Azərbaycanda siyasi partiyalar: seçKİDƏN seçKİYƏ
PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ
Yüklə 3,43 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ÜMİD PARTİYASI
- VƏHDƏT PARTİYASI
- VƏTƏNDAŞ HƏMRƏYLİYİ PARTİYASI
- YENİ AZƏRBAYCAN PARTİYASI
- YURDDAŞ PARTİYASI
- İSTİFADƏ OLUNMUŞ ELEKTRON MƏNBƏLƏR
- Tel.
AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 138 Partiya sədri: Xanhüseyn Kazımlı Müsahibin adı: Həmid Nurəddinoğlu Müsahibin vəzifəsi: Ali Məclisin sədri İdeologiyasının əsasında ədalətli dövlətin qurulması ide- yası dayanır. Proqramının hədəfi ədalətli dövlətə və sosial rifaha nail olmaqdır. Siyasi sistemdə mövqeyi mərkəzçidir. Üzvlərinin sayının 35 000 nəfər olduğu bildirilir. Üzvlük haqqı əmək haqqının 1%-i həcmindədir. Partiyanın büdcəsi qeyri- sabitdir. Şəhər və rayon təşkilatlarının sayı 73-ə bərabərdir. Keçirilmiş qurultaylarının sayı 6, keçirilmə müddəti isə 5 ildən bir (sonuncu qurultay 2008-ci ildə keçirilib) olmaqla 1/300-ə nisbətində kvota ilə müəyyən edilmişdir. Partiyanın seçkili orqanları sədr, Ali Məclis, Nəzarət-Təftiş Komissiyası və rayon sədrləridir. Partiya üzvü gənclər 30-40%, qadınlar isə 30% təşkil edirlər. Partiyaya yeni qəbul edilmiş üzvlərin sayının (son bir ildə) 250 nəfər olduğu qeyd edilir. Partiyanın ictimaiyyətlə əlaqə vasitələri “Sosial rifah” qəzeti və www. asrp.az internet saytıdır. Sonuncu prezident seçkilərində müşahidəçi qismində iştirak edib. Sonuncu parlament seçkilərində 3 namizəd verilsə də, 1 namizəd keçmişdir. So- nuncu bələdiyyə seçkilərində 200 nəfər namizədliyini irəli sürmüş, onlardan 30 nəfər bələdiyyə üzvü seçilmişdir. Par- tiyanın parlamentə təklif etdiyi layihələr “Qiymətləndirmə haqqında qanun” və s. olmuşdur. 2010-cu ilin parlament seçkilərində partiyanın başlıca məqsədi parlamentdə təmsilçiliyə nail olmaqdır. İddia edilən parlament yeri 3-dür. Partiyanın seçki taktikasının əsas xüsusiyyəti iqtidaryönlü ol- masıdır. Seçkilərə qatılacaq namizədlərinin sayı 60-70 nəfər olacaqdır. Partiya seçki bloklarında iştirak etməmək barədə qərar qəbul edib. İqtidar-müxalifət dialoquna münasibəti müsbətdir və bunu normal cəmiyyətlərə xas xüsusiyyət he- sab edir. 2010-cu il parlament seçkilərində öz namizədlərini AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 139 maliyyələşdirmək üçün kifayət qədər resurslara malikdir. Partiya sisteminin inkişafında dövlət dəstəyini və yeni qa- nunvericiliyin qəbulunu zəruri hesab edir. ÜMİD PARTİYASI Təsis tarixi: 1993-cü il Qeydiyyat tarixi: 1993-cü il Partiya sədri: İqbal Ağazadə Müsahibin adı: Taleh Əliyev Müsahibin vəzifəsi: sədr müavini İdeologiyasının əsasında millətçilik, demokratiya durur. Siyasi sistemdə mövqeyi sağ-mərkəzçidir. Üzvlərinin sayının 50 000 nəfər olduğu göstərilir. Üzvlük haqqı, nizamnaməyə görə, minimum əmək haqqının 1%-i həcmindədir. Partiyanın büdcəsi aylıq 10 000-12 000 manat arasında dəyişir. Şəhər və rayon təşkilatlarının sayı 61-dir. Keçirilmiş qurultaylarının sayı 3 olmaqla, keçirilmə müddəti 4 ildən birdir. Qurultayda iştirak üçün olan kvota 1/50-ə nisbətindədir. Partiyada seç- kili orqanlar sədr, Ali Məclis, Nəzarət-Təftiş Komissiyası və rayon təşkilatlarının sədrləridir. Gənclər partiya üzvlərinin 70-80%-ni (45 yaşdan aşağı) təşkil edir. Partiya üzvü olan qa- dınlar isə 30% (sədr müavini, Nəzarət-Təftiş Komissiyasının sədri qadındır) hüdudundadır. Yeni qəbul edilmiş üzvlərin sayı son 5 ildə 2500-3000 nəfərdir. Partiyanın ictimaiyyətlə əlaqəsi “Yeni Ümid” qəzeti çərçivəsində həyata keçirilir. So- nuncu prezident seçkilərində partiya müşahidəçi qismində iştirak etmişdir. Sonuncu parlament seçkilərində partiyanın 31 namizədindən 1 nəfəri parlamentə seçilmişdir. Sonun- cu bələdiyyə seçkilərində partiya 395 namizədlə iştirak et- miş və 42 nəfər bələdiyyə üzvlüyünə seçilmişdir. 