Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi Azərbaycan Müəllimlər İnstitutu Mingəçevir filialı
Yüklə 0,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Təhlükəsiz vərdişlərinin
- Dərsin geniş planı, Dərsin planı
- 1.MÜƏLLİM DƏRSƏ NECƏ HAZIRLAŞMIŞDIR
- II.DƏRSİN MÖVZUSU
- V.DƏRSİN MƏZMUNU
- VII.NƏZƏRİYYƏ İLƏ TƏCRÜBƏNİN ƏLAQƏSİ
- VIII.DƏRSİN METODİK CƏHƏTİ
- IX.ŞAGİRDLƏRİN MÜSTƏQİL İŞLƏRİ
- XI.DƏRSİN PSİXOLOJİ CƏHƏTİ
- TƏRBİYƏVİ SÖHBƏT İCMALININ TƏRTİBİ METODİKASI
63
2.Təhlükəsiz vərdişlərinin, öyrənmə bacarığının, digər qrupların baxışların, yaxud nöqteyi –nəzərinin başa düşülməsi. 3.Davranış tənzimləyiciləri kimi dəyərlərin formalaşdırılması. Qiymətləndirilmə meyarları bütün sinifdə müzakirə edilə bilər. Qiymətləndirmənin üsul və formaları. 1.Müəyyən konkret cavabı olanlar (Testlər). 2.Açıq suallar. Şagirdin özünüqiymətləndirməsi çox vacibdir. Bu onlara öz davranışına daha məsuliyyətlə yanaşmağa sövq edir, onlarda obyektivliyin tərbiyə edilməsinə yardımçı olur. münasibətlərin düzlük və qarşılıqlı anlaşma prinsipləri əsasında qurmağı öyrədir.
Dərsin planı Təcrübəçi tələbələr təkcə icmalla deyil, həm də geniş planlı dərslər keçməlidirlər. Bəs geniş plan necə tərtib edilməlidir? Burada da hazırlıq üçün icmala verilən tələblər əsas götürülür. Lakin müəyyən fərqlər vardır. İcmaldan fərqli olaraq geniş planda müəllimin şərhinin mətni; həmçinin şagirdlərin suallara verdikləri cavablar yazılmır. Sonuncu kursda isə dərslərin çoxu icmalla və geniş planla yox, sadəcə planla tədris olunur. Müəllim kimi fəaliyyətə başlayanda dərslərin hamısını planla deyəcəksiniz. Dərs planı geniş plandan fərqli olaraq daha qısa və sadə tərtib edilir və burada şagirdlərə verilən suallar da yazılmır. Yalnız mövzu məqsəd, təchizat, istifadə ediləcək üsullar, ev tapşırıqlarının yoxlanılması, keçmiş dərsin soruşulması, yeni materialların şərhi, yeni dərsin möhkəmləndirilməsi və ev tapşırıqlarının verilməsi qısaca qeyd edilir. DƏRSİN DİNLƏNİLMƏSİ (MUŞAHİDƏSİ) VƏ TƏHLİLİ Məktəbdə həyata keçirilən bütün təlim-tərbiyə işlərinin mərkəzində dərs dayanır. Müəllimin pedaqoji fəaliyyətinin əsasını dərs təşkil edir. şagirdlərin biliklərinin dərinliyi və möhkəmliyi, malik olduqları ideya və mənəvi keyfiyyətlər bilavasitə onlara keçilən dərslərin səmərəliliyi, məzmunluğu, dərinliyi ilə və s. əlaqədardır. Buna görə də hər bir təcrübəçi tələbənin dərsin dinlənilməsi və təhlili üzrə də müəyyən biliklərə yiyələnməi olduqca mühüm əhəmiyyət kəsb edir. bəs dərsin dinlənilməsində hansı cəhətlərə xüsusilə ciddi fikir verilməlidir?
Onun dərs planı, tematik işləri, didaktik materialları və s. varmı? Materialı nə dərəcədə bilir? Bu vəziyyət dərsin gedişində, onun dolğunluğunda, səmərəliliyində, şagirdlərin fəallığında aşkara çıxarılır.
64
Onun mövzu üzrə dərslər sistemində yeri. Mövzunun xüsusiyyətləri.
Dərsin qarşısında hansı məqsəd qoyulmuşdur. Müəllim onu nə dərəcədə yerinə yetirir? Dərsin (təlimin) öyrədici, inkişafetdirici və tərbiyəvi funksiyaları.
Sinif otaqlarının dərsə hazırlanması. Onun təmizliyi, sanitar gigiyenik tələblərə müvafiq olması. Dərsin strukturu, vaxt bölgüsü. Dərsdə intizam. Şagirdlərin məşğələyə hazırlıq səviyyəsi və s.
Dərsdə materialın elmi şərhi, onun tərbiyəvi istiqaməti. Materialın həcmi və s. VI.KEÇİLMİŞ MATERİALIN TƏKRARI Təkrardan dərsin hansı hissəsində istifadə olunmuşdur və müəllim buna nə dərəcədə nail olmuşdur?
Öyrənilən biliklərin müəllim və şagirdlər tərəfindən müasir istehsalatın, ətraf mühitin və məişət hadisələrinin izahına tətbiq olunması, şagirdlərin biliklərini öz şəxsi təlim təcrübəsinə tətbiq etməsi, təcrübə aparmaq və s.
