18
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri. 2011
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri. 2011
Nəhayət bu dəhşətli qarabasmaları beynimdən qovanda əllərim bağlı halda dağın dik yamacında
qazılan və adi qəbirdən o qədər də fərqlənməyən uzunsov oyuqda olduğumun fərqinə vardım.
Oyuğun kənarları nəm idi, divarlarını insan əllərindən daha çox zamanın cilaladığı sezilirdi.
Ürəyimin sinəmdə bərk-bərk döyündüyünü, susuzluğun isə az qala bütün bədənimi yandırdığını
aydın hiss edirdim. Oyuqdan kənara boylanıb zəif səslə qışqırdım. Dağın ətəyində, qumların və
zibil qalaqlarının arasından burula-burula bulanıq sulu irmaq axırdı. İrmağın qarşı tərəfində isə
doğan, bəlkə də batan günəşin şəfəqləri altında Ölməzlər Şəhəri bərq vururdu. Bəli, bu həmin
şəhər idi. Başqa cür ola bilməzdi. Mən divarları, tağları, frontonları və meydanları görürdüm.
Şəhər özülə bənzəyən sal daşdan ibarət yamacın üzərində yüksəlirdi. Uzandığım oyuq kimi
yüzlərlə əyri-üyrü oyuq dağın ətəyinə və vadiyə səpələnmişdi. Qumluqda o qədər də dərin
olmayan quyular gözə dəyirdi. Ətrafdakı oyuqlardan və çalalardan dəriləri bozarmış, saqqalları
pırtlaşıq çılpaq adamlar çıxırdılar. Mənə elə gəldi ki, onları tanıyıram. Onlar Ərəb körfəzinin
sahillərinə və efiopların mağara tipli yaşayış məskənlərinə basqınlar düzəldən vəhşi, qəddar
troqlodit tayfasından idilər. Gördüyüm adamların danışa bilmədiklərini və ilan əti yediklərini
eşitsəydim, qətiyyən təəccüblənməzdim.
Susuzluq məni taqətdən saldığından cəsarətlənmişdim. Fikrimdə hesabladım: irmağın qumlu
sahili təxminən otuz futluq məsafədə idi. Gözlərimi yumub əllərim arxada bağlı halda yamac
boyu üzü aşağı yuvarlanmağa başladım. İrmağa çatan kimi əzilib qana bulaşmış dodaqlarımı
bulanıq suya dirədim. Vəhşi heyvanlar suvatdan su içən kimi içirdim. Yenidən huşumu itirib
sayıqlamağa başlamamışdan əvvəl nədənsə yunan dilində „Ezerin suyundan içən varlı Zela
sakinləri” sözlərini təkrarlayırdım.
İrmağın kənarında neçə gün neçə gecə qaldığımdan xəbərsizəm. Yamacdakı oyuğa qayıtmağa
taqətim çatmadığımdan miskin, lüt-üryan vəziyyətdə naməlum sahildə uzanıb başıma nə
gələcəyini gözləyirdim. Günəşin və ayın həyatımla amansızcasına oynadıqlarının fərqində
deyildim. Cahillikləri ucbatından uşaq kimi sadədil olan troqloditlər isə nə yaşamağıma, nə də
ölməyimə kömək edirdilər. Əbəs yerə onlara məni öldürüb canımı əzabdan qurtarmaq üçün
yalvarırdım. Nəhayət günlərin birində qollarıma vurulmuş qandalları qayanın sivri kənarına
çırpıb qıra bildim. Ertəsi gün isə mən-bir vaxtlar Roma legionunun hərbi tribunu olan Mark
Flamini Ruf ilk murdar ilan əti tikəsini oğurladım, bəlkə də sədəqə kimi aldım...
Ölümsüzləri görmək, fövqəlbəşərlərin yaşadıqları Şəhərin daşlarına toxunmaq ehtirası
düşüncəmə hakim kəsilmiş, yuxum ərşə çəkilmişdi. Elə bil vəhşilər də niyyətimi başa
düşmüşdülər. Gözlərinə yuxu getmirdi. Əvvəlcə məni güddüklərini sezdim. Sonra sanki
narahatlığım onlara da sirayət etdi. Adətən belə həssaslıq itlərdə olur. Vəhşilərin məskənini ən
hərəkətli vaxtda-qürub çağı tərk etməyi qərara aldım. Adətən bu saatlarda onlar günlərini
19
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri. 2011
www.kitabxana.net
–
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri. 2011
keçirdikləri çalalardan və oyuqlardan çıxır, korşalmış gözləri ilə batan günəşə tamaşa edirdilər.