2010-cu il parlament seçkilərində partiyanın başlıca məqsədi blok şəklində iştirak etməkdir. Seçkilərə qatılacaq namizədlərinin AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 140 sayının 60-dan bir qədər artıq olacağı planlaşdırılır. Seç- ki bloklarında partiya iki blok layihəsi üzərində danışıqlar aparır. Partiyanın iqtidar-müxalifət dialoquna münasibəti müsbətdir. Mövcud resursları baxımından bir sıra maliyyə problemləri var. Partiyaların yenidən qeydiyyata alınmasını, dövlət tərəfindən maliyyələşdirilməsini və partiyalar haq- qında qanuna dəyişikliklər edilməsini təklif edir. VƏHDƏT PARTİYASI Təsis tarixi: 1995-ci il Qeydiyyat tarixi: dekabr 1995-ci il Partiya sədri: Tahir Kərimli Müsahibin adı: Tahir Kərimli Müsahibin vəzifəsi: sədr İdeologiyasının əsasında azərbaycançılıq və milli dəyərlər dayanır. Proqramının hədəfi milli vəhdətə nail olmaqdır. Siyasi sistemdə mərkəzçi mövqedədir. Partiyada üzvlərinin sayının 16000 nəfər olduğu bildirilir. Üzvlük haqqı əmək haqqının 1%-i həcmindədir. Partiyanın büdcəsi qeyri-sabitdir. Partiya 47 şəhər və rayon təşkilatı vasitəsilə siyasi fəaliyyətini qurur. Keçirilmiş qurultaylarının sayı 3, keçirilmə müddəti 2 ildən birdir. Qurultayda kvota 1/50-ə nisbətindədir, sonuncu qu- rultayda 764 nəfər iştirak etmişdir. Seçkili orqanları sədr, Baş Məclis, Nəzarət-Təftiş Komissiyası və Ağsaqqallar Şurasın- dan ibarətdir. Partiya üzvü olan gənclər 20-25 %, qadınlar isə 10-12% (Siyasi Şurada 3 nəfər qadın fəaliyyət göstərir) təşkil edirlər. Partiya son dövrlərdə nəinki yeni üzvlər qəbul etmiş, hətta üzvlərinin bir qismini itirmişdir. Partiyanın ictimaiyyətlə əlaqəsi “Vəhdət” qəzeti vasitəsilə həyata keçirilir. Sonuncu prezident seçkilərində partiya İlham Əliyevin namizədliyini dəstəkləyib. Sonuncu parlament seçkilərində 46 namizəd iştirak etsə də, heç bir namizəd parlamentə seçilməyib. AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 141 Sonuncu bələdiyyə seçkilərində partiyanın 100-ə yaxın namizədi iştirak etsə də, heç bir namizəd bələdiyyə üzvü ola bilməyib. 2010-cu ilin parlament seçkilərində partiyanın başlıca məqsədi parlamentdə təmsilçilikdir. Seçki proqra- mında ərazi bütövlüyü, demokratiya uğrunda şüarlar üstün- lük təşkil edəcək. Seçkilərə qatılacaq namizədlərinin sayı isə 10-20 nəfər arasında dəyişəcəkdir. Seçki bloklarında iştirak məsələsi partiya tərəfindən məqbul hesab olunmur. Parti- yanın iqtidar-müxalifət dialoquna münasibəti müsbətdir. Mövcud resursları aşağı səviyyədə qiymətləndirilə bilər. Partiyaların yenidən qeydiyyatdan keçmə prosesini, dövlət dəstəyini, yeni qanunvericiliyin qəbul edilməsini və s. zəruri hesab edir. VƏTƏNDAŞ HƏMRƏYLİYİ PARTİYASI Təsis tarixi: 3 noyabr 1992-ci il Qeydiyyat tarixi: 26 sentyabr 1992-ci il Partiya sədri: Sabir Rüstəmxanlı Müsahibin adı: Samir Həsənli Müsahibin vəzifəsi: Siyasi Şuranın üzvi İdeologiyasının əsasında millətçilik ideyası durur. Siyasi sistemdə partiya mərkəzçi mövqedədir. Partiya üzvlərinin sayının (2009-cu ilin məlumatına görə) 30000 nəfər olduğu bildirilir. Üzvlük haqqı nizamnamə ilə 0.50 AZN həcmində müəyyənləşdirilmişdir. Partiyanın davamlı büdcəsi