Azərbaycan dünya əDƏbiyyatinda beynəlxalq Simpoziumun materialları
Yüklə 9,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Key words
- FAZİL HÜSNÜ DAĞLARCANIN POEZİYASINDA AZƏRBAYCANIN TƏRƏNNÜMÜ E şqanə BABAYEVA fil. f. d.
AZƏRBAYCAN DÜNYA ƏDƏBIYYATİNDA Beynəlxalq Simpoziumun materialları 163
atları” olan tərcüməçi və eləcə də tərcümə işinin bəhrələri sayəsində Azərbaycan ədəbiyyatı nümunələrinin də məhdud çərçivələrdən qoparılaraq geniş dünya are- nasına çıxarılması – avropalı oxucuya çatdırılması tarixinin də özlüyündə faydalı, aktual xarakterdə bir mövzu olmaqla təhlil edilib araşdırılması vacib və lazımlı sanılmalıdır.
1.
Абдуллазадя А. «Бянзярсиз шаир фярдиййяти – инсан юлцмцндян башланан сянят зяфяри. «Однялярчякди…». Бакы: Азярняшр, 1990, 208 s. 2.
3.
АтайеваШ. МирзяФятялиАхцндзадяинэилисдиллиядябиййатшцнаслыгда: Фил. елм. нам. дис. автореф. , Бакы, 2005, 26 с. 4.
Ахундов Н. Азярбайъан совет ядябиййаты хариъдя. «Йазычы», 1987, 203 с. 5.
Азадя Рцстямова. Фяляки Ширвани. Бакы: Елм, 1986 6.
Азярбайъан совет ядябиййаты тарихи: 2 ъилддя, ЫЫ ъ. , Бакы, 1967, 499 с. 7.
Бабанлы Томирис. Азярбайъан поезийасы инэилис тяръцмяляриндя (С. Вурьунун поезийасы ясасында) Рисаля, Арашдырмалар топлусу, Бакы: Нурлан, 2004, № 1 8.
колоритин сахланылмасы: Фил. елм. нам. дис. , Бакы, 1996, 134 с. 9.
Рящимов Й. Инэилис ядябиййатында Шярг мювзусу: Фил. елм. нам. …дис. Бакы, 1999 10.
Azerbaijan poetry. An anthology. Moscow. 1969, 661 p .
«Edebiyyat» - A journal of Middle Eastern Literature. USA. 1976 12.
№3. pp. 255 13.
Friendly hands (poems by Azerbaijanian poets), Baku, 1964, 120 p.
14.
Northern neighbours – Canada, 1967 15.
№ 1 16.
Soviet literature. Moscow, 1969, 191 p. 17.
№ 7 PRESENTATION OF AZERBAIJANI WRITERS IN WORLD LITERATURE
The works of Azerbaijani poets have greatly influenced world literature and thought and as a result of this, new pieces related to Eastern topics appeared in the West. The translation of the literary heritage of notable Azerbaijani poets spread beyond borders and among nations and is considered to be the manifestation of interest and curiosity towards Azerbaijan’s unprecedented national resources. No wonder it is not restricted to this, as it is a natural continuation of literary relations of Azerbaijani literature with world literature as well as the tradition of history of national literature. The article explores the relationship of Azerbaijani literature with world culture and the role of periodicals, journals and more in the presentation of literary pieces of Azerbaijani writersin world literature.
