Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının professoru, tarix
Yüklə 1,94 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Azərbaycan» qazeti, 14 avqust, 2001-ci il.
- § 2. Ziyalılarımızın mənəvi məsuliyyəti1
- Bu motn «Xalq» qəzetinin 1992-ci il 2 sentyabr sayında birinci səhi fədə çap olunmuşdur.
ci ildə kəşf etdiyi qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsi ona dünya şöhrəti gətirmişdir. Xarici ölkələrdə Lütfizadə kimi tanınmış həmyerlimizin Soft Kompütinq nəzəriyyəsi ABŞ-da kosmik proqramların həyata keçirilməsində^ yeni nəsi kompüterlərin yaradılmasında mühüm rol oynayır. Bütövlükdə götürüldükdə hazırkı dövrdə Azərbaycan da hər bir azərbaycanlının əsas vətənpərvərlik borcu dövlət müstəqilliyimizi qorumaq və möhkəmləndirmək, pozulmuş ərazi bütövlüyünü bərpa etməkdə müxtəlif yollarla iştirak dan ibarətdir. * * *
lə bilavasitə əlaqədə olmuşdur. Buna uyğun olaraq xalqımı zın milli dəyərlərinin qorunub saxlanılması və inkişaf etdi rilməsi siyasi mədəniyyətlə bağlı olan bir prosesdir. Prezident Heydər Əliyev 2001-ci ilin 13 avqustunda te leviziyada və radio ilə xalqa Milli dəyərlərimizi yaşatmaq və onları inkişaf etdirmək haqqında etdiyi bəyanatında de mişdir: «Biz öz milli mənəvi dəyərlorimizlə fəxr edirik. Bi zim xalqımız yüz illərlə, min illərlə adət-ənənələrimizi, mil li mənəvi dəyərlərimizi yaradıblar və bunlar indi bizim xal qımızın mənəviyyatını təşkil edən amillərdir»1. Sovet üsuli-idarəsi şəraitində hökmran olan beynəlm- ləlçiik siyasəti milli mədəniyyətlərin öz kökü üzərində inki şaf etməklərinə maneçilik törədirdi. Müstəqilliyin qazanıl ması bu mənfi halı aradan qaldırdı. Bununla belə prezident H.Əliyev göstərir ki, son illərdə ölkəmizdə iqtisadi qütbləş- mə meyilləri güclənmişdir. Belə ki, «bir qütbdə həddindən artıq zənginləşmiş, bəzi hallarda qanunsuz zənginləşmiş, öz vəzifələrindən sui-istifadə edərək zənginləşmiş, harınlaşmış insanlar və onların övladları eyş-işt içərisindədir, o biri tə rəfdən, çadrlarda yaşayan insanlar inildəyir, nə qədər əziy 200
yətlər çəkirlər. Hər bir vətənpərvər insan düşünməlidir ki, əgər mənim xalqımın bir hissəsi belə ağır vəziyyətdədirsə, mən bu qədər harmlaşmamalıyam»1. Göründüyü kimi məsə lə təkcə əxlaqi məsələ deyil, həm də son mənada siyasi mə sələdir.
Prezident H.Əliyev xalqa müraciətində daha bir mü hüm məsələyə toxunaraq, demişdir: «Bizim millətimizdə, xalqımızda, azərbaycanlılarda namus, qeyrət həmişə ən yük sək keyfiyyət hesab olunubdur...» Lakin tossüflşə qeyd et mək lazımdır ki, Bakıda fəaliyyət göstərən bəzi gecə klubla rında xalqın əxlaqına, mənəviyyatına zidd olan əxlaqsız əy ləncələr təşkil edilir. Bunu edənlər isə сйЫээсйг qanunsuz yollarla pul qazanaraq harınlaşmış adamlardır. Prezident H.Əliyev xalqa müraciətində belə adamları «millətimizin milli-mənəvi dəyərlərini ləkələyən» adamlar hesab edir. Milli mənəvi dəyərlərimizin ləkələnməsi eləcə də bə zi mətbu orqanlarının fəaliyyəti ilə əlaqədardır. Belə ki, ay rı-ayrı jurnal və qazetlərdo parnoqrafiya səviyyəsində qeyri- əxlaqi fotoşəkillər nümayiş etdirilir. Keçən əsrin ortalarında bəzi Qərb ölkələrində mövcud olan pornoqrafiya ədabiyyatı indi ucuz başa gələn gəlir mənbəyi kimi Azərbaycanda nəşr edilən bəzi qazetlərə yol tapmışdır. Yüksək əxlaq normalarını qoruyan islam dininə sitayiş edən müsəlman Azərbaycanında pornoqrafiyanı özü nə gəlir mənbəyi hesab edən şəxslər xalqın nifrətinə məh- kümdurlar və onlar inzibati cəza almalıdırlar. Başa düşmək çətin deyil ki, yeniyetmə və gənclərin əxlaqi görüşlərinə pornoqrafik təsirlər, əxlaq pozğunluqları onların bütün sonrakı həyatı üçün ağır zərbələr törədə bilər. Xalqımızın əsrlərdən bəri yaratdığı və qoruyub saxla dığı əxlaqi, mənəvi dəyərləri daha da zənginləşdirmək hor bir azərbaycanlının, hər bir məktəb müəlliminin, hər bir
