42
sümükdən harpunlar düzəltmələri, qayalar üzərində təsvirlər
şagirdlər tərəfindən
dəyərləndirilir.
Yaradıcı tətbiqetmə: 1. Xəritədə Mezolit dövrü abidələrinin yerləşdiyi əraziləri
müəyyən edin. 2. «Mezolit dövrü incəsənəti» mövzusunda esse tər tib və təqdim edin.
Ev tapşırığı:
«Daş dövrü insanlarının həyatında olan ən böyük yeniliklər»
haqqında məlumat toplayın.
Refleksiya və qiymətləndirmə:
– Mezolit dövrü ixtiralarını necə müəyyən etdik?
– Nəticəyə necə gəldik?
– Bu işdə maddi mənbələr necə köməyinizə gəldi?
Şagirdlər fərdi şəkildə qiymətləndirilir.
Qiymətləndirmə meyarları:
1) tədqiqataparma;
2) müəyyənetmə;
3) izahetmə.
Formativ qiymətləndirmə:
I səviyyə
II səviyyə
III səviyyə
IV səviyyə
Dövrə aid
material ları seçir
Dövrə aid tədqiqat
apar maq da çətinlik
çəkir
Dövrə aid tədqiqat
aparır
Maddi və yazılı
mənbələr əsasında
dövrə aid asanlıqla
tədqiqat aparır
İlk
insan məskən -
lərini müəy yən -
ləşdirir, xəri tədə
yerini bilmir
Xəritədə ilk insan
məskən lərini çə tin -
liklə müəyyən edir
Xəritədə ilk insan
məskən lərinin ye -
rini müəyyənləşdirir
Asanlıqla ilk insan
məskənlərini seçir
və
xəritədə yerini
müəyyənləşdirir
Sivilizasiyayaqə -
dərki incəsənətin
inkişafını çətin -
liklə
izah edir
Sivilizasiyayaqə -
dərki incəsənətin
in ki şafını əsasən
izah edir
Sivilizasiyayaqə -
dərki incəsənətin
inkişafını izah edir
Sivilizasiyayaqə -
dərki incəsənətin
müx təlifliyini seçir
və in kişafını asan -
lıqla izah edir
Çap üçün deyil
43
5. NEOLİT İNQİLABI. ENEOLİT DÖVRÜ
– Sizcə, bu illüstrasiyalar hansı dövrə aiddir? Bu dövr əvvəlki mərhələdən hansı
xüsusiyyətləri ilə fərqlənir? Göstərilən oraqlar sizə nə söyləyir? At və dairəvi evlər
haqqında nə deyə bilərsiniz?
– Zaman oxunda bu dövrü necə qeyd edərdiniz?
Şagirdlərin fərziyyələri dinlənilir.
«Azərbaycan tarixi. Qədim dövr» elektron vəsaitinə baxılır.
Standartlar: 1.1.2.; 1.2.1.; 2.1.2.
Məqsəd:
1. Neolit dövrünü zaman oxunda təsvir edir;
2. Neolit dövrünün öyrənilməsində maddi mənbələrin rolunu izah edir;
3. Xəritələrdə Azərbaycan ərazisində Neolit və Eneolit yaşayış məs kən -
lərini müəyyənləşdirir.
Təlim forması: kollektiv və qruplarla iş
Təlim üsulu: beyin həmləsi, müzakirə, suallar
İnteqrasiya: Ü-t. 1.1.1.; 3.1.2.; 2.1.2.; Riy. 1.1.3.; C. 3.1.2.
Resurslar: İKT, xəritə,
iş vərəqləri, illüstrasiyalar, dərslik, marker
Motivasiya:
Гядим дювр
М и н и л л и к л я р
Я с р л я р
... ... ... 100 ... ... ... ... ... 40 ... ... 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6
Ерадан яввял (е.я.)
Бизим ера
(b.e.)
Çap üçün deyil
Tədqiqat sualı: Neolit və Eneolit dövrünə xas xüsusiyyətlər hansılardır?
