Azərbaycan respublikasinin qanunu
Yüklə 1,16 Mb. Pdf görüntüsü
|
20 www.kitabxana.net –
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri. 2011
www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri. 2011 Hansısa koridorun dərinliyində gözləmədiyim halda divarda çıxış qapısı tapıldı. Uzaqdan yayılan günəş şüası düz üstümə düşdü. Qaranlıqdan yorulmuş gözlərimi yuxarı qaldırdım və başgicəlləndirici yüksəklikdə səmanın bir parçasını gördüm. Göy üzü nədənsə əvvəlcə mənə tünd qırmızını xatırladan mavi rəngdə idi. Divarla yuxarı dəmir pilləkənlər qalxırdı. Yorğunluq və həyəcandan üzülüb əldən düşsəm də, son qüvvəmi toplayıb dəmir nərdivanla yuxarı qalxmağa başladım. Arada yalnız içimi bürümüş xoşbəxtlikdən hıçqıra-hıçqıra ağlamaq üçün ayaq saxlayırdım. Budur, artıq kapitelləri və astraqalları, üçbucaq və dairəvi frontonları, mərmərdən və qranitdən düzəldilmiş əzəmətli abidələri görürdüm. Demək, qaranlıq labirintlərin əsarətindən qurtarıb Şəhərin göz qamaşdıran əsrarəngizliyinə qovuşmuşdum. Yuxarı çıxanda özümü balaca bir meydançada, daha dəqiq desəm, iç həyətdə gördüm. Həyət dörd tərəfdən əyri-üyrü forması və müxtəlif hündürlükdə divarları üzərində əcayib kümbəzlər və sütunlar dayanan tikili ilə əhatə olunmuşdu. İlk növbədə bu qeyri-adi binanın çox qədim zamanların yadigarı olması diqqəti çəkdi. Mənə elə gəldi ki, bina adamlardan, hətta üstündə yerləşdiyi torpağın özündən də qədimdir. Düşündüm ki, belə qədim binanı (hələ burada insanın gözlərini qorxudan hansısa bir özəlliyin olmasını demirəm) yalnız Ölməzlər tikə bilərdilər. İlk dəqiqələrdə ehtiyatla, sonra laqeyd halda, axırda isə heç nəyə məhəl qoymayan dəliqanlı ədası ilə bu qarmaqarışıq həyətin pilləkənlərini, keçidlərini gəzib dolaşdım. (Yalnız pilləkənlərin müxtəlif hündürlükdə və genişlikdə olmasının fərqinə varanda birdən-birə niyə belə möhkəm yorulmağımın səbəbini başa düşdüm).Əvvəlcə gəzdiyim sarayın allahların yadigarı olduğunu düşündüm. Lakin boş otaqları dolaşandan sonra fikrim dəyişdi: onu tikən allahlar artıq ölüblər. Sarayın qeyri-adiliyini seyr edəndə isə öz-özümə dedim: onu tikən allahlar dəli olublar. Bu sözləri qeyri-adi bir ittihamla söylədiyim də dəqiq yadımdadır. Qorxu hissi keçirməkdən daha çox vicdan əzabı çəkirdim. Gördüklərimin nə qədər dəhşətli olduğunu duyğularımdan daha çox ağlımla dərk edirdim. Tikilinin qədimliyindən doğan təəssüratlara yeniləri əlavə olunurdu: onun ölçüsüzlüyünü, eybəçərliyini və cəfəngliyini daha dərindən anlayırdım. Qaranlıq labirintdən təzəcə çıxmışdım. Amma işıqlı Ölməzlər Şəhəri məndə yalnız qorxu və ikrah hissi doğurmağa başlamışdı. Labirinti insanları dolaşdırmaq, azdırmaq üçün düzəldirlər. Labirintin simmetriyalarla zəngin memarlığı yalnız bu məqsədə xidmət edir. Mənim həyətində dayandığım tikilinin memarlığında isə heç bir məqsəd güdülməmişdi. Hara baxırdınsa, dalana dirənən koridorlar, adam əli çatmayan pəncərələr, balaca otaqlara, yaxud keçilməz yeraltı lağımlara açılan təmtəraqlı qapılar, pillələri və məhəccərləri çölə tərəf qabarmış əyri pilləkənlər görünürdü. Elə pilləkənlər də vardı ki, onlar divarla üzüyuxarı, əzəmətli tavana doğru yüksəlir, amma bir neçə dəfə burulandan sonra elə bil suvağı qopmuş künbəzin altında gözəgörünməyən maneyə toxunaraq yarıda qırılırdılar. Hər şeyi olduğu kimi dəqiqliyi ilə təsvir etdiyimi deyə bilmərəm.
