mənə müyəssər oldu. Professor Bülbül, Xan Şuşinski, Şövkət Ələkbərova oxudular. Onları dinlədim və düşündüm; mən nə qədər dövlətliyəm! Çox dövlətli! Axı elə adamlar var ki, yalnız Çaykovski, Şopen və Bethoveni başa düşürlər. Onların musiqisi mənə çox yaxın və əzizdir. Ancaq mən müdrik və istedadlı xalqın yaratdığı muğamı, musiqini də anlayıram və sevirəm. Qara Qarayev və Fikrət Əmirov kimi bəstəkarlarla fəxr edirəm." "Azərbaycan musiqisi ulu çinar kimidir. Kökləri Azərbaycan torpağının, xalqının dərinliklərindədir, gövdəsi dostluq, nikbinlik, ümid kimi sağlam yekparədir." Nazim Hikmətin 1927-ci ildə Bakıya gəlişi, 1928-ci ildə onun ilk kitabının Azərbaycanda nəşri poeziyamıza yeni nəfəs, yeni ruh gətirmişdi. Sonrakı illərdə bu ruh, bu yeni nəfəs Azərbaycan şairlərindən Mikayıl Rəfilinin, Süleyman Rüstəmin, Səməd Vurğunun, Rəsul Rzanın, Nigar Yüklə 5,04 Kb. Dostları ilə paylaş:
|