31
Bingöl‟de biri Bingöl Arıcılar Birliği‟ne ait olmak üzere dört adet bal paketleme tesisi
bulunmaktadır. Diğer tesisler ise yıllık 500 ile 1500 ton arasında ki kapasiteleri olan Binmet Gıda
Ltd. Şirketi‟ne ait Bal Paketleme Tesisi, Bal Tadım Şirketi Bal Paketleme Tesisi ve Serpa Gıda
Bal Paketleme Tesisidir.
32
3.1.
BİNGÖL İÇİN ARICILIK SEKTÖRÜNÜN SWOT ANALİZİ
Güçlü Yönler
Coğrafyanın; orman, çayır ve mera
statüsünde ki arazilerin çok olması
Floranın arıcılığa elverişli olması
Arıcılığın eski bir geçmişe sahip
olmasının getirmiş olduğu tecrübe
birikimi
Az bir masraf ile arıcılığa
başlayabilme
Arıcılık yapabilecek çok sayıda kişi
olması
Arıcılık ile alakalı Birliklerin bulunması
Bingöl’ün nakliyat konusunda ki
stratejik konumu
Bal ambalajlama tesislerinin varlığı
Zayıf Yönler
Yeterli seviyede birlik ve beraberliğin
sağlanamamış olması
Arıcıların eğitim seviyesinin düşük olması
ve/ veya eğitimli arıcı sayısının az olması
Arıların koloni halinde yaşamasından
dolayı salgın hastalıkların hızlı yayılabilir
olması
Güçlü Ana arı üretiminin yetersizliği
Bal haricinde ki diğer arı ürünlerinin
öneminin bilinmemesi
Profesyonel manada arıcılık yapanların
az olması
Arı yetiştiriciliği ve bal üretimi
konusunda bilimsel bilgi eksikliği
Bal analizini yapan bir laboratuvarın
olmayışı
Markalaşma bilgisinin olmayışı
Fırsatlar
Bal ürünlerine yönelik büyük bir iç ve
dış pazarın olması
Arı yetiştiriciliğine yönelik alanların
(orman, orman içi açıklık, mera, tarım
vb.) çeşitliliği
Bitki gen kaynaklarının zenginliği
Ucuz ve kolay temin edilebilir işgücü
olması
Özel sektör ve bal üreticilerinin
deneyimlerine dayalı bilgi birikimi
Bingöl Üniversitesi’nde arıcılık
bölümünün olması ve arıcılık
eğitiminin uygulamalı olarak
verilmesi
Devlet tarafından arıcılığın teşvik
edilmesi ve devlet desteklerinin
bulunması
Son on yılda Bingöl’de arıcılık
faaliyetlerinde büyük artış olması ve
belli bir ivmeyi yakalaması
Arıcılığı geliştirme üzerine projelerin
bulunması
Tehditler
Gelecekte olabilecek uygun olmayan
çevre ve/veya iklim koşulları
Salgın hastalıklar
Bilim, teknoloji ve araştırmaya karsı
ilgisizlik
Yayım hizmetlerinin ve halkla ilişkilerin
yetersizliği
Arıcılık kredisi temininde güçlükler ve
kredi koşullarının ağırlığı
Bal fiyatlarının düşüklüğü
Arıcıların bal üretimi dışında ticari
deneyimlerinin olmaması
33
3.2.
BİNGÖL’DE ARICILIK VE BAL ÜRETİMİ İLE İLGİLİ PROJELER
1-) Genç Kadınlarına Arıcılık, Ana Arı Ve Organik Bal Üretimi İle İstihdam Projesi:
İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Operasyonel Programı IPA IV. Bileşen(2007) kapsamında
Genç Belediye Başkanlığı‟nın Bingöl İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Bingöl
Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Arıcılık Programı Bölümü ve Bingöl Arı Yetiştiricileri Birliği
ortaklığıyla hazırlanan, 12 ay (2010-2011) içerisinde sonuçlanması planlanan projenin amacı;
Sivil-kamu ilgili tüm kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde, vasıfsız ve eğitim düzeyi düşük
100 kadının arıcılık, ana arı üretimi, organik bal üretimi ve ambalajlama alanlarında teorik ve
uygulamalı eğitimlerle vasıf kazandırılarak istihdama hazır hale getirilmelerini sağlamak ve hazır
hale gelen kadınların %50‟sinin istihdamının, %50‟sinin de girişimciliğinin desteklenmesini
sağlamak. Projeden beklenen sonuçlar ise 200 adet arılı kovandan üretim yapılması sonucu 6000
kg organik balın işlenmesine olanak sağlayacak yasal izinlerle kurulacak atölye, işletilmeye hazır
hale getirilecektir.
