- 23 -
düşmənlərinin qızı olduğunu öyrənəndən sonra isə təhlükə
daha da artır. Gecə Cüllettanın bağına
girən Romeonu daha
böyük təhlükə gözləyir. İki sevgilinin görüşdüyü anlar, onların
həyəcanları tamaşaçını stress yaşamağa məcbur edir. Tibaltın
ölümü isə vəziyyəti daha da gərginləşdirir. Film boyu perso
naj-
lar bir dramatik vəziyyətdən çıxan kimi digərinə
-
daha təhlü
-
kəli vəziyyətə düşürlər.
Hər bir vəziyyətdə onlar:
1.
Çarəsizdirlər.
2.
Çıxış yolu tapmalıdırlar.
3.
Antaqonistlə konfliktdədirlər.
Təhlükə hər zaman açıq formada görünməsə də,
ġekspir
əsə
r boyu get -
gedə təhlükənin səviyyəsini yüksəldir.
Alter-
na
tiv amil artır
.
Şekspir sanki rejissora əlavə tapşırıq verir:
mizan
ları
elə qur ki, tamaşaçının həyəcandan
nəfəsi kəsilsin.
Balda
təhlükənin qaynağı Tibaltdır. Gecə bağda isə təhlükə
at
mosferdə gizlədilib. Bunu tamaşaçılara düzgün
çatdırmaq
rejis
sorun işidir. Musiqi, əlavə səs effektləri həyəcanın artma
-
sına kömək edir. Dramatik vəziyyət olmasa və ya zəif qurulsa,
tama
şaçı bütün marağını itirəcək.
Tamaşaçını
ekrana cəlb edən
,
qəhrəmanın bir
-
birindən
daha təhlükəli olan dramatik vəziyyətlərə düşməsidir. Bir
maneəni dəf edən qəhrəman daha böyük maneə ilə qarşılaşır və
bu,
bütün film boyu davam edir.
Dramatik vəziyyət qəhrəmanın xarakterinin açılmasına
yardım edir. Tamaşaçı «maska»nın arxasında nəyin gizlə
dildi-
yini öyrənir. Dərin və mürəkkəb xarakterlər maska altında giz
-
lədilir. Maskalı olmaq, əslində, yalan deyil, hər şəxsiyyətin mə
-
nəvi və sosial geyimidir. Dramatik vəziyyət onu hərəkət etmə
-
yə vadar etmədikcə, insan maska ilə reallıq arasındakı sərhəddi
qarışdıra bilir. Xəyanətlə fədakarlıq, alışılmış yalan və acı həqi
-
qət, qoruyucu qorxaqlıq və təhlükəli cəsarət arasında seçim
edərkən insanın həqiqi siması ortaya çıxır.
- 24 -
Real həyatda biz güzəştə gedir və münaqişələrdən qaçmağa
üstünlük veririk. Dram isə personaj qarşısında dəqiq həll tələb
edən məsələ qoyur. Onlar özlərinin, yaxınlarının həyatlarını və
ideyalarını
qorumağa məcburdurlar, aclıqdan, soyuqdan və
ölümdən xilas
olmalı, bütün maneələri aşıb hədəfə varmalıdır
-
lar.
Bütün bunlar bizim problemlərimizə bənzə
yir. Lakin biz bir
qayda olaraq, öz problemlərimizi arxa plana atır, onları həll et
-
məyə tələsmirik. Dram isə bizə ən çətin vəziyyətdə belə, iradə
-
sini itirməyən, bütün imkanlarını
səfərbər edib, problemlərini
həll edən qəhrəmanları göstərir.
Onlar bizi insan iradəsinin
güclü olduğuna, bütün problemlərin
həllinin mümkünlüyünə
inan
dırır. Biz məhz insan iradəsinin nələrə qadir olduğunu gör
-
mək üçün kinoya (teatra) gedirik.
Dramatik vəziyyət personajın maskasını
Dostları ilə paylaş: