Бакы дювлят университети илащиййат факцлтясинин
Yüklə 10,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- РЕЗЮМЕ
Dr. Qoşqar SƏLİMLİ 114
ƏDƏBİYYAT əl-Ayni, Bədruddin Mahmud b. Əhməd, Umdətul Qari, İstanbul, 1308, I- XII
əl-Bağdadi, əl-Xətib, əl-Kifayə fi ilmir rivayə, Heydərabad, 1357 əl-Buxari, Muhəmməd b. İsmayıl, əl-Camius Səhih, İstanbul, 1315, I- VIII
Əhməd Muhəmməd Şakir, əl-Baisul xasis şərhu İxtisari Ulumil hadis, Misir, tarixsiz əl-Əsqalani, İbn Həcər, Əbül Fadl Şihabuddin, Nuhbətul fikər, Ankara, 1971
İbnus Salah, Əbu Əmr Osman əş-Şəhrəzuri, Ulumul hadis, Heydərabad, 1966 ən-Nisaburi, əl-Hakim Əbu Abdullah, Marifətu ulumil hadis, Qahirə, 1987
Sıddiqi, Muhamməd Zübeyr, Hadis Edebiyatı Tarihi (trc. Yusuf Ziya Kavakçı), İstanbul, 1966 əs-Süyuti, Cəlaluddin, Tədribur ravi fi şərhi Taqribin Nəvəvi, Misir, 1379
Hədisin ilk qaynağı – Səhabə 115
XÜLASƏ Bildiyimiz kimi, bəzi klasik və müasir dönəmə aid olan Hədis Üsulu kitablarında, ümumiyyətlə “Əshab” başlığı altında, onların müxtəlif yönlə- rinə yer verilmişdir. Məsələn; səhabə tarixi, hədis rəvayətində əshabın dəyə- ri, az və ya çox sayıda hadis rəvayət edən səhabələr, alim səhabələr, şair səhabələr, səhabələrin vəfat etdiyi yerlər, ən son vəfat edən səhabələr, müha- cirlər və ənsar, əşərəy-i mübəşşərə, Əhl-i Bədr, Əhl-i Süffa, əshabın fəzilət- lərinə dair əsərlər, müəlləfəy-i qülub, sonrakı əsrlərdə səhabə olduğunu iddia edənlər... kimi başlıqlar, bunların bir hissəsini təşkil etməkdədir.Biz bu mə- qalədə, bu başlıqların bəzilərini əsas aldıq. Bununla birlikdə, ümumi olaraq səhabə haqqında məlumat verməyi məqsədə uyğun hesab edərək, səhabə məfhumunu açıqladıq.
Известно, что во многих источнках Усуль аль-Хадиса классичесного и современного периодов, под заголовком «Асхаб», имеется информация о разных особенностях сподвижников Пророка. Вот некоторые из них: История асхабов, роль асхабов в предании хадисов Пророка, асхабы, которые имеют много или же малочисленные предания от Пророка, асхабы-ученые, асхабы-поэты, места смерти асхабов, асхабы скон- чавшиеся самыми последними, мухаджиры и ансары, десять асхабов, которые ещё при жизни были оповещены вестью, что попадут в рай (ашарейи мубашшара), участники битвы при Бадре, постояльцы Суффы, книги о достоинствах асхабов, муаллефейи кулуб, люди жившие после асхабов, но утверждавшие, что они тоже относятся к ним, ... и т. д. В этой статье, мы обосновались на некоторые вышеприведенные заголовки. Но вместе с этим, читатель сможет здесь найти общию информацию о термине “асхаб”.
Dr. Qoşqar SƏLİMLİ 116
RESUME
It’s known that, in many sources of Usul-al-Hadis of classical and mod- ern periods under the title “ashab”, there is information about the various features of Muhammed’s followers. Here are some of them: the history of ashabs, the role of ashabs in transforming the Prophet’s hadis, scholar- ashabs, poet-ashabs, the place of ashabs death, the last died ashabs, Muhajirs and Ansars, ten ashabs who being alive were informed that they would enter the Paradise (ashars of mubashers), the soldiers of the battle of Badr, inhabi- tans of Suffa, the books about the qualities of ashabs, muallafs kulub, the people lived after ashabs but claiming that they also connected with ashabs and so on. In this article we relied on some of abovementioned titles. However, the reader can also find common information about the term “ashab”.
İctimai Hərəkatlarda Milli və Dini Duyğuların Rolu 117
İCTİMAİ HƏRƏKATLARDA MİLLİ VƏ DİNİ DUYĞULARIN ROLU Mehriban QASIMOVA * Sosioloq və tarixçilər bəşəriyyət tarixi kimi qiymətləndirdikləri ictimai hərəkatların tarixini araşdırdıqları zaman olduqca fərqli sistemlər aşkar et- mişlərdir. Onlar ictimai hərəkatları motivləşdirən əsas amilin bəşər oğlunun daxili zənginliyi, özünü və cəmiyyəti dəyişdirmək və istiqamətləndirmək arzusu olduğunda həmfikirdirlər. Məhs bu arzu əksər hallarda insanın təbii ehtiyac və istəklərini söndürüb, həyatı insan üçün əhəmiyyətsiz hiss etdi- rərək özlərini bu uğurda ölümə atmağa belə səbəb ola bilər 1 . Toureyn ictimai hərəkatların cəmiyyət quruluşundakı repressiyaya reaksiya olaraq ortaya çıxdığını ifadə etmiş, Melucci isə bəzi insanların ictimai və milliyyətçi hərə- katlara qoşulmasının əsl səbəbini sistemin və ya dövlətin cəmiyyətin tələblə- rini ödəmək iqtidarında olmamasında görmüşdür 2 .
ideallarına əsaslanan aktivləşmiş kütlələrin apardığı ictimai bir hərəkatdır. Bu inqilab cahanşümulluq idealı, müstəqillik, bərabərlik və qardaşlıq vs ümumi insani prinsipləri hədəflədiyi kimi, dini hərəkatların da fərdlərdə əmələ gətirdiyi heysiyyat, fədakarlıq, ölüm qarşısında laqeydlik, cəmiyyətin mənafeyi naminə şəxsi arzu və mənfəətlərdən üz çevirmək kimi prinsiplər, bu hərəkat müddətində dini hərəkatların qarşı qütbündə təcrübədən keçi- rilirdi. 3 . Milli ideologiya siyasətə qarışmış müxtəlif mənfəətlər arasında əməkdaşlığı inkişaf etdirib, təsdiqləmə məsələsində çox ciddi əhəmiyyət da- şıyırdı
4 . İnqilabdan qabaqkı ciddi zehni hazırlıq prosesinin ortaya qoyduğu fəaliyyət kilsə və monarxiya idarəsinə qarşı tənqidlərə səbəb olur, respub- likaçı meylləri isə gücləndirirdi. Fransız inqilabının ideoloqları arasında mühüm şəxsiyyət hesab edilən J.Jak Russo ilahi iradəyə əsaslanan nüfuzlu
* BDU İlahiyyat Fakültəsinin Müəlliməsi 1 Aktaş, Ümit, Toplumsal Hareketlerde Yöntem, səh., 18 2 Gürses, Emin, Milliyetçi Hareketler ve Uluslararası Sistem, səh., 47 3 Aktaş, Ümit, Toplumsal Hareketlerde Yöntem, səh., 30. 4 Hutchinson, John; Smith, D.Anthony, Nationalism, səh., 63. Yüklə 10,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|