Azərbaycan və avropa şurasi
Yüklə 1,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Avropa Şurası qarşısında götürülmüş öhdəliklər kontekstində əməkdaşlıq
70 çatdırmalarına, Azərbaycan həqiqətlərini Avropa Şurası tribunasından bir daha səsləndirmələrinə əlverişli şərait yaratmışdır. Bu şəraitdən maksimum yararlanan nümayəndə heyətimizin üzvləri Azərbaycanın əldə etdiyi nailiyyətləri böyük iftixar hissi ilə dilə gətirməklə yanaşı, Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzünün yaratdığı problemləri də təəssüf doğuran fakt kimi mütəmadi olaraq Avropa parlamentarilərinin diqqətinə çatdırırlar. S.Seyidovun rəhbərlik etdiyi Azərbaycan parlament nümayəndə heyəti qurumun sessiyalarında daim fəallığı ilə seçilmişdir. Bu gün Avropa Şurasının ayrı-ayrı komitələrində, habelə alt komitələrdə rəhbər vəzifələrdə təmsil olunan deputatlarımız tərəfindən bir sıra vacib ümumavropa problemləri ilə bağlı məruzələr və onlarla sənəd hazırlanmışdır. Nümayəndə heyətinin üzvləri müxtəlif qlobal və ümumbəşəri əhəmiyyətə malik məsələlərin müzakirələrində fəal iştirak edərək öz mövqelərini bildirirlər. Beləliklə, Azərbaycandan bir qədər əvvəl və ya eyni vaxtda Avropa Şurasına qəbul edilmiş ölkələrlə müqayisədə Azərbaycanın bu qurumda qazandığı nəticələri təhlil etdikdə, habelə Azərbaycan parlament nümayəndə heyətinin tövsiyələri ilə hazırlanmış məruzələrin sayını götürdükdə, Azərbaycan təmsilçilərinin Avropa Şurasını zənginləşdirmək, bu mötəbər qurumun öz işini daha səmərəli təşkil etməsi üçün nə qədər ardıcıl çalışdığının şahidi olarıq. Keçmiş sovet məkanında müstəqillik əldə etmiş, sonra müxtəlif səbəblərdən Avropa Şurasından kənarda qalmış ölkələr də var. 10 il əvvəl əksər parametrləri ilə Azərbaycana bənzəyən bu ölkələrdən Azərbaycan indi qat-qat irəlidədir. Şübhəsiz ki, bu müvəffəqiyyətdə demokratiya məktəbi sayılan Avropa Şurasının faydalı dərsləri və təcrübələrinin də böyük rolu var. Lakin bu illərdə Azərbaycan Avropa Şurası ailəsi və məktəbində təkcə öyrənməklə məşğul olmağa çalışmamışdır. 10 il əvvələ nisbətən Avropa Şurası da dəyişib, inkişaf edib və bu inkişafda Azərbaycanın da payı az deyildir. Bir sözlə, Avropa Şurasında bu günə qədər əldə edilmiş uğurlar respublikamızın dünya birliyinə inteqrasiyasında bu mötəbər qurumla əlaqələrin mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini bir daha sübut edir. IV fəsil Avropa Şurası qarşısında götürülmüş öhdəliklər kontekstində əməkdaşlıq İnsan hüquqlarının və plüralistik demokratiyanın müdafiəsi, Avropa mədəniyyətinin müxtəlifliyinin saxlanılmasına və bu müxtəliflikdə vahid Avropa dəyərlərinin inkişaf etdirilməsinə, üzv ölkələrdə siyasi və hüquqi islahatların həyata keçirilməsinə kömək göstərilməsini özünün prioriteti elan edən Avropa Şurasına Azərbaycanın tamhüquqlu üzv olması istiqamətində mühüm işlər görülmüşdür. Ümummilli lider Heydər Əliyevin 1996-cı il iyulun 8-də "Avropa Şurası ilə Azərbaycan Respublikası arasında əməkdaşlıq proqramının həyata keçirilməsi tədbirləri haqqında", 1998-ci il yanvarın 20-də "Avropa Şurası ilə 71 Azərbaycan Respublikası arasında əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi sahəsində