21 www.kitabxana.net –
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri. 2011
www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri. 2011 Amma aradan illər keçəndən sonra da bu götüntülər yuxumu qaçırırdı. Ona görə də nələrin həqiqətən olduğu kimi yadımda qaldığını, nələrin isə gecə qarabasmalarının dəhşətindən yarandığını söyləmək çətindir. Düşünürdüm ki, bu şəhər dəhşətlidir; hətta səhranın ucsuz- bucaqsız dəriliklərində yerləşsə də, onun mövcudluğu, yaşaması bütün keçmişi və gələcəyi zəhərləyir, məhv edir, dünyaya meydan oxuyur. Nə qədər ki, bu Şəhər var, dünyada heç kəs xoşbəxtliyi və həyatın mənasını dərk etməyəcəkdir. Mən Şəhərin üzərindən mübhəmlik pərdəsini götürmək istəmirdim. Müxtəlif dillərdəki sözlərin qarmaqarışıqlığı,bədənlərinin bütün əzaları- başları, quyruqları, bağırsaqları ilə bir-biri ilə çulğalaşan, bir-birinə nifrət edən pələng və öküz cəmdəkləri-mənim təsəvvürümdə bu Şəhər belə idi. Nəm və qumlu yeraltı sərdabələrlə necə yol tapıb geriyə qayıtmağım indi də mənə bir sirri-xuda kimi görünür. Yalnız axırıncı labirintdən çıxandan sonra özümü bir də haçansa Ölümsüzlər Şəhərində görmək ehtimalının yaratdığı qorxunun varlığımı bir an da olsa tərk etmədiyini yaxşı xatırlayıram. Başqa heç nəyi yadıma sala bilmirəm, nə qədər çalışsam da, keçmişi xatirəmdə canlandırmağı bacarmıram. Lakin, görünür, mən hər şeyi könüllü şəkildə unutmuşdum. Görünür, geriyə qayıtmağım o qədər çətin olmuşdu ki, indi əsla xatırlaya bilmədiyim günlərin birində hər şeyi həmişəlik beynimdən silib atmaq qərarına gəlmişdim.
III Sərgüzəştlərim haqqındakı hekayətin diqqətli oxucuları vəhşilərdən birinin diş-diş Şəhər hasarlarının dibinə kimi məni qarabaqara izlədiyini təbii ki, yaddan çıxarmayıblar. Axırıncı sərdabədən keçib yeraltı aləmdən çıxandan sonra bu vəhşini yenidən gördüm. O, küt sifətlə uzanıb qumda nə isə çəkir, sonra isə əlinin bir hərəkəti ilə hərflərə oxşayan işarələri pozurdu. Əvvəlcə həmin işarələri vəhşi tayfanın əlifbası hesab etdim. Amma dərhal da başa düşdüm ki, hələ danışmağı bacarmayanların yaza bildiklərini düşünmək səfehlikdir. İşarələr bir-birindən fərqlənirdi. Bu isə onların nəyinsə rəmzləri olma ehtimalını ya yerli-dibli istisna edir, ya da əhəmiyyətli dərəcədə azaldırdı. Vəhşi dayanmadan xətlər çəkir, diqqətlə onlara baxır, nələrisə düzəldirdi. Sonra sanki bayaqdan bəri məşğul olduğu iş onu bezdirdi. Əli və dirsəyi ilə xətlərin hamısını pozdu. Mənə baxdı və elə bil ki, tanıdı. Ürəyimə bir yüngüllük, toxtaqlıq gəldi. Özümü son dərəcə tənha hiss etdiyimdən mağaranın qumlu döşəməsindən üzümə baxan bu ibtidai məxluqun neçə vaxtdan bəri burada məni gözləməsi fikri ağlıma gəldi. Günəş hələ də amansızcasına şaxıyırdı. Hətta gecə yarısı ilk ulduzların işığı altında troqloditlərin kəndinə tərəf yola çıxanda da ayaqlarımızın altındakı qum təzəcə qalanmış soba kimi isti idi. Vəhşi məndən qabaqda gedirdi. Bu gecə onun bəzi sözləri anlamasına, hətta ardımca təkrarlamasına nail olmaq Yüklə 1,16 Mb. Dostları ilə paylaş:
|