- 20 -
DRAMATĠK VƏZĠYYƏT
ram əsərlərində personajın
«indi»
və
«burada»
düş
-
düyü dramatik vəziyyətlər tamaşaçı
diqqətini daha
çox cəlb edir. Qəhrəmanın problemləri onu həll et
-
mək imkanından
böyük olanda, o, dramatik vəziyyətə düşür.
Başqa sözlə desək, dramatik vəziyyət, personajın
indi
və
bura-
da
çarəsiz
vəziyyətdə qalmasıdır. Belə bir vəziyyətə düşən per
-
so
naj, təbii ki, o vəziyyətdən çıxmaq üçün
«hərəkət»
etməli,
dərhal çıxış yolu tapmalıdır.
Əks halda, vəziyyət daha da pis
olacaq. Qəhrəmanın vəziyyətdən çıxış yolu tapması
müəllif
təxəyyülünün imkanlarının genişliyinə bağlıdır.
Sufi şeyxi Sənan gürcü
-
xristian qızı ilə evlənə biləcəkmi?
Bir müsəlman şeyxi
sevgisinə görə
«
dinindən,
əqidəsindən,
məqsədindən
»
dönəcəkmi? Rahibə olmağa qərar vermiş Xumar
Sənanın sevgisinə cavab verəcəkmi? Sevgililər din və əqidə
fərqindən
xilas olmaq üçün
hansı addımları atacaqlar?
(H.
Cavid, «Şeyx Sənan»)
Gənc və xoşbəxt Romeo
ilə gözəl Cülletta bir
- birini sevir-
lər. Lakin onların xoşbəxtliyi imkansızdır. Çünki iki düşmən
ailənin övladlarıdır. Sevgililər vəziyyətdən çıxmaq
üçün nə
edəcəklər? (V. Şekspir
, «
Romeo və Cülletta
»
)
Maykl Karleono ailəsini
düşdüyü böhrandan xilas edə
biləcəkmi? O, cinayə
tkar a
ləmdə öz mələk simasını qoruya
biləcəkmi? (
«
Xaç atası» filmi)
Bu siyahını kifayət qədər uzatmaq olar. Çünki hər bir dram
əsərində (eləcə də bu struktura tabe olan
istənilən
filmdə) aydın
ifadə edilmiş dramatik vəziyyətlər vardır. İnsani münasibətləri
hərəkətə keçirmək üçün dramatik
vəziyyət bir katalizator
rolunu icra edir. O, qəhrəmanı düşünməyə deyil, hərəkət etmə
-
yə,
Dostları ilə paylaş: 