tədbirlər haqqında", 1999-cu ilin may ayının 14-də "Azərbaycan Respublikası ilə Avropa Şurası arasında əməkdaşlığın dərinləşdirilməsi və Azərbaycan Respublikasının Avropada mənafelərinin müdafiə edilməsi sahəsində tədbirlər haqqında" imzaladığı sərəncamlar ölkəmizin Avropa Şurasına qəbul edilməsi üçün səylərin artırılmasına və məqsədyönlü fəaliyyətə zəmin yaratdı. Bu sərəncamlara əsasən, Avropa standartlarına uyğunluq baxımından Azərbaycan Respublikasının Cinayət, Cinayət-Prosessual, Mülki və Mülki-Prosessual məcəllələri, digər qanunvericilik aktları hazırlanaraq qəbul edilmişdir. Bu qanunlar bütün fəaliyyət sahələrində Avropa standartlarının implementasiyası üçün təminatlar yaratmışdır. Qeyd edilən müsbət proseslərin məntiqi davamı olaraq Avropa Şurasına qəbuldan ötən dövr ərzində Azərbaycan demokratik və hüquqi dövlət quruculuğunda, insan hüquq və azadlıqlarının etibarlı təminində xeyli iş görmüşdür. Ölkəmizdə çoxpartiyalı plüralist cəmiyyət formalaşmış, azad söz və mətbuat azadlığı gündəlik mühitimizin ayrılmaz hissəsinə çevrilmişdir. Azərbaycan Avropa Şurası qarşısında götürülmüş öhdəliklərə uyğun olaraq bir sıra qanunların qəbulu ilə yanaşı, vacib beynəlxalq konvensiya və sazişlərə qoşulmuş, onların milli qanunvericiliyə implementasiyasını həyata keçirmişdir. Qeyd etmək lazımdır ki, milli qanunvericiliyin AŞ prinsip və standartına tam uyğunlaşdırılması, yəqin ki, mümkün deyil. Hazırda heç bir dövlət bu yüksək standartlara tam cavab vermir, əks təqdirdə Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin işi öz əhəmiyyətini itirərdi. Lakin uyğunlaşmağa cəhd zəruridir. Təcrübədə bu məqsədə nail olmaq üçün iki yol var. Bu qanunvericilik orqanının planlaşdırılmış işi gedişində qanunvericiliyə dəyişikliklər edilməsi və Avropa məhkəməsinin qərar çıxarması ilə əlaqədar normativ-hüquqi aktlara və hüquq tətbiqi təcrübəsinə dəyişikliklər edilməsidir. Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyasında göstərilən hüquqlarının pozulması ilə əlaqədar Azərbaycan vətəndaşlarının Avropa Məhkəməsinə çoxsaylı iddialarının qaçılmaz olduğunu nəzərə alaraq müvafiq pozuntuları müəyyən edən məhkəmənin qərarları da qaçılmazdır. Beləliklə, normativ-hüquqi aktlara və hüquq tətbiqi təcrübəsinə dəyişikliklərin də qarşısı alınmazdır. Bu cür proseslərin qarşısını almaq üçün Avropa Şurasına qəbul ərəfəsində bəzi ölkələr, o cümlədən Azərbaycan Şuranın köməyi ilə milli qanunvericiliyin Avropa İnsan hüquqları Konvensiyası ilə müqayisəli təhlilini apardı. Bundan əlavə, Azərbaycanın Avropa Şurasına qəbul ərəfəsində öz üzərinə götürdüyü öhdəliklərlə əlaqədar Avropa İnsan Hüquqları Konvensiyası standartlarını Konstitusiyada təsbit etmək üçün 2002-ci il avqustun 24-də keçirilən referendum nəticəsində ölkənin Əsas Qanununa dəyişikliklər edildi. Dəyişikliyə görə, insanın yaşamaq hüququ daha təminatlı edildi, parlamentin səlahiyyətləri genişləndirildi, vətəndaşlara Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət etmək və digər hüquqlar verildi. Bu prosesin davamı olaraq 2009-cu il martın 18-də Konstitusiyaya növbəti dəyişikliklər edildi. Yüklə 1,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|