Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının professoru, tarix
Yüklə 1,94 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- § 1. Gənclərin hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsi və xalqın əxlaqi dəyərlərinin qorunması
- «Xalq» qəzeti, 30 dekabr 2000-ci il. 197
yerinə yetirilməsi çətindir. Görünür yaxın gələcəkdə Azər baycanda yazılacaq və nəşr ediləcək «Siyasətşünaslıq» dərs liklərində Nizami Gəncəvinin «İsgəndəmamə» və digər po emalarında, Nizamülmülkün «Siyasətnamə» əsərində, Uzun Həsənin ve Sara Xatunun diplomatik fəaliyyətlərində, Şah İsmayıl Xətainin dövlətçilik fəaliyyətində, M.F.Axundovun dövlətçiliyə aid görüşlərində, Əlibəy Hüseynzadənin «Siya səti Firusət» əsərində1 siyəsət elminə aid görüşləri geniş is tifadə ediləcəkdir. Həmin dərsliklərdə, eləcə də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin hakimiyyətinin iki ilə yaxm dövrü əhatə edən dövlətçilik təcrübəsi də öz əksini tapmalıdır.
Qədim tarixə malik olan Azərbaycan xalqının hələ orta əsrlərin əvvəllərindən öz milli dövləti olmuşdur (VII əsrdə yaranmış Kirdman dövlətindən başlayaraq XVI əsrdə yara dılmış Şirvanşahlar dövlətinə qədər) və o, zəngin dövlətçilik
ənənələrinə malikdir. XX əsrin əvvəlində yaranmış Azərbaycan Xalq Cüm huriyyəti dövləti 2 ilə yaxm davam edən gərgin siyasi və ziyyətdə həmin ənənələri davam etdirdi. Bu müstəqil döv lətçilik ənənələri 70 illik sovet üsuli-idarəsi dövründə qırıl dı. Azərbaycan xalqı əsrin sonunda öz müstəqilliyini yeni dən bərpa edə bildi. Azərbaycan xalqı milli dövlətçiliyini milli vətənpər vərliyinə sadiqliyi yolunda tarixi sınaqlardan çıxarmışdır. Bununla belə SSRİ-nin dağılması ərəfəsindən, 1987-ci ildən başlayaraq xain M.Qorbaçovun ermənipərəst siyasəti nəticəsində erməni millətçiləri əllərinə düşmüş əlverişli şə raitdən istifadə edərək Dağlıq Qarabağı Azərbaycandan qo parmaq istiqamətində əvvəllərdən planlaşdırılmış tədbirlə rin icrasına başladılar. Prezident Heydər Əliyev demişdir: «Azərbaycanlılar hələ 1988-ci ilin əvvəlində SSRİ-nin mər kəzi kütləvi informasiya vasitələrində və Ermənistanın müx təlif mətbu orqanlarında məqsədyönlü şəkildə həyata keçi rilən ideoloji təcavüzə məruz qalırdılar. Mənfi azərbaycanlı obrazı yaratmaq həmin kompaniyanın əsas məqsədi idi»1. Xain Mixayıl Qorbaçovun 1990-cı ildə Rusiya silah lı qüvvələrinin iştirakı ilə Azərbaycanda təşkil etdiyi yanvar faciəsi, erməni faşistlərinin vəhşiliklərlə törətdikləri Xocalı soyqırımı (1992), erməni silahlı qüvvələrinin Rusiyanın hər bi köməyi ilə ərazilərimizin 20%-ni işğal etməsi Azərbay can xalqının milli qürur hissini boğa bilmodi. Azərbaycan xalqı müstəqillik qazandıqdan sonrakı on illiyin bütün çətinliklərinə baxmayaraq, ölkədə siyasi sabit liyini yarada bildi, milli ordu quruculuğuna başladı və haqq işimizi bütün dünyaya inandırmağa nail oldu. Sovet siyasi sisteminin 70 ili ərzində beynəlmiləlçilik siyasətinin güclü təsiri ilə sıxışdırılmış milli vətənpərvərlik «Xalq» qəzeti, 30 dekabr 2000-ci il. 197 hissi xalqımızda yenidən dirçəldi. Dağlıq Qarabağın və onun ətrafındakı ərazilərimizin erməni işğalından azad edilməsi istiqamətində xalqımızın tələblərinin son zamanlar daha da güclənməsi bunun bariz sübutudur. Sevindirici haldır ki, bu tələb gənclərimiz arasında daha güclüdür. Böyük hərbi sərkərdə Şah İsmayıl Xətaidən xalqımıza vəsiyyət edilmiş tələb: «Vətəni, dili və qeyrəti qorumaq» tələblərinə xalqımız sadiq qalmışdır. 