2) AB Kırsal Kalkınma Programı Arı Yetiştiricileri Birliği Projesi:
2009 yılında Avrupa Birliği Kırsal Kalkınma Programına Bingöl İli Arı Yetiştiricileri Birliği
tarafından başvurulan ve kabul edilen proje kapsamında maliyeti 492.000 TL olan bir Bal
Paketleme ve Dolum Tesisi, Organize Sanayi Bölgesi‟nde kurulmuş olup birinci markaları B.A.B,
ikinci markaları BİN ŞİFA BALLARI adı altında iç ve dış piyasaya açılmış bulunmaktadır.
3.3.
ARICILIK SEKTÖRÜNDEKİ TEŞVİK VE DESTEKLER
1-
Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı çerçevesinde Makine ve Ekipman
Alımlarının Desteklenmesi Hakkında yayımlanan 2009/34 numaralı Tebliğ ile AKS
(arıcılık kayıt sistemi) ye kayıtlı olan arıcılara 50.000 TL ye kadar alacakları ekipmanın %
50 si devlet tarafından hibe olarak verilecektir.
2-
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından bal paketleme ve ambalajlama
tesislerinin kurulması için verilen destekler mevcuttur. 2011 yılı içerisinde 6. Etap Kırsal
Kalkınma Programı çerçevesinde başvurular alınmış ve tamamlanmış olup, projesi
geçenlere 300000TL ye kadar hibe verilmiştir.
34
3-
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Bakanlığından Tarımsal Üretime Yönelik Düşük
Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Uygulama Esasları 2008/10
numaralı Tebliği‟nin 15. Maddesi aşağıda verilmiştir.
“ (1) Karar kapsamında, Arı Yetiştiricileri Birliği veya ürün bazında kurulmuş bulunan Bal
Üreticileri Birliği asil veya yedek/aday üye konumunda bulunan arıcılardan, asgari 50 ve üzeri
koloniyle üretim yapacak olan arıcılar ile mevcut koloni sayısını 50 ve üzerine çıkarmak isteyen
arıcılara işletme kredisi kullandırılır.
(2) Arıcılık kapsamında kullandırılacak krediler, arılı kovan, yeni kovan, arıcılıkta kullanılan
maske, körük, el demiri, bal süzme makinesi, polen kurutma makinesi, ana arı işletmesi
oluşturmak için çiftleştirme kutusu, ana arı kafesi, ana arı ızgarası, vb. malzeme ve ekipmanların
alımı, ilkbahar beslenmesi için koloni başına 10 kg. şeker, her kovan için yılda 1 kg temel petek
alımı, gezginci arıcılık yapanlar için arı nakliye gideri ve işçilik dâhil benzeri işletme giderlerini
kapsar.
(3) Bu kapsamda, kredi talebinde bulunan arıcılar Birliğe üye olduklarını gösterir belge ile Banka
ve/veya Tarım Kredi Kooperatifine başvurur.”
4-
Hayvancılığın Desteklenmesi Hakkında Uygulama Esasları 2010/13 numaralı Tebliği ile
Kovan ve Koloni başına verilen Arıcılık Teşvikleri aşağıdaki gibidi.
Yıllık Prim TL: Kovan Başına 7.00 TL, Bombus arısı Koloni Başına 60.00 TL
5-
06/01/2011 tarihli ve 27807 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2011/1240 T.C. Ziraat
Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli
Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Karar ve 12.03.2011 tarihli ve 27872
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi
Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi
Kullandırılmasına İlişkin Uygulama Esasları Tebliği (No: 2011/17) ile T.C. Ziraat Bankası
A.Ş. (Banka) ve Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK)'nin kredi kullandırılmasına ilişkin usul,
esas ve kıstaslarına uygun olmak koşuluyla; bu Kararda belirtilen usul ve esaslar dikkate
alınarak, gerçek veya tüzel kişi üreticilere (kamu kurum ve kuruluşları hariç), Banka ve
TKK tarafından 1/1/2011-31/12/2011 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) Bankaca
uygulanmakta olan tarımsal kredi cari faiz oranlarından kredi konulan itibarıyla aşağıda
belirtilen oranlarda indirim yapılmak ve kredi üst limitleri aşılmamak suretiyle tarımsal
kredi kullandırılmaktadır. Arıcılık için 1,5 milyonluk kredi üst limiti ile %50 oranında faiz
indirimi uygulanır.
