73
21 Mart - Beynəlxalq Meşə Günü, (1971)
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş
Assambleyasının qərarı ilə martın 21-i
Beynəlxalq Meşə Günü elan edilmişdir
və 1971-ci ildən qeyd olunur. BMT Baş
Məclisinin 6 yanvar 2013-cü il qərarı ilə
həmin ildən etibarən hər il martın 21-i
qeyd edilir. Beynəlxalq Meşə Günü
meşələrin və meşə sahələrinin Yer
kürəsində
davamlı
inkişaf
və
təhlükəsizlik üçün böyük əhəmiyyət daşımasına diqqəti cəlb etmək məqsədi güdür.
BMT Baş Məclisin bu qərarını Ərzaq və Kənd Təsərrüfatı Təşkilatı alqışlamış və
üzv dövlətləri həmin gün xüsusi tədbirlər, o cümlədən ağacəkmə kampaniyaları
keçirilməsini dəstəkləməyə çağırmışdır.
Yer kürəsi ərazisinin quru hissəsinin 31 faizi meşələrlə örtülmüşdür. Haqlı
olaraq meşələri planetimizin ağciyərləri adlandırırlar. Yerin ekoloji sistemləri və
atmosfer arasında karbon qazı mübadiləsi prosesində meşələr mühüm yer tutur.
Dünyadakı meşələrin 13 faizi xüsusi qorunan təbii ərazilərə aiddir. Son illərdə
meşələrin qırılması, deqradasiya və yanğınlar nəticəsində Yer kürəsində meşələrin
təhlükəli dərəcədə azalması meylləri bütün beynəlxalq
birliyi ciddi narahat edir.
İnternetdə:
www.books.google.com
74
21 Mart - Ümumdünya Poeziya Günü, (1999)
“İnsanlara şeir qədər, ədəbiyyat qədər güclü təsir edən, insanlırın
mənəviyyatına, əxlaqına, tərbiyyəsinə, fikirlərinin formalaşmasına bu qədər
güclü təsir göstərən başqa bir vasitə yoxdur.”
Ümummilli lider Heydər Əliyev
1999-cu ildə YUNESKO-nun baş
konfransının 33-cü sessiyasında hər il
martın 21-də Ümumdünya Poeziya
Gününü (World Poetry Day) qeyd etmək
qərara
alınmışdır. İlk Ümümdünya
Poeziya Günü, YUNESKO-nun mənzil-
qərargahının
yerləşdiyi
Parisdə
keçirilmişdir.
YUNESKO-nun qərarında deyilir:
―Poeziya müasir insanın ən dərin və
kəskin mənəvi suallarına cavab ola bilər, lakin bunun üçün ona daha çox ictimai
diqqəti cəlb etmək zəruridir‖. Bundan başqa, Ümumdünya Poeziya Günü kiçik
nəşriyyatlara özlərini göstərmək imkanı verir, çünki məhz onların səyi ilə müasir
şairlərin əsərləri oxuculara çatır. Bu bayram canlı poetik söz ənənələrini dirildən
poziya klubları üçün də bir imkandır. YUNESKO hesab edir ki, bu gün kütləvi
informasiya vasitələrində poziyanın insanlara açıq, əsl müasir sənət nümunəsi kimi
pozitiv obrazının yaradılmasına xidmət edir.
Belə hesab olunur ki, ən qədim şeir-himnlər e.ə. XXIII əsrdə yaranmışdır.
Şeirlərin müəllifi şairə En-hedu-ana olmuşdur. O, akkad çarı Sarqonun qızı
olmuşdur. En-hedu-ana Ay tanrısı Nann və səhər ulduzu tanrıçası İnann haqqında
yazmışdır. Bu günlə əlaqədar təhsil, mədəniyyət müəssisələrində, yaradıcı
kollektivlərdə müxtəlif tədbirlər keçirilir. Bu ocağın neçə-neçə unudulmaz söz
sahiblərindən biri olan sevimli Şəhriyar qəlbini, ruhunu şeirə, sözə, poeziyaya
bağışlayaraq deyib:
Şeir mədəniyyət, incəsənətdir,
İncə ruh, incə zövq, incə sənətdir.
O da musiqi tək qəlbin səsidir,
Həyatın ən böyük möcüzəsidir.
Fransız yazıçısı Anatol Frans haqlı olaraq qeyd edib ki, şeirlə insan ruhu arasında
qədim bir ünsiyyət var. Buna görə də insanın sevincli və kədərli anlarında şeir
həmişə onunladır. Bu məqamlarda Livan yazıçısı və rəssamı Xəlil Cübranın sözləri
yada düşür: "Şeir qanı axan yaranın və ya gülümsəyən dodaqların nəğməsidir".
Rus şairi, Nobel mükafatı laureatı İosif Brodski isə bildirib ki, poeziya ən yaxşı
sözlərin ən yaxşı düzümü deyil, poeziya dilin adi mövcudluq formasıdır.
İnternetdə:
www.books.google.com
75
21 Mart - İrqi Ayrı-Seçkiliyin Ləğv Olunması Uğrunda Beynəlxalq Mübarizə
Günü, (1966)
İrqi Ayrı-Seçkiliyin Ləqv Olunması Uğrunda Beynəlxalq Mübarizə Günü
(İnternational Day for the Racial Discrimination) BMT-nin Baş Assambleyasının
1966-cı il 26 oktyabr tarixində keçirilən XXI sessiyasının qərarı hər il martın 21-
də keçirilir.
1960-cı ilin həmin günü polis Şarpevildə (Cənubi Afrika) aparteid rejiminin
Cənubi Afrika Respublikasında afrikalıların məcburi pasportlaşdırılması haqqında
qanunun əleyhinə dinc nümayiş zamanı atəş açmış və 69 nəfəri öldürmüşdür.
BMT-nin Baş Assambleyası bu günü elan edərək beynəlxalq birliyi, irqi ayrı-
seçkiliyin bütün formalarının ləğv olunması üçün səylərini birləşdirməyə
çağırmışdır. Bununla BMT təsdiq etmişdir ki, irqi ayrı-seçkiliyi insan
hüquqlarının, əsas azadlıqların və ədalətin inkarı hesab etmək olar və o, insan
ləyaqətinə qarşı cinayətdir. BMT ayrı-seçkiliyin sosial və iqtisadi inkişafa,
həmçinin beynəlxalq əməkdaşlığa və sülhə maneə olduğunu da qəbul edir.
İnternetdə:
www.books.google.com