Tədqiqatın aparılması: Qruplar («Gəncə», «Qarabağ», «Urmiya», «Təbriz»)
ayrılır. Qrupların işləməsi üçün iş vərəqləri paylanır.
İş vərəqlərində aşağıdakı tapşırıqlar qoyulur.
I qrup: Neolit dövründə baş vermiş böyük yenilikləri müəyyən edin. Neolit
dövrünün abidələrini xəritədə göstərin.
II qrup: Neolit dövrünün öyrənilməsində maddi mənbələrin rolunu izah edin.
III qrup: Eneolit dövründə əhalinin təsərrüfat həyatını təsvir edin. Bu təsərrüfat
həyatı hansı abidələrdə öyrənilmişdir? Xəritədə göstərin.
IV qrup: Eneolit dövründə insanların dini görüşlərində olan yenilikləri göstərin.
Neolit və Eneolit dövrünü zaman oxunda qeyd edin.
Məlumatın mübadiləsi: Müəyyən olunmuş zamanda qruplar cavabları hazırlayır
və təqdim edirlər.
Məlumatın müzakirəsi: Cavablar dinlənilir, müzakirə olunur, əlavələr edilir və
qiymət ləndirmə aparılır.
Qrupların qiymətləndirmə meyarları:
Ümumiləşdirmə və nəticə: Neolit və Eneolit dövrü insanlarının həyat tərzi, məş -
ğu liyyət ləri, dini inamları, adət-ənənələri və cəmiyyətdə olan irəli ləyişlər,
yeniliklər
dəyərləndirilir, bu dövr yaşayış məskənləri müəyyənləşdirilir.
Yaradıcı tətbiqetmə: Cədvəli tamamlayın.
44
Dövr
Zaman
Məkan
Əhalinin
məşğuliyyəti
Sənətkarlıq
Evlərin
quruluşu
Dəfn
Neolit
Eneolit
Qruplar
Mənbələrdən
düzgün
istifadə
Xəritə
üzərində iş
Tapşırıq
vaxtında
yerinə
yetirilib
Əmək -
daşlıq
Ümumi
nəticə
I
II
III
IV
Çap üçün deyil
45
I səviyyə
II səviyyə
III səviyyə
IV səviyyə
Neolit dövrünü
müəyyən edir,
zaman oxunda
təs vir edə bilmir
Neolit dövrünü
zaman oxun da
təsvir etməyə çalışır
Neolit dövrünü
zaman
oxunda təsvir
edir
Neolit dövrünün
formalaşdığını başqa
dövrlərdən fərqləndirir
və zaman oxunda
asanlıqla təsvir edir
Neolit dövrünün
öyrənilməsində
maddi mənbələri
seçir
Maddi
mənbələrin
rolu nu izah etməyə
çalışır
Dövrün
öyrənilməsində
maddi mənbələrin
rolunu izah edir
Dövrün
öyrənilməsində maddi
mənbələri fərqləndirir
və rolunu asanlıqla
izah edir
Neolit və Eneolit
dövrü abidələrini
tanıyır, xəritədə
göstərə bilmir
Neolit və Eneolit
dövrü abidələrinin
yerini müəy yən
etməyə çalışır
Xəritədə
Neolit və
Eneolit dövrü
abidələrinin yerini
müəyyən edir
Neolit və Eneolit döv -
rü abidələrini fərq lən -
dirir və yerini xəritədə
asanlıqla müəyyən edir
Ev tapşırığı: Neolit və Eneolit dövrlərini müqayisə edin. Cədvəli tamamlayın.
Refleksiya:
1) Neolit və Eneolit dövrlərinin oxşar və fərqli cəhətlərini seçməkdə bizə nə
kömək etdi?
2) Biz nəticəyə necə gəlib çıxdıq?
3) Ümumi nəticəyə gəlmək üçün biz nə etdik?
Şagirdlər fərdi şəkildə qiymətləndirilir.
Qiymətləndirmə meyarları:
1) zaman oxunda təsviretmə;
2) maddi mənbələrin rolunu izahetmə;
3) qədim insan məskənlərini müəyyənetmə.
Formativ qiymətləndirmə:
Çap üçün deyil
