BiNGÖl aricilik raporu

 

26 

 

Tablo 5 : Arıcılık İstatistikleri 

 

KAYNAK: TUİK, FAO 

Arıcılıkta  Ege  ve  Karadeniz‟in  öne  çıkıyor  olmasında  ilk  faktör  hiç  şüphe  yok  ki  ekonomik 

gerekliliklerdir. Özellikle Karadeniz‟de tek ürüne bağımlı agrokültürel  yapı  zaman içinde  geçim 

haddini  idame  ettiremez  hale  gelince  alternatif  üretim  biçimleri  gündeme  gelmiştir.  İşte  tam  bu 

noktada ekolojiye en uygun iştigal konusu tercih edilmiştir. Başta flora yapısı olmak üzere diğer 

doğal şartlar da gözetilerek bu bölgelerde arıcılığın geliştiği görülmektedir. 

Türkiye‟de üretilen Balın %50‟si 10ilimizin (Muğla, Ordu, Adana, Aydın, Sivas, Antalya, İzmir, 

İçel,  Erzincan,  Samsun)  arıcıları  tarafından  üretilmektedir.  Ayrıca  bu  sıralama  en  fazla  bal 

üretenden en az üretene doğru yapılmış bir sıralamayı da içermektedir. 

Arıcılık  Faaliyetlerinin  Türkiye  için  önemi  ulusal  politika  dokümanlarında  da  yerini  almıştır. 

Örneğin  Devlet  Planlama  Teşkilatı  tarafından  hazırlanan  2010-2013  Kırsal  Kalkınma  Planı‟nda, 

“Ekonominin  Geliştirilmesi  ve  İş  İmkanlarının  Artırılması”  Stratejik  amacı  altında  “Arıcılıkta 

Ürün Çeşitliliğinin ve Verimliliğinin Geliştirilmesi” faaliyetine yer verilmiştir. Bu durum şüphesiz 

---

 

27 

 

Türkiye‟de  koloni  sayısı  dünya  toplamının  %8‟ini  oluştururken,  Türkiye‟nin  dünya  bal 

ticaretindeki  payının  sadece  %1,87  oranında  kalması  ile  doğrudan  ilgilidir.  Nitekim  ilgili 

dokümanda  faaliyetin  gerekçesi  olarak  :  “Arıcılık  teknolojisinin  yeterli  düzeyde  kullanılmamış 

olması  ve  sadece  bal  üretimi  yapmalarından  dolayı  mevcut  işletmeler  (arıcılık)  ürünü  yüksek 

maliyetle elde etmektedirler. Ürünlerde; (propolis, arı sütü, polen, balmumu, arı zehiri ve apilarnil) 

dünya  gıda  kodeksi  ölçeğinde  ortak  üretim  kalitesi  bugüne  kadar  oluşturulamamıştır.  Ayrıca, 

arıcılık  kırsaldaki  nüfusun  yöresinde  üreterek,  istihdamının  sağlanması  bakımından  ülkemiz 

açısından potansiyeli olan bir tarımsal faaliyettir.” denmektedir.  

Yine  DPT  tarafından  hazırlanan  9.  Kalkınma  Planı  (2007-2013)‟nın  678.  Maddesinde  “Kırsal 

alanda tarım ve tarım dışı ekonomik faaliyetlere yönelik insan kaynakları geliştirilecektir.” ibaresi;  

681. maddesinde ise “Kırsal yerleşim planlamasının esas ve kriterleri, kırsal alanın özelliklerine ve 

kırsal toplumun ihtiyaçlarına göre belirlenecek, plan yapımında gelişmekte olan merkezi yerleşim 

birimlerine,  turizm  bölgelerine,  koruma  alanlarına  ve  afet  riski  yüksek  yörelere  öncelik 

verilecektir.”  ibaresi  yer  almaktadır.  Bu  maddeler  dolaylı  olarak  arıcılık  faaliyetlerinin 

desteklenmesini öngörmektedir.  

Tablo 6: Türkiye’de 1998 – 2010 yılları arasında ki bal ve balmumu fiyatları 

Dönemi 

Bal Fiyatı (TL/Kg)* 

Balmumu Fiyatı (TL/Kg)** 

2010 

17.60 

11.86 

2009 

16.86 

10.73 

2008 

15.17 

9.55 

2007 

12.89 

9.12 

2006 

11.77 

8.43 

2005 

10.51 

7.47 

2004 

10.06 

6.97 

2003 

8.39 

5.87 

2002 

6.50 

4.68 

2001 

4.63 

3.60 

2000 

3.04 

2.59 

1999 

2.01 

2.04 

---

 

28 

 

Dönemi 

Bal Fiyatı (TL/Kg)* 

Balmumu Fiyatı (TL/Kg)** 

1998 

1.24 

1.24 

KAYNAK:_TUİK___Not'>KAYNAK: TUİK 

Not: 2010 Yılı bilgileri geçicidir.      

*2010  fiyatları  geçicidir.  2008  öncesi  fiyatlar  TL'ye  çevrilmiştir.  Veriler;  çiftçinin  eline  geçen  fiyatlar  formu  ile 

derlenmektedir.      **2010  fiyatları  geçicidir.  2008  öncesi  fiyatlar  TL'ye  çevrilmiştir.  Veriler;  çiftçinin  eline  geçen 

fiyatlar formu ile derlenmektedir. 

3.

 

BİNGÖL’DE ARICILIK 

 

Ülkemizde 2009 yılı verilerine göre yaklaşık olarak 5 milyon arı kolonisi bulunmakta bunlardan 80.000 ton 

bal üretilmekte, koloni başına düşen bal verimi ise 15,3 kg olarak hesaplanmıştır. Bingöl ilinde ise 91.502 

arı kolonisi bulunmakta olup 1800 ton bal üretilmiş, koloni ortalaması ise 19,88 kg olarak gerçekleşmiştir. 

Bingöl il arıcılığının Türkiye arıcılığına katkısı koloni sayısında %1,83 olurken bal üretiminde ise % 2,25 

olmuştur. 1994-2009 yılları arasında Türkiye‟de arı varlığında  %32,  bal veriminde ise % 45,8‟6lik artış 

olurken, Bingöl ilinde arı varlığında % 123,3 ve bal verimindeki artış ise  % 226,6 olarak gerçekleşmiştir. 

Tablo 7: Bingöl ve Türkiye’de arı varlığı, bal ve bal mumu üretimi (D.İ.E. Tarımsal Yapı 1994) 

 

Koloni Varlığı (ad.) 

Bal Üretimi (ton)  Balmumu (Ton) 

Türkiye 

3786558 

54903 

3353 

Bingöl 

40975 

551 

6 

KAYNAK: TÜİK, 2009a. 

Tablo 8: Bazı Hayvansal Üretim Miktarları (Ton) , 2007 

 

Bingöl 

TRB1 

Türkiye 

Bal 

2.272 

4.721 

73.935 

Balmumu 

18 

172 

3.837 

KAYNAK: TÜİK, 2009a. 

Tablo 9: Hayvansal Üretim Değerleri (1.000TL) , 2007 

 

Bingöl 

TRB1 

Türkiye 

Bal 

25.934 

60.419 

952.996 

Balmumu 

179 

1.686 

34.999 

KAYNAK: TÜİK, 2009a. 

---