Çağdaş dünya ədəbiyyatı
Yüklə 4,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 437
Kənd heç də zarafata oxşatmadığı bu vurhavurun qarşısında büzüşmüş, donub qalmışdı. Küçələrdə bircə kölgə də gözə dəymirdi, ölüm qorxusu hər yeri basmışdı. Az əvvəl döngələri, həyətləri, bağları səllimi dolaşan külək də qəfildən, izsiz-soraqsız harasa sovrulub getmişdi.
Əhali kənddən çıxmağa başladı: əvvəlcə tək-tək, çəkinə-çəkinə, sonra hamılıqla, hay- küylə. Qorxu adamları birləşdirmişdi, qığılcım kimi çaxnaşma da çıxırdı arada.
Uzaqdakı partlayışlardan, bir də təkəm-seyrək açılan yeknəsəq atəşlərdən savayı səs- səmir gəlmirdi. Gərək qulaqlarını dibinəcən şəkləyəydin ki, gündüzün parlaq cingiltisini eşidə biləydin. Elə bil heç müharibə getmirdi: o, yaddaşımızın qaranlıq bir küncünə, sərt, ağrılı nöqtəsinə çəkilmişdi.
Gecəki leysandan sonra bürkü öz yerini sərinliyə verəndə anladıq ki, yayın axırıdır. İkicə günəşli gün bəs edər ki, hava yenə də qızsın, amma bu qızmarlıq yayın qovurucu istisini uzaqbaşı ötəri xatırlada bilər: rahat, zəif, abırlı istidir bu. Günün işığı elə də gur deyil, yer-göyü gözqamaşdıran şüalar tutmayıb deyə, dünyanı yuxu kimi göstərən ilğımlar da yoxdur – hər şey aydın görünür.
Abxaziyada payız gələndə dünya büllur kimi saflaşır: duyğularımız hələ heç vaxt bunca həssas olmamışdı.
Dünyanın cansıxıcı əlvanlığı, ölümcül xəzan dalğası... Uzaqda dəniz görünür – sakit, həyəcansız. Onun nəhəng bədənində torpağın ağrısından əsər qalmır, ləpədöyəndən o yanda bu ağrı itib-batır, anlaşılmaz bir şəkildə tutqun dərinliklərə dalır: eynilə güllənin suda gücdən düşməsi, öldürücü qızmarlığını itirməsi kimi. Dənizin sərinliyi, rütubəti bizi - bu alışıb-yanan yüksəkliyi də vururdu. Onun parlaq səthi oynaq bir qövslə bitir, ordan isə səma divar kimi ucalırdı.
Keçmişin qaranlığını yarıb, əcdadlarımın bədənindən, ruhundan keçib gələn uzun, parlaq teli öz canımda hiss edirdim mən. Qıllı əcdadımın ilk dəfə qadınının bətnində əkdiyi toxumda da var imişəm, şirin qapışmalarla, ləzzətli boşalmalarla keçən sonrakı gecələrdə də. Nəslimin kişiləri məni - bəlkə milyon dəfə - qaynar bir axınla qadın bətninin qaranlıqlarına püskürdüblər. Onlar artıq ölüb-gediblər, bu torpağa bürünüb, ona qarışıblar. Tezliklə mən də bu torpağa bürünəcəyəm...
“Çağdaş dünya ədəbiyyatı. Bədii nəsr: hekayələr.”.
Ə
Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumu – www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 438
Avtomatımı sinəmə sıxıram: sağlığımda onun dürüst biçimli qara bədəni, qurğuşun canı məndən ötrü çox şirin idi, sevimliydi. Axı təkcə onu ürəkdən sevməyə macalım olmuşdu. Avtomatın adi vaxtlardakı yalançı soyuqluğuna fikir verməzdim, çünki işə düşəndə onun necə qızışdığını bilirdim.
Davanın ilk günlərində onu necə arzulamışdım! Avtomatı olanlara necə paxıllıq eləmişdim! Belələri az idi: çoxları - mənim kimi – qüssəli, atəşli gözlərlə Eşerayla Qudauta arasında yol ölçürdü. Tək bircə arzu - avtomat tapmaq istəyi dincliyimi əlimdən almışdı. Müharibənin onuncu günüydü, mən isə avtomatsız, boş-boşuna Eşeranın tozlu yollarında it döyürdüm; Qudautada, bizim – Suxumdan olan qaçqınların yerləşdirildiyi istirahət evlərində naharı pomidorla yola verəndə, hər dəfə ―Yeniliklər‖, ―Xəbərlər‖ üçün televizorların qabağına yığışanların tüstü-dumanından, hay-küyündən ürəyim sıxılırdı: belə məqamlarda təmkinli diktorun hər sözünə adamın başını xarab eləyən min cür sətiraltı məna yüklənirdi – hərbi əməliyyatlara dərhal son qoyulmasından, təcavüzkarın cəzalandırılmasından tutmuş, bizim doğma yurd-yuvamızdan qovulmağımıza qədər...
Ancaq mən tezliklə avtomat tapa bildim. Davanın ilk günlərindən qərargahda özünə yer eləmiş bir qohumum, çox yalvar-yapışdan sonra, hansısa çeçenlə bu barədə danışacağına söz verdi. Çeçen iki yüz dollar istəmişdi. Mənim yüzcə dollarım vardı. Bilirdim ki, ―çeçen söhbəti‖ fırıldaq qohumumun uydurmasıdır, avtomat onun özünündür... Amma burası mənim vecimə deyildi. Pulun hamısını düzəldə bilməməyim qohumbalanın kefinə soğan doğradığından, qərargahda sakit bir işə düzəldəcəyini vəd edib, məni bu niyyətimdən daşındırmağa çalışdı. Qərarım qətiydi, odur ki, qohumluğumuzu üzümə tutub dirəşdim. ―Qərargah adamı‖ duruxdu, ―həmişəyaşıl‖ yüzlüklərin xışıltısı onu yoldan çıxarmışdı. Amma qohumluq məsələsi tamahını üstələdi, ―tərs çeçeni razı salmağa‖ çalışacağını ağzından qaçırtdı. ―Razı saldı‖ da: qalan yüz dollar borca yazıldı. Ancaq dilimdən söz aldı: evdəkilər bunu bilməsinlər, işdir, başıma bir iş gəlsə, kimsə qınamasın ki, ―qanmaz uşağın sarsaqlamağı‖nda onun da barmağı var.
Dümağ bədəni adamın ağlını alan Səriyyə mənim üçün ―lifçik‖ tikdi, öz əlləriylə də geyindirdi. Qızın qoxusunu duyduqca beynim çönürdü. Arada zarafatlaşdıq - bir- birimizin gözlərinə baxmadan...
―Lifçiy‖imə güllə qutuları yığdım, onlar bütün ağırlığıyla sinəmə qısılıb, doğma adamlar kimi qucaqladı məni. Başıma yaşıl lent dolayıb, uzun müddət güzgünün qabağında dayandım: özümə baxmaqdan doymurdum. Yox, o dəqiqə Qumistaya tərəf yüyürmədim: neçə vaxtdan bəri təşnəsi olduğumu birdən-birə əldə elədiyim üçün bütün bədənim boşalmışdı, özüm öz xoşbəxtliyimə inanmırdım; avtomatımı bağrıma basıb iki gün Qudautada veyilləndim, ta qara paltarlı bir qadının sərt, həm də haqlı qınağına tuş olanacan: ―Sən burda sülənirsən, orda isə qardaşların qırılır!‖ Elə bil yuxudan ayıldım: tez ön xəttə sarı götürüldüm.
Yüklə 4,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|