Uca səslə dua oxumağa başladım. Var gücümlə qışqırmaqdan məqsəd Allahın mərhəmətini
qazanmaqdan daha çox ətrafdakı insan sürüsünü qorxutmaq idi. Sonra zibil qalaqlarının
arasından burula-burula axan kiçik irmağı keçib Şəhərə üz tutdum. Vəhşilərdən ikisi, ya üçü
gözə görünməməyə çalışaraq dalımca gəlirdilər. Digər tayfadaşları kimi onlar da balaca boylu
idilər. Adama qorxudan daha çox ikrah hissi təlqin edirdilər. Əyri-üyrü qazılmış bir neçə
bünövrənin yanından keçdim. Fikrimcə onlar köhnə daş karxanaları idi. Şəhərin böyüklüyündən
gözlərim alacalanmışdı. Onun yaxında olduğunu zənn edirdim. Amma düşündüyüm kimi
deyilmiş. Yalnız gecə yarısı Şəhər divarlarının qara kölgəsinə gəlib çata bildim. Bu kölgələr qum
üzərində heyrətamiz sirli naxışlar salmışdılar. Müqəddəs bir qorxu içərisində quruyub
qalmışdım. Birdən-birə qarşıma çıxan Şəhər və gecə vaxtının səhrası o qədər yad, o qədər
qorxunc idi ki, bura qədər gizlicə dalımca gələn vəhşini görəndə sevincimi gizlədə bilmədim.
Qumda uzanıb gözlərimi yumdum, yuxuya getmədən səhərin açılmağını gözləməyə başladım.
Şəhərin nəhəng sal qaya üzərində salındığını artıq demişdim. Bu qayanın dairəvi sərt yamacları
da Şəhərin qala divarları kimi keçilməz idi. Yorğunluqdan ayaq üstə güclə dayanırdım. Nə qədər
axtarsam da, nə qara qayada ayaq qoymağa bir yer, nə də hamar divarda qapıya bənşəyən bir
keçid görə bilirdim. Günortanın dəhşətli bürküsü məni yaxınlıqdakı mağarada gizlənməyə
məcbur etdi. Mağaranın içərisində quyu vardı, onun dərinliklərinə doğru pilləkən enirdi.
Pillələrlə aşağı düşdüm. Çirkli, dolaşıq keçidlərdən adlayıb tağlı tavanı olan bir otağa çıxdım.
Qaranlıqda divarları güclə seçə bilirdim. Yerin altındakı bu otağın doqquz qapısı vardı. Onların
səkkizi adamı labirintin içərilərinə aparır və aldadıcı yollarla geri qaytarırdı. Yalnız sonuncu-
doqquzuncu qapıdan labirintlər vasitəsi ilə digər otağa keçmək mümkün oldu. Əvvəl düşdüyüm
yer kimi bura da dairəvi idi. Yerin altındakı belə sərdabələrin dəqiq sayını xatırlamıram.
Üzləşdiyim uğursuzluqlardan, keçirdiyim həyəcan dolu anlardan sonra bəlkə də bu say mənə
həqiqətdə olduğundan daha çox görünürdü. Hər tərəfə vahiməli sükut hakim kəsilmişdi. Yerin
dərinliyindəki bu daş koridorlarda heç bir səs-səmir eşidilmirdi. Yalnız haradan əsdiyi
bilinməyən yeraltı küləyin xəfif uğultusunu, bir də qayaların arası ilə axan paslı suyun zəif
şırıltısını fəhm eləmək mümkün idi. Mən dəhşət içərisində bu yeni, əcaib dünyaya alışdığımı
anlayırdım. Artıq doqquz qapılı sərdabədən və qarmaqarışıq labirintlərdən başqa hər hansı bir
dünyanın mövcud olduğuna inana bilmirdim. Yerin altında nə qədər gəzib dolaşdığımı
xatırlamıram. Yalnız bir şey yadımdadır: dolaşıq keçidlərdə canımın hövlündən ora-bura
vurnuxanda bir vaxtlar dünyaya göz açdığım şəhər, yoxsa vəhşilərin ürəkbulandıran qəsəbəsi
üçün daha çox darıxdığımı kəsdirə bilmirdim.