57
Təcrübəçi tələbələrin təhvil verdikləri pedaqoji təcrübə sənədləri
Gündəlik
Pedaqoji təcrübə keçən hər bir tələbə fərdi iş planına əsasən gördüyü işlərin qısa məzmununu gündəliyə
yazır. Pedaqoji təcrübənin sonunda isə gündəlik əsasında hesabat yazılır. Gündəlik elə bir sənəddir ki, onu
oxuyan hər kəs tələbənin təcrübə müddətindəki pedaqoji fəaliyyəti haqqında tam təsəvvürə malik olur. Ona görə
də gündəlik vahid qaydada, aydın xətlə, səliqəli yazılmalıdır. Gündəlik adından göründüyü kimi hər gün
yazılmalı və həftədə bir dəfə pedaqoq və metodist tərəfindən yoxlanıb müvafiq qeydlər edilməlidir.
Gündəlikdə əsasən aşağıdakı məsələlər əks olunmalıdır:
-Məktəbşünaslıq məsələləri;
-şagirdlər üzərində aparılan müşahidələr;
-sınaq dərslərinə hazırlıq, onun keçirilməsi və müzakirəsi;
-metodist və fənn müəllimləriin nümunə dərslərinin, eləcə də təcrübəçi tələbələrin sınaq və zaçot
dərslərinin müşahidəsi və təhlilində iştirak;
-pedaqoji təcrübə rəhbərlərinin, eləcə də pedaqoji təcrübənin gedişini yoxlayan əlaqədar şəxslərin
(kafedra müdiri, dekan, institut rəhbərliyinin nümayəndələri, nazirliyin nümayəndələri və s.) qeyd və iradları;
-sinifdənxaric və məktəbdənkənar tədbirlər (dərnək məşğələləri, konfranslar, disputlar, gecələr,
ekskursiyalar, divar qəzeti və bülletenlər buraxmaq, adlı-sanlı adamlarla görüşlər və s.)
Gündəlikdə hər bir tədbirə sərf edilən vaxt üçün ən çoxu 2 saat göstərilir. Gün ərzində isə bu təcrübəçinin
iş gününə uyğun olaraq 6 saat müəyyənləşdirilir.
Gündəlik üç hissəyə ayrılmaqla damalı ümumi dəftərdə yazılır:
1.Ümumi hissə,
2.Təlim hissəsi,
3.Tərbiyə hissəsi.
Gündəlik yazılmağa başlanarkən əvvəlcə səhifələnir. Sonra 1-ci səhifədə iri, yaraşıqlı hərflərlə tələbənin
soyadı, adı və atasının adı yazılır.
2-ci səhifədə eyni qayda ilə «ümumi hissə» sözləri yazılır.
3-cü səhifədə məktəbin dəqiq ünvanı, telefonu, məktəb rəhbərlərinin və pedaqoji təcrübə ilə bağlı olan
bütün məktəb işçilərinin soyadları, adları və atalarının adları yazılır.
4-cü səhifədə məktəbin zəng cədvəli göstərilir.
5-ci səhifədə bütün təcrübəçilərin sınaq dərslərinin cədvəli yazılır.
Cədvəlin aşağıdakı qaydada yazılması məqsədəmüvafiqdir
1
.
Pedaqoji təcrübənin bütün günlərini göstərmək üçün vərəqə calaq verilir və qatlanır.
______________
1
Rum rəqəmləri sinifləri, ərəb rəqəmləri dərs saatlarını göstərir.
58
Tələbənin
soyadı və
adı
Tarix
Fevral
10 11 12 13 14 16 17 18 19 20 21
23 23
1.
IV
1
IV
3
2.
II
2
III
1
II
1
III
3
II
1
III1
3.
6-cı səhifədə təcrübəçinin «rəhbəri» olduğu sinfin dərs cədvəli yazılır.
7-ci səhifədə pedaqoji təcrübə rəhbərlərinin saatları yazılır.
8-ci səhifədə təcrübəçinin təhkim olunduğu sinfin şagirdləri haqqında məlumat yazılır. Bu aşağıdakı
qaydada olur.
№
Soyadı, adı və
atasının adı
Cinsi
Doğul-
duğu
tarix
Ünvanı və
telefonu
Valideyni
n iş yeri
1.
2.