for- malaşmamışdır. Şəhər və rayon təşkilatlarının sayı 79-dur. Partiya cari dövrə qədər 6 qurultay keçirmişdir (sonuncu 2007-ci ilin dekabr ayında keçirilmişdir). Qurultaylar 4 ildən bir keçirilir. Kvota 10/100-a nisbətində müəyyən edilmiş- dir. Sonuncu qurultayda 408 nümayəndə iştirak etmişdir. Partiyada seçkili orqanlar sədr, Ali Məclis, Siyasi Şura və Mərkəzi Nəzarət-Təftiş Komissiyasından ibarətdir. Partiya AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 142 üzvü gənclər 60% (45 yaşa qədər), qadınlar isə 15% (Siya- si Şurada 1%, Mərkəzi Nəzarət-Təftiş Komissiyasında 2%, Ali Məclisdə 10%) təşkil edirlər. Son bir ildə qəbul edilmiş üzvlərin sayı 600 nəfərdir. Partiyanın ictimaiyyətlə əlaqəsi ildə bir dəfə verilən hesabat və partiya üzvlərinin əhali ilə keçirilən görüşləri vasitəsilə həyata keçirilir. Partiya so- nuncu prezident seçkilərində iştirak etməmişdir. Sonuncu parlament seçkilərində 31 namizədlə qatılmış və onlardan 3 nəfəri parlamentə üzv seçilmişdir. Sonuncu bələdiyyə seçkilərində partiyadan 115 nəfər seçilib. Partiya tərəfindən hazırlanaraq parlamentə təklif edilən layihələr Qarabağ problemi, büdcə məsələləri üzrə təkliflər və s.-dən ibarət ol- muşdur. 2010-cu ilin parlament seçkilərində partiyanın baş- lıca məqsədi parlamentdə ən azı 10 namizədin yer qazan- masına nail olmaqdır. Belə ki, partiya təxminən 70 dairədən namizəd irəli sürməyi planlaşdırır. Partiyanın çağırışlarında gənclər prioritet təşkil edir. Parlament seçkiləri ərəfəsində seçki bloklarında iştirak etməyəcəyini bildirmişdir. Parti- yanın iqtidar-müxalifət dialoquna münasibəti pozitivdir. Mövcud resursları baxımından bir qədər zəifdir. Partiyaların dövlət tərəfindən maliyyələşdirilməsini və yeni qanunverici- liyin qəbul edilməsini labüd hesab edir. YENİ AZƏRBAYCAN PARTİYASI Təsis tarixi: 21 noyabr 1992-ci il Qeydiyyat tarixi: 18 dekabr 1992-ci il Partiya sədri: İlham Əliyev Müsahibin adı: Mübariz Qurbanlı Müsahibin vəzifəsi: icra katibinin müavini İdeologiyasının əsasında azərbaycançılıq, vətəndaş həmrəyliyi, demokratik dəyərlər dayanır. Siyasi sistemdə mövqeyi sağ-mərkəzçidir. Üzvlərinin sayı 505 000 nəfərdir. AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 143 Üzvlük haqqı 0.50 AZN təşkil edir. Partiya mövcud büdcə ba- xımından şəffaf fəaliyyət göstərməkdədir. Partiyanın 83 şəhər və rayon təşkilatı fəaliyyət göstərməkdədir. Partiya indiyə qədər 4 qurultay keçirmişdir. Qurultayların keçirilmə müddəti 4 ildən birdir. 2008- ci ildə keçirilən qurultayda 622 nəfər iş- tirak etmişdir. Partiyanın seçkili orqanları sədr, Siyasi Şura, Mərkəzi Nəzarət-Təftiş Komissiyası və rayon təşkilatlarının sədrlərindən ibarətdir. Partiya üzvü olan gənclər 39%, qa- dınlar isə 35% təşkil edirlər. Yeni qəbul edilmiş üzvlərin sayı 2009-cu ildə 29 000 nəfər olmuşdur. Partiyanın ictimaiyyətlə əlaqə vasitələri “Yeni Azərbaycan” və digər qəzetlər, www. yap.org.az internet saytıdır. Partiya sonuncu prezident seçkilərində öz namizədi ilə iştirak etmiş və partiyanın sədri prezident seçilmişdir. 2005-ci ilin parlament seçkilərində 125 namizəddən 63 nəfəri parlamentə seçilmişdir. 2009-cu ilin bələdiyyə seçkilərində 10431 yer qazanılmışdır. 