1920-ci ilin 22 martın da general Həbib bəy Səlimovun komandanlığı altında er məni hərbi dəstələrinin Dağlıq Qarabağın Əskəran keçidin də, Şuşada və Xankəndində darmadağın edilməsi tarixi bir fakt kimi çox qiymətlidir. Azərbaycan xalqı II dünya müharibəsi cəbhələrində də döyüş rəşadəti göstərmişdir. Almaniyanın faşist ordusuna qarşı döyüşlərdə fəal iştirak etmiş Azerbaycanın 5 milli di viziyasının döyüş yolu da xalqımızın qəhrəmanlığının böyük təzahürüdür: Qafqazdan döyüşə başlamış 416-cı milli divi ziya Berlinədək, 77-ci milli diviziya Pribaltikayadək, 223-cü milli diviziya Rumıniyaya qədər böyük döyüş yolu keçdilər. Bu müharibə illərində xalqımızın 176 min döyüşçüsü dövlə tin orden və döyüş medalları ilə təltif edildilər. Bu o demək dir ki, müharibəni qələbə ilə qurtararaq Azerbaycana qayı dan hər iki Azərbaycanlıdan biri döyüş ordeni və ya döyüş medalı ilə təltif edilmişdilər. Həmin müharibədə xalqımızın geniş iştirakı siyasi ədəbiyyatda kifayət qədər şərh edilmiş dir. '
II Dünya müharibəsi illərində dünyanın demokratik qüvvələrini Almaniya faşizminə qarşı mübarizəsində Azər baycan xalqının tarixi xidməti bu müharibənin bütün gedi şində Sovet ordusunun hərbi texnikasını yanacaq ilə təmin etməkdən ibarət idi. Tarix qarşısında bu qədər xidməti olan
198
Azərbaycan xalqı Sovet rəhbərliyinə 1985-ci ildə gəlmiş şovinist Mixayıl Qorbaçov və onun əhatəsi (birinci növbədə erməni əhatəsi) tərəfindən böyük hücumlara məruz qaldı. Ermənilərin 1987-ci ildən həyata keçirməyə başladıqları «Dağlıq Qarabağı Ermənistana birləşdirmək planı» ikiüzlü M.Qorbaçovun şəxsi razılığı ilə başlanmışdı. Bu dövrdən sonrakı 15 ildə cərəyan edən siyasi hadisələr göstərir ki, Ru siya dövləti, eləcə də Cənubi Azərbaycan xalqını müstəmlə kə şəraitində saxlayan İran dövləti Dağlıq Qarabağda Azər baycanın qanuni hüquqlarının bərpa olunmasına mane olur lar. Hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsi milli vətənpərvərlik tərbiyəsinin tərkib hissəsidir. Hər bir hərbçidə vətənpərvər lik hissi daha qabarıq biruzə verir, çünki onun xidmətində Vətəni müdafiə milli-qeyrətin və milli şərəfin meyarıdır. Milli vətənpərvərlik insan fəaliyyətinin bütün sahələ rində biruzə verir. Elm və təsviri mədəniyyətə xidmətlə əlaqədar iki faktı qeyd etmək yerinə düşər: 1990-cı ilin yan var şəhidlərinin xatirəsinin birinci il dönümünə Bakıda «Azərbaycan milli naxışları» şirkətinin hazırladığı çox zərif və nadir «Şəhidlər» xalçası (onda bir milyondan çox ilmə vardır və o 126 rəng çaları ilə toxunmuşdur.) respublika tarix muzeyində saxlanılır. Amerika milyonçusu, nadir xalçalar kolleksioneri Ceferson həmin xalçanı istənilən qiymətlə al maq üçün Bakıya gəlmişdi (onun cv muzeyində dünyanın on nadir 62 xalçası vardır). Diplomat professor Oziz Abduləzi- mov əcnəbi milyonçunun «axı yer üzündə hər şey satılır» sözlərinə məhəl qoymayaraq ona cavab vermişdi ki, «bu xalçanın qiyməti yoxdur, o, həmişə Azərbaycanda qalmalı dın). Bu cavab milli vətənpərvərliyin gözəl bir ifadəsidir. Diger bir misal: bir sıra alimlərimiz xarici ölkələrdə işləyə rək öz istedadları ilə millətimizin şöhrətini ucaldırlar. Belə- lindən biri də 1921-ci ildə Bakıda dünyaya göz açmış gör kəmli kibernetika alimi Lütfı Ələkbərzadədir. Alimin 1965- 199 Yüklə 1,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|