65
Şagirdlərin bilik, bacarıq və vərdişlərinin yoxlanılmasının məzmunu və metodikası. Yeni materialın şərhi üçün müəllimin tətbiq etdiyi metodlar və priyomlar. Bunlardan istifadənin keyfiyyəti.
Şagirdlərin idrak fəaliyyətinin inkişaf etdirilməsi. Şagirdlərin fəallığı. Əks-əlaqənin mövcudluğu. Texniki vasitələrdən istifadənin keyfiyyəti.
Şagirdlərin cavablarının, sual-cavabın nəticələ-rinin, təcrübə və yoxlama işlərin dərinliyi. Şagirdlərin kitablarla, cihazlarla işləmək, konspekt, mətnlər yazmaq, məruzə və məlumatlarla çıxış etmək bacarığı. Onların biliyinin qiymətləndirilməsinin obyektivliyi. Öyrənilmiş materialların möhkəmləndirilməsinin məzmunu və metodikası.
Şagirdlərin diqqəti, təfəkkürü və qabiliyyətlərinin inkişafı. şagirdlərin nitqi üzrə iş. Dərsdə psixoloji mikro mühit. Dərsdə emosionallığın təmin edilməsi.
Sinfi ələ almaq bacarığı, emosionallığı, pedaqoji aktı, şəxsi mədəniyyəti, obyektivliyi, xeyirxahlığı, tələbkarlığı, fərdi yanaşma qabiliyyəti, nitqi, geyimi və s.
Pedaqoji təcrübənin ilk mərhələsində (birinci ilində) Siz əsasən aşağı siniflərdə – uşaq və yeniyetmələrlə işləməli olacaqsınız. Bu dövrdə uşaqların tərbiyəvi söhbətlərə-tərbiyəçi sözünə xüsusi ehtiyacları vardır. Sözün gücü isə onun necə deyilişindən, hansı tərzdə söylənilməsindən çox asılıdır. Faktlara əsaslanmaqla, yüksək emosional şəkildə aparılan söhbətlər şagirdləri sanki ovsunlayır, onların mənəviyyatına güclü təsir göstərir. Buna görə tərbiyəvi mövzuda söhbətlərin aparılması təcrübəçidən ona ciddi surətdə hazırlaşmağı tələb edir. Yadda saxlayın ki, təcrübə müddətində apardığımız belə tərbiyəvi söhbətlərdən birinə icmal tərtib etməlisiniz. Aşağıda tanış olacağınız material söhbəti hazırlamaq və onun icmalının tərtibində sizə yaxından istiqamət verəcəkdir. Tərbiyəvi söhbətlərin təşkili və onun aparılması söhbətə hazırlıqdan başlayır. Hazırlıq iki mərhələni əhatə edir: a)müəllmin (təcrübəçinin) özünühazırlıtı və hazırlığı; b)şagirdlərin söhbətə hazırlanması. Hazırlıq işləri tamamlandıqdan sonra söhbətin aparılması həyata keçirilir. Tələbələrin özünühazırlığına aşağıdakılar daxildir: söhbətin məqsədinin aydınlaşdırılması; Sinifdənkənar oxu üçün ədəbiyyatların seçilməsi; söhbətə müvafiq plakat və digər əyani vəsaitlərin hazırlanması; söhbətin planının tərtibi; giriş üçün ediləcək söhbətin, veriləcək sualların və nəticənin sisteminin müəyyənləşdirilməsi, valideynlərin və digər qonaqların gəlişi və nəhayət, ümumi nəticənin hazırlanması. Bundan sonra hazırlığın ikinci mərhələsi, yəni tələbənin hazırlığı başlayır. Onun məzmununa aşağıdakılar daxildir: a)mövzu üzrə tələbənin söhbəti; b)nağıl, hekayə, şer, püblisistik yazılardan parçaların oxunuşu; v)aparılacaq söhbətin mövzusu üzrə inşa yazı yazdırılması; q)aparılacaq söhbətin mövzusu ilə əlaqədar olaraq şagirdlərin özünün müstəqil olaraq şerlər, hekayələr, atalar sözləri, zərb tapması və s. Bütün bu hazırlıq işləri görülüb qurtardıqdan sonra söhbətin vaxtı dəqiqləşdirilir və söhbət həmin vaxtda aparılır. Tərbiyəvi söhbətin aparılması üç hissədən ibarətdir: 1.Təcrübəçi tələbənin giriş sözü. 2.Şagirdlərlə müsahibənin aparılması. 3.Tələbənin gəldiyi nəticə. Giriş sözündə aparılacaq söhbətlə bağlı bədii əsərlərdən parçaların oxunması söhbətin daha emosional və cəlbedici olmasına real zəmin yaradır, müvafiq parçaların tələbə tərəfindən oxunuşundan sonra mövzunun mahiyyəti ilə bağlı bir neçə məsələlərə toxunulur, onların əhəmiyyəti qeyd edilir. Sonra şagirdlərin yazdıqları inşalar təhlil edilir, onlara ümumi nəticə verilir. Nəhayət bu mərhələdə inşalardan seçilmiş 2-3 ən yaxşı nümunə oxunulur, onların əhəmiyyəti qeyd edilir. İkinci hissədə tələbənin verdiyi suallara şagirdlər cavablar verir, tələbə həmin cavabları tamamlayır.
Yüklə 0,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|