2010-cu ilin parlament seçkilərində partiyanın başlıca məqsədi daha artıq millət vəkili yerlərinin qazanılmasıdır. Seçki proqramının əsas xüsusiyyəti azərbaycançılıq ideyasına və ümummilli lider Heydər Əliyev ideyalarına sadiq seçki proqramının həyata keçirilməsidir. Seçkilərə qatılacaq namizədlərin sayının 125 nəfər olacağı gözlənilir. Seçki bloklarında iştirak məsələsinə partiya o qədər də müsbət yanaşmır. Partiya iqtidar-müxalifət dialoqunu mümkün hesab edir. Mövcud resursları baxımın- dan partiya normal maddi-texniki imkanlara malikdir. Parti- yaların dövlət tərəfindən maliyyələşdirilməsinə münasibəti müsbətdir və partiyalar haqqında qanuna dəyişikliklər edilməsini labüd hesab edir. YURDDAŞ PARTİYASI Təsis tarixi: 1990-cı il Qeydiyyat tarixi: 1993-cü il Partiya sədri: Mais Səfərli AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 144 Müsahibin adı: Mais Səfərli Müsahibin vəzifəsi: sədr İdeologiyasının əsasında azərbaycançılıq, dövlətçilik da- yanır. Partiya siyasi sistemdə sağçı mövqedədir. Üzvlərinin sayının 12 000 nəfər olduğu bildirilir. Partiyada üzvlük haqqı sərbəstdir və nizamnamə ilə müəyyənləşməyib. Bu səbəbdən də büdcəsi qeyri-sabitdir. Partiyanın 37 şəhər və rayon təşkilatı fəaliyyət göstərir. Keçirilmiş qurultaylarının sayı 4, keçirilmə müddəti isə 4 ildən birdir. Sonuncu qurul- tayda iştirakçıların sayının 670 nəfər olduğu bildirilir. Parti- yada seçkili orqanlar sədr, müavinlər, Siyasi Şura və Nəzarət- Təftiş Komissiyasıdır (bunların hamısı qurultayda seçilir). Gənclər partiya üzvlərinin 68%-ni, qadınlar isə 45%-ni təşkil edirlər. Partiyanın ictimaiyyətlə əlaqəsi mətbuat xidməti vasitəsilə həyata keçirilir. Partiya ilə bağlı hər hansı bir qəzet yoxdur. Sonuncu prezident seçkilərində partiya müşahidəçi qismində iştirak etmişdir. Sonuncu parlament seçkilərinə partiya 12 namizədlə qatılmışdır. Sonuncu bələdiyyə seçkilərində partiyanı dəstəkləyən 100-dən çox qeyri- rəsmi üzvü bələdiyyəyə seçilmişdir. 2010-cu ilin parlament seçkilərində partiyanın başlıca məqsədi Prezidentin kursu- nu dəstəkləyərək sabitliyi qorumaqdır. 2010-cu ilin parla- ment seçkilərində partiya 15 namizədlə təmsilçilik uğrunda mübarizəyə qatılacaq. Seçki bloklarında iştirak məsələsinə partiya müsbət yanaşır. Lakin hal-hazırda hər hansı bir blok- da təmsil olunmur. Partiyanın iqtidar-müxalifət dialoquna münasibəti müsbətdir və mövcud resursları seçkilərdə qar- şıya qoyulan məqsədə nail olmaq üçün yetərlidir. * * * AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 145 Son olaraq qeyd etmək lazımdır ki, bütün hallarda müstəqillik dövründə çoxpartiyalılıq şəraitində keçirilən seçkilər ölkədə elektoral demokratiyanın inkişafında, siya- si rəqabət mühitində siyasi rəhbərliyin dinc və konstitusi- on seçkilərlə əvəzlənməsinin ənənəyə çevrilməsində irəliyə doğru atılan mühüm bir addımdır. 2010-cu ilin parlament seçkilərinin bu baxımdan yeni keyfiyyət mərhələsi olacağı- na ümidlər çoxdur. AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 146 İSTİFADƏ OLUNMUŞ ELEKTRON MƏNBƏLƏR: www.cec.gov.az www.secki.info www.lent.az www.1news.az www.zerkalo.az www.echo-az.com www.day.az www.mediaforum.az www.apa.az www.trend.az www.sia.az www.municpality.az www.musavat.com www.azadliq.az www.azadliq.org www.meclis.gov.az www.baki-tebriz.com AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 147 AZƏRBAYCANDA SİYASİ PARTİYALAR: SEÇKİDƏN SEÇKİYƏ 148 Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzi Azərbaycan, Bakı şəhəri, AZ 1005 M. İbrahimov küç. 8 Tel.: (+994 12) 596 82 41 Faks: (+994 12) 437 34 58 E-poçt: info@sam.gov.az Veb-ünvan: www.sam.gov.az Tiraj : 500 Sifariş : 085 Nəşriyyat: CBS-PP MMC Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzi, 2010 Yüklə 3,43 Kb. Dostları ilə paylaş:
|