35
4.
SONUÇ VE ÖNERİLER
Küçük girdi destekleri ve arıcılık eğitim programları ile kırsal kesim insanına arıcılık yaptırmak
mümkündür. Çiçeklerdeki nektar çiçeklenme döneminde arılar tarafından toplanıp bala
dönüştürülerek değerlendirilemez ise bu doğal kaynak kaybolur. Arıcılık kırsal alandaki iş gücünü
üretken hale getirmenin yanı sıra, yok olan doğal kaynağı da ekonomiye kazandırmaktadır. Fazla
iş gücü ve arazi gerektirmez. Tarımla uğraşan veya kırsal alanda yaşayan her insan bir yan faaliyet
olarak arıcılık yapabilir. Özellikle arı sütü ve polen üretiminde kadınlar daha başarılı olmaktadır.
Arıcılık kaynak tüketmeden sürekli yapılabilen bir üretim dalıdır ve sürdürülebilir kırsal
kalkınmanın önemli bir aracıdır.
Yaşanan göç olayları ve kırsal kesimin düşük gelir düzeyi, insanları yaşadıkları yerlerde refaha
ulaştırabilecek yeni kaynak arayışlarına zorlamaktadır. Bingöl topografik yapı bakımından %92
çayır, mera ve ormanların oluşturduğu ekilemeyen arazi konumundadır. Bu coğrafik yapıda sadece
hayvancılık ve arıcılık yapılmakta olup arıcılık ön plana çıkarak büyük bir önem arz etmektedir.
Ancak Bingöl‟de arıcılık ve bal üretimi konusunda yaşanan en büyük sıkıntıların başında bilgi
eksikliği ve ana arı üretim işletmelerinin olmaması gelmektedir.
Arıcılık faaliyetlerinin gelişmesi için alınacak bazı tedbirleri şöyle sıralanabilir:
1.
Arı yetiştiricileri ve arıcılık örgütlerine teknik yardım yapılmalı ve teknik ve gezginci
arıcılığa uygun kovanlarla çalışılmalıdır. Bu konuda Arıcı Birlikleri, İl Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Müdürlüğü ve Bingöl Üniversitesinin ilgili bölümleri hazırlayacakları projelerle
ve/veya işbirliği içerisinde arı yetiştiricilerini bilgilendirebilir.
2.
Arıcılığın ekonomik olması için en az 50 koloni ile yapılmalıdır. Koloni sayısındaki artışa
paralel olarak ortalama bal verimi düşmektedir. İdeal koloni sayısı 100 civarıdır.
3.
Kolonilerde genç ve kaliteli ana arı bulundurarak güçlü kolonilerle çalışılmalıdır. Güçlü
kolonilerle çalışmak için kolonilerde genç ve kaliteli ana arı bulundurma yanında oğul önleme
çalışmaları da önemlidir. Koloni sayısını artırmak için bölme yapılmalı ve yumurtlayan hazır ana
arı kullanılmalıdır. Rapordan da anlaşılacağı üzere ana arı yetiştiriciliği Bingöl‟de önemli bir
eksikliktir Bingöl‟de ana arı üretim işletmesi bulunmamaktadır. Ana arı ihtiyacı her yıl 30.000
adet olup ivedi olarak üretici birlikler tarafından ana arı üretimi işletmesi kurulmalıdır.
36
4.
Üretim sadece bala dayandırılmayıp ürün çeşitliliğine gidilmelidir. Bu konuda arı
yetiştiricileri birlikleri birinci derecede sorumluluk sahibidir.
5.
Tüm profesyonel arıcılar da dahil olmak üzere Arıcılık bilmeyenler ve/veya az bilenler için
kurslar verilmeli, verilen kursların saatleri artırılmalı ve eğitim, belli aralıklarla uygulamalı olarak
verilmelidir. Eğitim eksikliğinin giderilmesi ve eğitimin sürekli hale gelmesi için Arı yetiştiricileri
Birliği ve Bal Üreticileri Birliği, Bingöl Üniversitesi ile koordineli çalışmalıdır.
6.
Arıcılığı özendirici tedbirler alınmalı, teşvik ve krediler cazip hale getirilmelidir. Devlet
destekli tarım sigortalarının arıcılık sektörünü de kapsayacak şekilde uygulanması faydalı
olacaktır.
7.
