Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi
Yüklə 2,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Dünya özü bir yalandı,
Yalan gerçəyi qorxudur. Şər xeyirə tələ qurur, Şeytan mələyi qorxudur. İçimdəki neyin səsi – Yerin səsi, göyün səsi, Ömrün, günün xoş vədəsi, Xəzan çiçəyi qorxudur [7, s. 5]. Filologiya üzrə elmlər doktoru, tanınmış ədəbiyyatşünas alim, Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin baş elmi işçisi İslam Qəribli eyni zamanda istedadla yazılmış şeirlər müəllifidir. İ.Qəriblinin 2012- ci ildə “Geçikmiş görüş” adlı ilk şeirlər kitabı çapdan çıxmışdır. Ki- taba müəllifin müxtəlif illərdə yazdığı lirik şeirləri daxil edilmişdir. Tanınmış tənqidçi Q.Bayramovun “Ön söz”ündə oxuyuruq: “Bu şeir- lər – 40 ildən çox bir müddətdə şeir yazan, ilk şeirlərini (tələbəlik illə- rinin) APU-nun “Gənc müəllim” qəzetində nəşr etdirən və sonralar bir daha şeir nəşri məsələsinə qayıtmayan, yazı-pozuya yaxından bələd olan, imzası imzalar içində tanınan bir alimin, bir Hadişünasın, teksto- loqun, publisistin, bir tənqidçi-ədəbiyyatşünasın, şeirə-sənətə qiymət verən, ədəbi-estetik təhlilini verən filologiya elmləri doktoru İslam Qəriblinin şeirləridir! İki-üç hal istisna olmaqla, heç bir yerdə, heç bir vədə nəşr olunmayan, amma İslam Qəriblinin ürək kitabında çin-çin yığılan şeirləridir...” [8, s. 3] Həqiqətən də gözəl deyilib: Torpaqdan boy atan körpə bir fidan, Saxta bir baxışdan dolandı eşqim. Mən onu içimdə pünhan saxladım, Qəlbimin qanına boyandı eşqim [8, s. 52]. İslamın şeir yaradıcılığında sevgi, ana məhəbbəti, təbiət gözəl- liklərini əks etdirən bədii nümunələr çoxluq təşkil edir. Xüsusilə də vətənpərvərlik, Qarabağ və Cənub mövzusunda yazdığı şeirlər poetik yaradıcılığının əsas leytmotividir: Aydın sabahlara göz dikə-dikə, Gözümüzün kökü saraldı, Təbriz! Bir çıxdıq yollara son döyüş deyə, Aldı yolumuzu qar aldı, Təbriz! [8, s. 106] 273 İstedadlı yazıçı, şair, ədəbiyyatşünas Bahar Bərdəlinin (Məm- mədova) imzası oxuculara yaxşı tanışdır. Bahar xanım Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, filologiya üzrə fəlsəfə doktorudur. Şair-publisist Əlirza Xələfli həmkarı Bahar Bərdəlinin “Qayıt- mısan...” şeirlər kitabına “Ağrıları yaşadan poeziya” adlı “Ön söz”də onun yaradıcılığının bədii-poetik məziyyətlərini belə səciyyələndirir: “Baharın şeirləri özünün mənsub olduğu ədəbi nəslin taleyi ilə və həm də yaşadığı dövrün, zəmanənin özü ilə bağlıdır. Elə bəri başdan demək yerinə düşərdi ki, onun həm poeziyası-bəzən ağrılı, bəzən düşüncəli, bəzən müdrik notlarla süslənmiş lirikası öz yaşından qabağa getmir. Bəlkə, daha çox gənclik, ötüb-keçən çağların aşıladığı hiss və duyğu- ları qoruyub saxlamaq gücündədir. O, başqa məsələdir ki, şair fəhmi, sənət duyumu onun yaşamadığı ömürləri belə qavrayır, gələcəyin istisini və soyuğunu duyur, özündə əks etdirir” [9, s. 3]. Həqiqətən də B.Bərdəlinin şeirləri çoxçalarlıdır, hikmətli notlarla düşündürücüdür: Əsrlərin daş yaddaşı, Tarixlərin qəm sirdaşı, Karvanların köç yurddaşı, Qədim Bərdə, yurdum mənim, Ulu diyar, Bərdəm mənim! Nizaminin şövkətidir, İsgəndərin heyrətidir, Nüşabənin hikmətidir, Qədim Bərdə, yurdum mənim, Ulu diyar, Bərdəm mənim. Yuxarıdakı poetik bəndlər və bir çox digər nümunələr göstərir ki, Bahar Bərdəlinin şeir yaradıcılığında vətənpərvərlik mövzusu üstün yer tutur. Onun yaradıcılığında şəhid analarına ithaf etdiyi şeir- ləri diqqəti daha çox cəlb edir. “Yurdum mənim”, “Şəhidlər xiyabanı”, “Vətən bayatıları”, “Vətən”, “Heykəl analar” kimi poetik nümunələr bu silsilədəndir. “Şairin sənətkarlığı ondadır ki, bu ağrı-acıları ürək yanğısı ilə ümumiləşdirərək poetikləşdirir və bütün dərdlərin fövqünə qaldırır. Çünki bu acılar tək-tək fərdlərin, ayrı-ayrı şəxslərin deyil, ümumən vətənin yaralarıdır, vətənin ağrılarıdır. Vətənə atılan güllələr bu şəhid- lərdən keçib torpağa sancılıb. Onların qanı ilə suvarılan məkanı əbədi məşəl qızdırır, gül-çiçəklər bəzəyir” [Mərziyyə Nəcəfova: 9, s. 4]. |