3
Sonra ehtiyat üçün bir neçə ağ vərəq saxlanılır və iri yaraşıqlı hərflərlə «təlim hissəsi» sözləri yazılır.
Növbəti səhifədə təcrübəçinin özünün sınaq dərslərinin cədvəli göstərilir. Bunun ardınca təcrübəçinin dərs
keçdiyi sinfin ixtisas fənnindən rüblük təqvim-planı verilir.
Gündəlik aşağıdakı qaydada xətlənir və təlim işləri icra olunduqca sütunlarda qeyd olunur.
№ Tarix
Görülən işlərin məzmunu
Saat
Qeyd
Təlim hissəsi üçün təxminən 20 səhifə yer ayırdıqdan sonra yenə bir səhifədə yaraşıqlı iri hərflərlə
«tərbiyə hissəsi» sözləri yazılır. Növbəti səhifədən dəftər yenə yuxarıda göstərildiyi qaydada xətlənib sütunlara
ayrılır ıə tərbiyə məsələləri ilə bağlı işlər yazılır.
Təcrübənin sonunda gündəlik metodistə müəllimə təhvil verilir. Yekun konfransından sonra gündəlik
nümunə üçün kafedrada saxlanılır, yaxud təcrübəçinin özünə qaytarılır.
59
Fərdi plan
Təcrübənin başlanğıcında pedaqoqun yaxından köməyi ilə tərtib olunur və tələbə təcrübə keçdiyi dövrdə
onun əsasında fəaliyyət göstərir, orada icrası nəzərdə tutulmuş bütün məsələlər yerinə yetirilir. Fərdi plan 12
vərəqli şagird dəftərinə yazılır. (Qeyd. Fərdi plan gündəlikdə bir dəftərdə də yazıla bilər). Onun forması
aşağıdakı kimi olur. Dəftərin 1-ci və axırıncı vərəqinə toxunulmamaqla yerdə qalan vərəqlər 3-4 sm kəsilir.
Vərəqlərin baş tərəfləri içəridən aşağıdakı qaydada xətlənir və yazılır.
№ Görüləcək işlər
Tarix
İcraçı
Qeyd
Sonra dəftərin bütün vərəqləri hər iki tərəfdən bu qaydada xətlənir. İcraçı üçün ayrılmış sütunda təcrübəçi
özündən başqa işi birlikdə gördüyü şəxsin soyadını və adını yazır.
Fərdi planda təxminən aşağıdakı kimi məsələlər yazılır:
-məktəblə, o cümlədən məktəbin müəllim və şagird kontingenti ilə, fənn kabinəsi ilə, ixtisasa aid əyani
vəsaitlərlə və s. tanışlıq;
-sinif rəhbəri kimi təhkim olunduğu sinfin şagirdləri ilə yaxından tanışlıq, o cümlədən sinif jurnalı və
şagirdlərin şəxsi işləri, tibb vərəqələri əsasında onların öyrənilməsi;
-məktəb rəhbərliyinin, uşaq birliyi təşkilatının, sinif rəhbərinin işi ilə tanışlıq;
-pedaqoji şuranın, direktoryanı şuranın və kollegial orqanların işi ilə tanışlıq;
-sınaq və zaçot dərslərinin, eləcə də sərbəst dərslərin keçirilməsi. Bu dərslərə hazırlıq; icmal və planların
tərtib edilməsi, əyani vəsaitlərin seçilib müəyyənləşdirilməsi, hazırlanması və s.
-başqa təcrübəçilərin dərslərinin dinlənilməsi və müzakirəsi;
-sinifdənxaric və məktəbdənkənar tədbirlərdə (ekskursiya, konfrans, lisput, tarix gecəsi, bülleten və divar
qəzeti buraxmaq, geridə qalan şagirdlərlə əlavə məşğələ keçmək və s.) iştirak və onların müstəqil yerinə
yetirilməsi.
-sinif rəhbərlərinin, fənn metodbirləşmələrinin iclaslarında, yığıncaqlarında iştirak;
-buraxılış işi və kurs işi yazmaq məqsədilə eksperiment aparmaq və s.
Təcrübəçi tələbələrə fərdi planın başqa bir nümənusəini təqdim edirik. Fərdi plan hər həftə üzrə aşağıdakı
sxem üzrə də tərtib edilə bilər.