201
hüquq mühafizə orqanı isçisinin şərəf işi, namus dərəcəsi kimi qiymətləndirilməlidir. Ölkə prezidentinin adı çəkilən çıxışından, xalqa müraciətindən sonra müəyyən işlər görül müşsə də, bu, işin yalnız başlanğıcı sayılmalıdır. Hələ də bəzi qəzet köşklərində ayn-ayrı jurnalların üz qabığını por noqrafiyaya aid rəngli rəsmlər bəzəyir. Bu isə gəncliyə xəy anət, yaşlı əhaliya hörmətsizlikdir. Güman etmək olar ki, belə hallar davam edərsə qanun ilə inzibati orqanlara müva fiq hüquqlar veriləcəkdir. Əxlaqi deyərlərin təbliği və əxlaq tərbiyyəsi məsələ sinə eləcə de «əxlaqi məsuliyyət tərbiyəsi», «millətlər arası ünsiyyət tərbiyəsi» və bunlara oxşar sahələr üzrə tərbiyə sahələri de daxildir. Orta və ali məktəblərdə tədris edilən ictimai-siyasi fənlərin müvafiq bölmələrində bu məsələlərin şərhi gənclərimizi mənfi təsirlərdən qorumaq işinə xidmət etmək mənasında diqqətəlayiqdir. § 2. Ziyalılarımızın mənəvi məsuliyyəti1 Son vaxtlar bir sıra yazılarda Azərbaycan siyalılarının 1988-ci ildən sonrakı hadisələrə, əsasən, birtərəfli mövqeyi, demokratik hərəkat%zəif iştirakı haqqında fikirlər yürüdülür. Belə mülahizələri təmamilə əsasssız hesab etmək çətindir və qismən də olsa düzgün olan bu iradın səbəbi araşdırılma lıdır. Mə’lumdur ki, Azərbaycan ziyalılarının 99 faizi kom- minist partiyasının üzvü idilər və me’lum yanvar 1990-cu il faciəsi günlərində partiya biletlərinin atan ziyalılardan başqa qalanlarının birdən-birə demokratik cəbhə tərəfinə' keçməsi çətin proses idi. Bunu qeyd etməklə onu əsas götürmək la- Bu motn «Xalq» qəzetinin 1992-ci il 2 sentyabr sayında birinci səhi fədə çap olunmuşdur. 202
zımdır ki, partiyalı ziyalıların hamısı heç də «Bəlkə də qay tardılan) xülyası ilə yaşamırdı. Eyni zamanda, təkrar edək ki, «hamısı» sözü do təsadüfi işlənməmişdir. Ziyalılarımızın bir qisminin demokratik quruluşa belə ləng və astagəl münasibəti səbəbləri onlann özləri tərəfin dən indi tədqiq edilməlidir. Digər tərəfindən, bir sıra təxi rəsalınmaz problemlərin tədqiqinə soyuq münasibətə də bə raət qazandırmaq çətindir. Bu problemlər hansılardır? Birincisi. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti tarixinin də rin tədqiqi və 1918-1920-ci illlər hadisələrinin sənədlər əsa sında düzgün şərhi. Buraya ən əvvəl, Bakıda 1918-ci ildə daşnaqlar tərəfindən təşkil edilmiş mart qırğını, Bakı kom- munasınm süqutunun səbebələri və dərsləri, 28 aprel çev rilişinin həyata keçirilməsində bəzi Azərbaycan ziyalılarının mövqeyi mövzuları daxildir.
ğun bir elmi ad tapmaq və həmin dövrə yalnız qara eynəklə baxmaq meylinə qapılmamaqdır. Bu 70 illik dövr xalqımızın müasir tarixinin ən ziddiyyətli dövrüdür. Həmin dövrün düzgün şərhi xüsusi əhəmiyətə malikdir və ciddi məsuliyyət tələb edir. Son 3-4 ildə ziyalılarımızın tədqiqat obyekti isə əsasən 37-ci il hadisələri ilə məhdudlaşmışdır. Bu dövrün tarixi hadisələrinə qiymət verilərkən istər- istəməz 30 ilə yaxın Azərbaycana rəhbərlik edən M.C.Ba- ğırovun şəxsiyyətinə münasibət məsələsi ortaya çıxır. İndi M.C.Bağırov haqqında xatirə və məqalələr müxtəlif rəylərə, səbəb olur. Məhkəmədə iştirak edənlərin yadımdadır ki, keçmiş SSRİ baş prokurorunun M.C.Bağırovu millətçi kimi ittiham etmək cəhdi baş tutmadı. Görünür Bağırovun özü yalnız həmin məhkəmədə dərindən başa düşdü ki, Azərbay canda məskən salmış daşnaqlar onun əli ilə respublika ziya lılarının böyük bir hissəsini məhv etməyə nail olublar. Bü tövlükdə isə Azərbaycanda M.C,Bağırov dövrü SSRİ-də mövcud olan Stalin rejiminin bir hissəsi idi. Bütün bunları
Yüklə 1,94 Mb. Dostları ilə paylaş:
|