Az ərbaycan Respublikası Sə hiyy ə Nazirliyi kollegiyasının 29 mart 2010 -cu IL tarixli

 

15 

Cədvəl 2. 

Mikrositar 

anemiya (+/- 

hipoxrom; 

MCH < 27 pq 

MCV < 80 fl) 

Normositar anemiya 

MCH = 80-100 fl 

Makrositar anemiya 

MCV >100fl 

Meqalo-blast 

qeyrimeqalo-

blast 

Əsasında 

həmişə 

dəmir 

defisiti durur 

(ya 

ehtiyatların 

azalması, ya 

da istifadə 

edilməsinin 

pozulması 

səbəbindən) 

İnkişafın patogenetik 

mexanizmləri 

Əsasında qan 

hüceyrələrində 

DNT-nin 

sintezinin 

pozulması 

durur, sümük 

iliyində 

meqalo-blastlar 

mövcuddur 

Qan 

hüceyrələrin-

də DNT-nin 

sintezinin 

pozulması 

durur, sümük 

iliyində 

meqaloblast-

lar mövcud 

deyil 

Sümük 

iliyində 

eritropoe-

zin 

artması ilə 

Sümük 

iliyində 

eritropoezin 

azalması ilə 

1.DDA 

(xronik dəmir 

defisitli 

anemiya) 

2.XXA 

(xroniki 

xəstəliklərdə 

anemiya) 

3.Talassemiya 

4.Digər nadir 

mikrositar 

anemiyalar 

1.Hemoliz 

2.Kəskin 

qan itirmə 

1.Sümük 

iliyinin özəl 

xəstəlikləri 

(leykozlar, 

mieloma, 

aplastik 

anemiya) 

2.Eritropoeti-

nin sintezinin 

və ya O

2

 

tələbatın 

pozulması 

(böyrəklərin, 

qaraciyərin, 

endokrin 

vəzlərin 

xəstəlikləri, 

xroniki 

xəstəliklərdə 

anemiya - 

XXA) 

1.Müxtəlif 

mənşəli B12 

və/və ya fol 

defisiti 

2.DNT-nin 

sintezini 

pozan dərman 

vasitələri və 

toksinlər 

1.Alkoqolizm 

2.Qaraciyər 

xəstəlikləri 

3.Hipotireoz 

4.Ağ 

ciyərlərin 

xronik 

obstruktiv 

xəstəlikləri 

5.MDS 

(mielodisplas-

tik sindrom) 

 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.

---

 

16 

Böyrək, qaraciyər, endokrin 

patologiyasının istisnası 

edilməsi 

Normositar normoxrom anemiya 

Retikulositlərin səviyyəsi 

Retikulositlərin səviyyəsi 

normaldır və ya azalmışdır 

Retikulositlərin 

səviyyəsi artmışdır 

Anamnez, bilirubin, 

LDQ, qaptoqlobin 

Zərdab dəmiri 

Zərdab dəmiri 

normadadır və ya 

artmışdır 

Zərdab 

dəmiri 

azalmışdır 

Böyrək, qaraciyər, 

endokrin sisteminin 

xəstəlikləri aşkar 

olunub 

Xəstəlik aşkar 

olunmayıb 

Sümük iliyinin 

punksiyası və biopsiyası 

Diaqnoz: 

hemolitik 

anemiya 

Diaqnoz: 

kəskin 

post-

hemoragik 

anemiya 

Diaqnoz: 

böyrək 

xəstəliklərin

də anemiya 

və s. 

Diaqnoz: 

aplastik 

anemiya, 

leykoz, 

mieloma və s. 

Diaqnoz: 

XXA və ya 

DDA (ilkin 

mərhələ) 

Hemoblastozlarda  anemiyanın  əsasən  normosit/normoxrom 

olduğunu  nəzərə  alaraq,  aşağıdakı  Şəkil  1-də  normosit/normoxrom 

anemiyaların  diferensial  diaqnozunun  alqoritmi,  Cədvəl  3-də  isə 

diferensial əlamətləri göstərilmişdir. 

Şəkil 1. Normositar normoxrom anemiyanın diferensial 

diaqnozunun alqoritmi 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.

---

 

17 

Cədvəl 3. Normosit/normoxrom anemiyaların diferensial 

əlamətləri 

Göstərici 

Hemolitik 

anemiya 

Kəskin 

posthe-

moragik 

anemiya 

Böyrək 

xəstəlik-

lərində 

anemiya 

və s. 

Sümük 

iliyi 

ĢiĢlərində 

və ya 

aplaziya-

sında 

anemiya 

Periferik qanın və 

sümük iliyinin 

morfologiyasının 

xüsusiyyətləri  

 

 

- retikulositlərin 

səviyyəsi 

↑ 

↑ 

N və ya ↓ 

N və ya ↓ 

- leykositlərin 

səviyyəsi 

N və ya ↑ 

N və ya ↑ 

Müxtəlif 

Müxtəlif 

- trombositlərin 

səviyyəsi 

N və ya ↓ 

N və ya ↑ 

 

↓ 

- sümük iliyində 

qırmızı sıranın 

genişlənməsi 

+ 

+ 

+/- 

- 

- sümük iliyinin 

aplaziyası və ya 

şışı 

 

 

 

+ 

 

Qanın biokimyəvi 

müayinəsi 

 

- bilirubin 

↑ (əsasən 

qeyri düz) 

N 

 

 

- LDQ 

↑ 

N 

 

 

- zərdab ferritini 

↑ 

N 

 

 

- qaptoqlobin 

N və ya ↓ 

N və ya ↓ 

 

 

 

Dalağın böyüməsi 

+/- 

- 

-/+ 

-/+ 

 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.

---