Az ərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzi
Yüklə 0,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
hesab edib ki, əhali və tibb işçiləri bu problem barəsində daha ətraflı məlumatlandırılmalıdırlar. Respondentl ərin 45.3%-i isə hesab edir ki, ixtisaslaşdırılmış palliativ qayğı mərkəzləri və ya hospisl ərin yaradılması bu problemin aradan qaldırılmasına xidmət edə bilər. Maraqlıdır ki, tibb işçilərinin 30.7%-nin fikrincə, narkotik analgetiklərin həb, transdermal yapışqan və s. qeyri- inyeksion formalarına ölkədə əlçatanlığın olması vacibdir.
Az ərbaycanda palliativ qayğıya ehtiyacı olan xəstələrin narkotik analgetiklərə əlçatanlığını mü əyyən etmək üçün tibb işçilərinə xüsusi suallar ünvanlanmışdır. Məqsəd həm müvafiq t əlimatların olub-olmadığını, həm də praktik baxımdan real həyatda bu preparatların istifadəsi d ərəcəsini müəyyən etmək olub. Respondentl ərin 81%-i ağrının tənzimlənməsinə və narkotik analgetiklərin istifadəsinə dair t əlimat qaydalarının işlədikləri müəssisədə olduğunu vurğulamışdır.
X əstəxana və digər tibb müəssisələrinin ağrının tənzimlənməsinə və narkotik analgetikl ərin istifadəsinə dair təlimat qaydaları varmı? Say Faiz B əli 53 81%
Xeyr 9 14% Bizim mü əssisədə yoxdur, lakin digərlərində olub-olmadığını bilmirəm 3 5%
Tibb işçilə ri v ə
geniş ə hal
inin bu problem haqqında maarimlə ndirilm
ə si
Bu m ə s ə l ə l ə rl ə dövl
ət qurumları və
aidiyyatı nazirliklə rin diqq ə tinin ç ə kilm
ə si
Narkotik, o cüml ə d ə n opiat qrupu analgetikl ə rin h
ə bl ə rin ə v ə
fentanil transdermal yapışqana əlçatanlığın tə min edilm ə si Keyfiyy ətli palliativ qayğı proqramları v ə
ə rk ə zl ərin olması
Milli farmakopeyada v ə ya H
ə yat üçün vacib d ərmanlar siyahısına müvafiq dəyişikliklə rin edilm ə si
19 Bununla yanaşı, tibb işçilərinin 53%-i narkotik analgetiklərinin məhz onkoloji xəstəliklərə verildiyini, 35%- i bu preparatların yalnız məhdud qaydada verildyini bildirmişlər. Rəyi soruşulanların 12%-i bu preparatların tələb olunandan daha az miqdarda olduğunu bildimişdir.
Opiat qrupundan olan narkotik analgetikl ərin xəstəxanada/tibb mü əssisəsində istifadəsində hansısa çətinliklər varmı? Say Faiz H əmin preparatlar məhdud qaydada verilir 20 35%
X əstəxanada onların miqdarı tələb olunandan az olur 7 12%
Əsasən xərçəng xəstələrinə verilir 31
53%
X əstəxanalarda və poliklinikalarda terminal mərhələdə olan xəstələrdə ağrının tənzimlənməsi üçün real praktikada daha çox hansı analgetiklərdən istifadə edildiyi tibb işçilərindən soruşulub. Suala cavab olaraq, respondentl ərin 38.7%-i tramadol, 28%-i diklofenak, 16-i omnopon və 12%-i morfin ə üstünlük verdiyini qeyd ediblər. Göründüyü kimi h əkimlərin böyük əksəriyyəti terminal xəstəliyi olanlarda ağrının t ənzimlənməsi üçün daha çox (56%) QSİƏP və asetamenofendən istifadəyə üstünlük verir. Fokus qrup müzakir ələrindən müəyyən edilib ki, narkotik analgetiklərin təyin edilməsi əslində ciddi n
əzarət altındadır. Narkotik analgetiklər yalnız həkimin resepti ilə və yalnız göstərişi olan x əstələrə təyin edilir. Narkotik analgetiklərin verilməsi uyğun sayılan xəstəliklər və ya klinik hallara g əlincə isə bunların konkret bir siyahısının olmadığı müəyyən edilib. Bununla yanaşı, tibb işçiləri t ərəfindən xəstəxanada narkotik preparatların istifadəsinə dair daxili təlimat qaydalarının olduğunu vurğulasalar da, bu təlimatlarda narkotik preparatların təyin edilməsinə dəqiq göstərişlər, onların t əyin olunma müddəti və dozası, narkotik preparatlarla müalicə alan xəstələrin davamlı təqibi və s. bu kimi vacib m əsələlərin təsvir edilmədiyi müəyyən edilib.
20
Tibb mü əssisələrində çalışan respondentlərin 41.2%-nin dediyinə görə narkotik preparatların saxlanması və buraxılmasına bir başa nəzarəti tibb müəssisəsinin baş həkimi həyata keçirir. Respondentl ərin 20.6%-i isə buna cavabdeh şəxs kimi şöbə müdiri və 17.4%-i – həkimin özünün olduğunu vurğulayıblar. Narkotik analgetikl ərin xəstələrə təyin edilməsinə əsas əngəlləri və ya problemləri müəyyən etm
ək üçün tibb mütəxəssislərinə müvafiq sual verilmişdir. Onların 19%-i hesab edir ki, əsas problem narkotik analgetikl ərinin əlçatan olmamasıdır. Bununla yanaşı, respondentlərin 26%-i düşünür ki, bu ilk növbədə narkotik analgetiklərin dövriyyəsinə çox ciddi nəzarətin mövcuddur və 21%-i hesab edir ki, mövcud normativ hüquqi aktlarda narkotik analgetikl ərin istifadəsinə m əhdudiyyətlər vardır. Maraqlıdır ki, ölkədə həb şəklində yalnız bir narkotik analgetikin (tramadol) olmasına baxmayaraq, həkimlərin yalnız 12%-i narkotik analgetiklərin həb və digər qeyri-inyeksion (transderm al, dilaltı və s.) formalarının olmamasını problem kimi vurğulayıb.
21
Yüklə 0,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|