Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi məHƏMMƏd füzuli adına Əlyazmalar institutu əlabbas müZNİb muxtarnamə
Yüklə 1,23 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Müs`əb ibn Zübeyrə Muxtarın məktubı
277 əvvəla Əbdulməlik ibn Mərvanın xilafəti və höküməti İbn Ziyadın hiylə və dəsisəsiylə paydar idi. Saniyən, təmam sərkərdə İbn Ziyadla bərabər məqtul olmışdılar. Dəxi Şamda Əbdülməlikin öylə bir qüvvəsi yox idi. Binaənəleyh, Bəni Üməyyənin rəislərini ehzar edüb öz işindən ötri onlarla məşvərət etdi. Onlar Əbdulməlik Mərvanın cəvabında dedilər: - Ya əmir, çox da xof etməmək gərək. Zira Muxtar və İbrahim Əştər əvvəl gərək Müs`əbin şərrini dəf` edüb sonra bu tərəfə azim olsunlar. Onlar orada məşğul ikən siz şəhərdən xaric xeymə qurub böylə şayi`ə buraxınız ki, Mosula, İbrahimin müharibəsinə gedirəm, ta onlar orada fariğ olana kibi biz burada qüvvə cəm`avərlik edəriz. Əbdulməlik onların rə`yini bəgənüb səbahısı Şamdan xaric xeymə qurub tədarükə məşğul oldı. On doqquzıncı fəsl Müs`əb ibn Zübeyrə Muxtarın məktubı İbn Ziyadın qətlindən sonra Muxtarın işi günbəgün tərəqqi edüb ismi-şərifi şöhreyi-afaq olurdı. Bu xəbərlərdən Müs`əb ibn Zübeyr Bəsrə şəhərində təşvişə düşüb çarə arayurdı. Əvvəla hökm etdi Kufəylə Bəsrə miyanında olan təmam körpüləri təxrib, yolları isə düşmən yüzinə məsdud edələr. Saniyən, Məkkədə olan qardaşı Əbdullah Zübeyrə məktub yazub Muxtarın əhvalatından anı baxəbər etdi. Əmma 278 bu tərəfdən Muxtar cənabları sərkərdələri ehzar edüb dedi: - Həzərat, siz yaxşı bilirsiniz ki, bənim bir bu qədər çalışmağım fəqət Əli Övladının (ə) qatillərindən qisas almaqdır. Şükrlər olsun ki, məqsədi- müqəddəsimə nail olmışam. Fəqət qatillərdən iki nəfər qalmışdır. Birisi Mühəmməd Əş`əs, digəri isə Əmr bin Həccacdır. Bunları qətl etməmiş zindəganlıq bana həramdır. Hərgah bunları qətl edərsəm, dəxi dünya yüzində heç bir arzu yürəgimdə qalmayur. İştə öylə bir çarə etməli ki, bu iki qatillər dəxi məqtul olsunlar. Sərkərdələr dedilər: - Ya əmir, bu iki məl`unlar Bəsrə şəhərində Müs`əb ibn Zübeyrin yanındadırlar. Və o fasiq də yolda olan təmam körpüləri xərab etmiş, böylə ki, yollar məsduddır. İmdi nə hökm edirsən, canımız və malımızla xidmət etməgə hazırız. Muxtar dedi: - Əvvəla, mən Müs`əb ibn Zübeyrə bir məktub yazub qatilləri ondan tələb edəcəgəm. Hərgah verməzsə, sonra nə çarə etməgə müşavirə edəriz. Binaənəleyh Muxtar bu məzmunda Müs`əbə bir məktub yazdı: “Ya Müs`əb, sən yaxşı bilirsən ki, bən bu işlərdə məqsədim hökumət və ya rəyasət degil. Fəqət Hüseyn ibn Əlinin (ə) qatillərindən qisas almaqdır. Əlhəmdülillah, məqsəd və məramıma müvəffəq olmışam. Ancaq o qatillərdən iki nəfəri qalmış, birisi Mühəmməd