Arıcılık işletmelerinin optimal büyüklüğe kademeli sübvansiyon sistemiyle ulaştırılması
hedeflenmelidir.
8.
Hastalıkların kontrolünün sağlanması önemlidir. Özellikle Varroa mücadelesinde
kullanılan ilaçlar kimyasallar kalıntı bıraktığından onun yerine mekanik yöntemler kullanılmalıdır.
9.
Arıcılık açısından önemli olan ağaç ve bitki türlerinin üretiminin yaygınlaştırılmalıdır.
Bunula alakalı Orman İşletme Müdürlükleri Bal ormanlarının yaygınlaştırılmasında sorumluluk
almalıdırlar.
10.
Arıcılıkta mevsim göçünü özendirecek otlak (konaklama bölgesi) alanlarının tespit
edilmesi ve Konaklama bölgelerinin arı kovanları ve arıcıların ihtiyaçları çerçevesinde
düzenlenmesi arıcılık adına önem arz etmektedir.
11.
Botanik orijine göre bal üretiminin yapılmasını teşvik edici uygulamaların sağlanması
gerekmektedir.
12.
Organik arıcılık üretim sistemlerinin geliştirilmesi ülkemiz bal ihracatı adına çok büyük
önem arz etmektedir. Arıcılara Gıda Güvenliği eğitimleri verilmeli verilecek eğitimlerde dış
ticaret vurgulanmalı ve bu konuda gerekli kalite belgelerini almaları teşvik edilmelidir.
37
13.
Bal üretiminde markalaşmayı teşvik etmek amacıyla laboratuvarlar ve belgeleme
konusunda çalışmaların artırılması gerekmektedir. Bingöl‟de önemli bir eksiklikte akredite olmuş
bir laboratuvarın bulunmamasıdır. Bingöl Üniversitesi böyle bir laboratuvar ile ilimizde ki böyle
bir eksikliği giderecektir.
38
KAYNAKÇA
KUTLU, M.A. Bingöl İli Arıcılık Düzeyinin Saptanması Sorunları Ve Çözüm Yolları,
Bingöl Üniversitesi, Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu, Arıcılık Programı, BİNGÖL
TEMA Vakfı Arıcılık Çalışmaları, 2008.Türkiye Arıcılığındaki Çalışmalar, Tema Vakfı
yayın no 48
Ana Arı Önemi ve Üretimi.2008.http://www.gencziraat.com/Aricilik/Ana-Ari-onemi-ve-
uretimi-2.html
Dünyada ve Türkiye‟de arıcılık,2008.http://www.gercekbal.com/dunyada-ve-turkiyede-
aricilik/
KUTLU, M.A. 1977 Ana Arı Kullanımının Arıcıya Sağladığı Yararlar Teknik Arıcılık.
Sayı 57 Kazan /ANKARA
http://www.tarim.gov.tr/TurkiyedeTarim,TurkiyedeTarim.html
Genç,F.,1994 Arıcılığın Temel Esasları Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No
166 Erzurum
http://www.aricilik.gov.tr/egitim_yayin/istatistik.htm
http://balormani.ogm.gov.tr/
Genç,F,1992 Bal arısı (Apis Mellifera L. ) kolonilerinde farklı yaşlarda ana arı
kullanımının koloni performansına etkileri Dogu Anadolu Bölgesi . Arıcılık
Semineri,Erzurum 3-4 haziran.pp: 76-95
Öder,E., 1995. Bal arısı kolonilerinde ana arı yenilemenin önemi. Teknik arıcılık
dergisi,50:22-26
Özbek,H.,1987 Varroa akarı (Varroa Jacopsoni Oudamans) ın hayat dönemindeki safhalar.
Teknik Arıcılık Dergisi Sayı 10
Kutlu,M.A., Sezen İ,Y., 1996. Bingöl ve yöresi arıcılık düzeyinin saptanması, sorunları,
çözüm ve öneriler. Türkiye arıcılığın sorunları ve 1. ulusal arıcılık sempozyumu
Kemaliye/Erzincan 222-227
Kutlu, M.A 1997 Ana arı kullanımının arıcıya sağladığı yararlar. Teknik Arıcılık Dergisi
Sayı: 57
Kutlu,M,A.,Bakoglu,A.,Batmaz,B. 2005 Fırat Üniversitesi Bingöl Meslek Yüksek Okulu
Arıcılık Programınca yetiştirilen farklı yaşlardaki ana arıların ( Apis Mellifera L. ) koloni
performansları. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Cilt 4 say 1.
Dostları ilə paylaş: |