Thought, Azerbaijani poets
AZƏRBAYCAN DÜNYA ƏDƏBIYYATİNDA Beynəlxalq Simpoziumun materialları 164
FAZİL HÜSNÜ DAĞLARCANIN POEZİYASINDA AZƏRBAYCANIN TƏRƏNNÜMÜ E şqanə BABAYEVA fil. f. d. (AMEA /Az ərbaycan) Dinamik sür ətlə inkişaf edən türk poeziyası əsrlərdən bəri Yunus Əmrə, Şeyx Qalib, Mövlanə Cəlaləddin Rumi, Fuzuli, Mehmet Akif, Nəcib Fazil və s. kimi böyük s ənətkarları ilə şöhrət qazanmışdır. Müasir dövr türk poeziyasının mü- t ərəqqi ideyalı, mötəbər şairlərindən biri də Fazil Hüsnü Dağlarca olmuşdur. Məqa- l əmizdə əsas mövzuya keçməmişdən öncə Fazil Hüsnü Dağlarcanın ədəbi şəxsiy- y əti, şeir dünyasına nəzər salmağı məqsədəuyğun hesab edirik. 1914-cü ild ə böyük mədəniyyət mərkəzlərindən biri olan İstanbul şəhərində dünyaya göz açan şair, keşməkeşli və uzun bir yaradıcılıq yolu keçmiş, ömrünün 94-
cü baharında isə vəfat etmişdir. Çağdaştürk poeziyasının “Səs bayrağı” kimi şöhrət qazanan Dağlarca ədəbiyyat tarixində özünəməxsus yer tutmuş, ədəbiyyata çox d əyərli töhfələr bəxş etmişdir. Dağlarcanın tədqiqatçısı, görkəmli türkoloq Tofiq M əliklinin ifadəsiylə desək, yaradılışdan şair, günün 24 saatını şeir düşünən, şeirlə yatan, şeirlə qalxan bir insan olan (5, s. 10) Fazil Hüsnü “Havaya çizilən dünya” (1935), “Çocuq v ə Allah” (1940), “Daha” (1943), “Torpaq ana” (1950), “Asu” (1955) v ə s. kimi otuzdan yuxarı şeir kitabının müəllifidir. Bu şeirlərin hər biri özün əməxsusluğu ilə diqqəti cəlb edir. Qeyd edək ki, şair yaradıcılığa kiçik bir hekay
ə ilə başlamış (“Adana” qəzeti, 1927), şeir aləminə isə “Yavaşlayan ömür” ( “İstanbul” qəzeti, 1932, S:7) adlı şeiri ilə qədəm qoymuşdur. Elə ilk şeir nümunə- sind ən gənc şairin zəngin xəyal dünyası, ruhunun intəhasızlığı öz poetik ifadəsini tapır: Geceler kadar büyük benim içimdeki in, Sonsuz aydınlıklara dalarım derin derin... (2, s. 68)
Dey ən Dağlarca, beləliklə bütün ömrünü poeziyaya həsr etmişdir. O, ədəbiy- yatdakı müstəsna xidmətlərinə görə dəfələrlə mükafatlara layiq görülmüşdür. Belə ki, böyük s ənətkar 1956-cı ildə “Asu” şeir kitabı münasibəti ilə “Yedditəpə” şeir mükafatını, 1966-cı ildə isə Türkiyə Milli Tələbə Federasiyasının Mədəniyyət Ko- mis
siyası tərəfindən verilən Turhan Əməksiz mükafatına layiq görülmüşdür. 1967- ci ild
ə isə Amerikada Pitsburq şəhərindəki Beynəlxalq şeir Forumu tərəfindən “Türkiy
ənin bu günkü ən qüvvətli və görkəmli şairi” seçilmiş, Forumun ilk müka- fatını almışdır. Bundan başqa o, Yuqaslaviyada keçirilən XIII Şeir Festivalında Qı- zıl mənəvi dəyərlər, “Xoruz” adlı kitabına görə isə Türkiyədə Sədat Səmavi Vəqfi mükafatı ilə təltif edilmişdir. Bütün bu mükafatlar kosmik əsrin ozanı olan Dağ- larcaya veril ən böyük dəyərdir. Dağlarcanın şeir dünyası, ideya-məzmun baxımdan genişliyi, əlvanlığı ilə diqq
əti cəlb edir. O, şeirlərində insan və cəmiyyət, insan və təbiət, ən nəhayət insan v ə kosmik aləm arasında əlaqə quraraq, bütün bəşəriyyəti düşündürən ən mühim probleml ərin həllini verir. Elə buna görə də humanizm carçısı olan F. H. Dağlarca əsərlərini bütün insanlığa ithaf edir. İnsanın xəyal dünyasına nüfuz edən şair yazı manerasına uyğun olaraq, bütün bunları təfəkkürünün süzgəcindən keçirərək özü- n əməxsus şəkildə ifadə edir. Onun poeziyasında lirik qəhrəmanın daxili dünyası Yüklə 9,15 Mb. Dostları ilə paylaş:
|