Əş`əs, digəri Əmr ibn əl- Həccacdır. Hərgah istəyürsən ki, bənimlə sənin 279 miyanında sülh paydar olsun, gərəkdir bu iki nəfəri müqəyyədən bənim üçün irsal edəsən”. Məktubı möhr edüb Mühəmməd ibn Bəkriyə verüb Bəsrəyə irsal etdi. Mühəmməd ibn Bəkri Bəsrə şəhərinə varid olub Muxtarın məktubını Müs`əbə verdi. Müs`əb məktubı oxuyub sərkərdələrlə şura edəndən sonra Muxtarın məktubına böylə bir cəvab yazdı: “Ya Muxtar, sənin məktubın vüsul olub məzmunından xəbərdar oldım. Bu qədər bil və agah ol ki, bən sana tabe` olmıyub, səndən də xof etməyürəm və o iki şəxsi də sana verməyəcəgəm, nə istəyürsən et. Vəssəlam”. Məktubı möhr edüb Mühəmmədə təslim etdi. Mühəmməd isə məktubı alub neçə gündən sonra Kufəyə varid olub da məktubı Muxtar cənablarına verdi. Əmma o tərəfdən Müs`əb Muxtarın məktubına cəvab yazandan sonra ikinci bir məktub dəxi qardaşı Əbdullah Zübeyrə yazub Muxtarın məktubını dəxi cəvabən qardaşına göndərdi. Məktub Əbdullah ibn Zübeyrə vüsul olub əhvalatı biləndən sonra cəvabında yazdı ki: “Sən müharibə fikrində ol, bən Yəməndən səninçün qoşun və aləti-hərbiyyə irsal edərəm”. Müs`əb qardaşından bu cəvabı alub çox şad olub da sərkərdələri kağızın məzmunından xəbərdar edəndən sonra tədarükatı-hərbiyyəyə məşğul oldı. O tərəfdən Əbdullah ibn Zübeyr Fars hakimi Mühəlləb ibn Əbi Süfrəyə məktub yazub öz əsakiriylə Bəsrəyə getməgi ona əmr etdi. Mühəlləb isə Əbdullah Zübeyrin məktubını alan kibi öz oğlını yerində naib 280 tə`yin edüb üç bin səvarəylə Bəsrəyə azim oldı. Müs`əb Mühəlləbi istiqbal edüb ehtiramla şəhərə varid etdi. O gün keçüb səbah oldıqda Müs`əb Mühəlləblə Muxtarla müharibə etməkçün müşavirə etdi. Mühəlləb dedi: - Ya Müs`əb, Muxtar dana və şüca` bir zatdır. Anınla müharibə etmək sənin üçün sərf degil. Zira hər kimsə Muxtarla müharibə edübsə, məğlub olubdır. Sən bu də`vadan sərfi-nəzər edüb, qoy Muxtar Əbdulməlik ilə də`va etsin. Zira hansı bir tərəf məğlub olarsa, sənin üçün nafe`dir. Müs`əb dedi: - Ya Mühəlləb, doğrı deyürsən, lakin Muxtar nə edirsə, İbrahim Əştərin qüvvəsiylə edir. Bənim fikrim budır ki, İbrahimə bir məktub yazub, o məktubda beş yüz min dirhəm pul və bir də Kufənin hökumətini ona və`də verüm, bəlkə Muxtardan dəstbərdar olub bizə bey`ət etsin və zənn edirəm ki, qəbul da edə. Mühəlləb dedi: - Ya Müs`əb! İbrahim Əştər o zatlardan degil ki, sənin məktubına aldanub Muxtardan və ya öz əqidəsindən keçsin. Sənin xəyalın anın həqqində batil bir xəyaldır. Müs`əb dedi: - Bən böylə bir məktub yazub İbrahim Əştəri imtəhan edərəm, olar-olar, olmazsa genə müharibəyə hazırız. Nə isə, fövqdə zikr etdigimiz kibi İbrahimə bir məktub yazub, irsal etdi. Məktub İbrahim Əştərə Yüklə 1,23 Mb. Dostları ilə paylaş:
|